Summary
Samenvatting OJW pabo ges-ak-natuur en techniek
- Course
- Institution
Samenvatting van ojw. Beknopte tijdlijn van geschiedenis, natuur en techniek en aardrijkskunde
[Show more]
1 review
By: joostvanbaren6320 • 6 months ago
Seller
Follow
zinga
Reviews received
Content preview
Geschiedenis1600-1700 Regenten en vorsten > gouden eeuw
Politiek NL onafhankelijk: republiek der Zeven verenigde Nederlanden
Aspecten:
1. Ontstaan van handelskapitalisme en begin wereldeconomie
1602: VOC: Azië. specerijen, textiel, koffie en porselein.
1621: WIC: West-Afrika en Amerika. hout, suiker, tabak, goud, koper en begin
slavenhandel.
1628: Piet Hein verovert boot met zilver
1634: Verovering Antillen
1652: Nederzetting Kaap de Goede Hoop
1667: Nieuw-NL geruild Suriname
2. Burgerlijke bestuur en stedelijke cultuur NL
https://www.youtube.com/watch?v=DEars0FstfU
1609: 12jarig bestand > wapenstilstand met Spanje
1619: Oldenbarnevelt onthoofd (raadpensionaris)
1648: Vrede van Munster (einde 80jarige oorlog)
1650: Johan de Witt, eerste stadhouder> raadpensionaris/minister.
1672: Willem III stadhouder (baas leger en vloot)
1689-1702: Willem III koning Engeland.
Belangrijk kunst:
- Schilders: Rembrandt van Rijn, Jan Vermeer, Frans Hals & Jan Steen.
- Paleis Dam gebouwd
- Dichter: Joost van den Vondel
- Bijbelvertaling door Jacob Cats
- Filosoof Spinoza, voor vrijheid van meningsuiting
- Heelal: Christiaan Huygens
,Landbouwgebieden: Beemster (1612), Purmer (1622), Wormer (1626)
1700-1800 Pruiken & Revoluties
Politiek Regenten > Stadhouder Willem IV (4) > Willem V
Plantagekolonien, begin transatlantische slavenhandel (afrika amerika) &
driehoekshandel.
Aspecten:
1. Slavenarbeid op plantages en op opkomst van het abolitionisme
1791: WIC geeft grond aan staat
1799: VOC grond aan staat
1801: Onderwijswet → splitsing openbaar en bijzonder onderwijs.
1807: Verlichting, Voltaire en Montesquieu tegen slavernij > ENG begint
Abolitioinisme: afschaffen slavernij en slavenhandel.
1863: afschaffing NL (Keti Koti)
1865: afschaffing Amerika
2. Het streven naar grondrechten en naar politieke invloed van de burgerij
in de Franse en Bataafse revolutie
1702: Willem III overlijdt, regenten kiezen ervoor geen nieuwe stadhouder> macht.
→ Oligarchie: regenten bestuur zonder stadhouder, familiebestuur.
Franse invloed: Buiten huizen bouwen, pruiken dragen en hoepeljurken.
1713: Vrede van Utrecht. Einde successieoorlog Spanje
NL raakt betrokken door frankrijk bij strijd Oostenrijk
1747: Willem IV stadhouder
1748: Vrede van Anken (NL krijgt verloren gebieden terug)
1751: Willem V stadhouder (omdat Willem IV overlijdt)
→ Patriotten overleden over bestuur en sturen 1781 anoniem schrift.
1774: boekje voorspelling aarde uit de been > Eise Eisinga ‘geen paniek’
1776: stoommachine
1787: Willem V meer aanzien dmv Wilhelmina.
1789: Franse revolutie
1794: FR valt NL binnen
1795: Willem V vlucht naar ENG, Einde republiek der 7 verenigde Nederlanden.
Nieuwe naam: Bataafse republiek + vazalstaat (afhankelijk van FR).
, 1800-1900 Industriële revolutie
1776: 1e stoommachine
Politiek: Napoleon (FR), Lodewijk (NL)
Aspecten:
1. Het ontstaan van een parlementair stelsel en de toename van volksinvloed.
Vanaf 1795: FR stem in NL
1804: Napoleon keizer FR
1805: Rutger Jan leiding Bataafse Republiek.
1805: Lodewijk koninkrijk Holland
1806: Invoering continentaal stelsel: verbod handel ENG
1810: NL x → Franse rijk + geen verzet van NL
1811: Napoleon invoer 3 franse wetboeken: burgerlijke stand, decimale stelsel en algemene
dienstplicht.
1813: Keizerrijk Nap valt. > probeert opnieuw
1813: Pruisen en Rus leger vallen NL binnen.
1813: Erfprins Willem I, titel soeverein vorst Verenigde Nederlanden + Negen prov samen
met zuidelijk Nederlanden en Luxemburg = Koninkrijk der Nederlanden
2 doelen Willem: Herstel economie en vorming 1 natie.
1815: Nap opnieuw verslagen bij Waterloo.
1824: NHM> NL handel maatschappij.
- Cultuurstelsel = verplichte bouw van producten voor EU markt.
1830: Belgische kwestie
1839: Afscheiding NL- BE + grondwetsherziening
1840: WIllem I eindigt koningschap > Prins van Oranje Willem II
1848: Grondwetsherziening Thorbecke
1849: Willem II overlijdt > Willem III
1849: ARP Anti-revolutionaire Partij en SDB Sociaal-democratische Bond. >SDAP
1890; Willem III overlijdt > Emma ipv Wilhelmina aan de macht.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zinga. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51683 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now