Summary
Samenvatting Embryologie
- Course
- Institution
samenvatting van vak embryologie gebaseerd op zowel de slides als de cursus met afbeeldingen
[Show more]
Seller
Follow
jolienvanaelst
Content preview
Embryologie1) Algemene inleiding
a) Reproductie en ontwikkeling in een evolutieve context: een opfrisser
- Morfologie = variabel
- Opvallend tussen grote taxonomische groepen
o vb. pootmorfologie bij zoogdieren
o → reflecteert adaptatie door natuurlijke selectie
- Variatie minder opvallend binnen populatie
o vb. pootlengte
o → essentieel voor adaptatieproces (evolutie)
o Fictief scenario:
▪ 1) pootlengte relateert met loopsnelheid
▪ 2) predator introductie (= selectiedruk)
▪ 3) Snellere beesten ontsnappen => meer nakomelingen
▪ 4) wordt pootlengte (rechtstreeks/onrechtstreeks) genetisch
bepaald
▪ => verschuiving frequentiedistributie
- Evolutie = elke verschuiving van de frequentiedistributie binnen een
populatie
o → genetische variatie = noodzaak
o → generatiewisseling = noodzaak
- Bronnen genetische variatie:
o Mutaties (vb. transcriptiefouten): sex + asex (meiose
en mitose)
o Crossing over : sex (meiose)
o Random combinatie van allelen : seks (meiose)
- Hoe genetisch variatie:
o Gameten met verschillende genencombinaties kunnen ontstaan
door meiose
o Aantal mogelijkheden = 2^n; met n = aantal chromosomen (voor
de mens 2^23 = 8.388.608!)
o Crossing-over tijdens meiose genereert nieuwe DNA-sequenties
door recombinatie van fragmenten
o Random bevruchting:
▪ Onvoorspelbare combinatie van allelen bij de bevruchting
- Fenotypische plasticiteit: variatie geïnduceerd door
omgevingsfluctuaties
o Vb. kaakmorfologie en dwerggroei
o Niet genetisch maar wel ontwikkeling gerelateerd (zowel embryonaal als ontogenetisch)
o Het vermogen om plastisch te kunnen reageren is wel genetisch bepaald
- Asexuele reproductie:
o Variatie blijft beperkt
o Voldoet bij korte generatietijd (vb. bacteria, protozoa)
1
, o => voordeel = goedkoop
o Mechanismen: splitsing (fisie), knopvorming, fragmentatie
- Sexuele reproductie:
o Grote variatie
o => kostelijk !!: aanmaak germinatieve cellen; gedrag (bronst),…
o Mechanismen:
▪ Gescheiden geslachten
▪ Hermafrodieten
▪ ‘seks reversal’
▪ Versmelting
▪ Conjugatie
▪ Parthenogenese => verschillende vormen
• Geen meiose; wel meiose met chromosoom verdubbeling; opname
poollichaampje, …
- Waarom is seks zo algemeen?
o In stabiele omstandigheden is asexuele reproductie OK
▪ Een ‘aprovedé => 100 procent genen doorgeven
▪ Geen productie van onnodige mannetjes
▪ => populatie groeit sneller
o Waarschijnlijk meermaals ontstaan in periodes van verhoogde stress (nood aan hoge
variabiliteit)
o Eens ontstaan is er moeilijk een weg terug (o.a. competitie met ‘seks populaties’); er
bestaan voorbeelden (vb. whiptail hagedissen)
o Sommige invertebraten combineren beide strategieën (vb. Hydra)
- (Seksuele) selectie en ontwikkelingstrade-offs?
o Vb. mannetjes kever met gigantische kaken
▪ Investeerd veel energie in aanleg kaken en spieren
▪ Heeft minder ontwikkeld achterlichaam en vliegspieren
b) Enkele definities
- Ontogenie = levensgeschiedenis van een
individu (omvat zowel reproductieve
cyclus als post-reproductieve fase)
- Embryogenese = periode tussen
fertilisatie en het ogenblik in de
ontwikkeling waarop bouwplanelementen
en organen zijn gevormd (organogenese)
(meest sensitieve periode)
- Foetale periode = periode van intense
groei die duurt tot de geboorte of uitkippen
van ei
- Embryologie = beschrijvend, bespreekt
histo- en morfogenese
2
, 2) Reproductief systeem, gametogenese en seks-determinatie
a) Inleiding
De krekel (invertebraat)
De mens (vertebraat)
b) Seks-determinatie
Oorsprong van de germinatieve cellen:
- Vele invertebraten: differentiatie van somatische cellen (vb. van de
coeloomwand)
- Vertebraten: germinatieve cellijn
o Bepaalde regio uit de zygote (=bevruchte eicel) geeft aanleiding
tot primordiumcellen buiten het eigenlijke embryo
o Primordiumcellen migreren (amoeboïd) later naar germinatieve
lijsten (= genadenaanleg) om daar gameetprimordia te vormen
Geslachtsdeterminatie bij zoogdieren (vb. mens):
- In aanleg zijn gonaden ‘indifferent’: tot week 5 => XX & XY zijn
‘vrouwelijk’ (verwijderen gonaden voor differentiatie => ♀ urogenitaal
apparaat)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jolienvanaelst. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.30. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80796 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now