Summary
Samenvatting 'Inleiding in de pedagogiek' - Annemarie Becker Hoofdstuk 1 t/m 3
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting 'Inleiding in de pedagogiek' - Annemarie Becker (1e druk) HF 1 t/m 3
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
tugcexa
Reviews received
Content preview
Samenvatting ‘Inleiding in de pedagogiek’ Hoofdstuk 1 t/m 31.2 beschrijving van het begrip pedagogiek
Pedagogiek houdt zich bezig met de opvoeding van kinderen en jeugdigen van 0 – 18 jaar.
Pedagogiek = (paidagoogia, Grieks woord)
Pais = kind
Agogein = leiden
Andere woorden voor pedagogiek:
Opvoedkunde: richt zich op de vaardigheden van de opvoeder.
Opvoedingsleer: richt zich op het vergaren van kennis over opvoeden.
Opvoedingswetenschap: richt zich op het ontwikkelen van theorieën over en methoden met
betrekking tot opvoeden.
Hulpwetenschappen pedagogiek:
Psychologische
Sociologische
Filosofische
Theologische (levensbeschouwing)
Andragogische (opvoeding van volwassenen)
Definitie opvoeding
Opvoeding is alle omgang tussen ouder en kind waarbij de ouder gericht een relatie met het
kind aangaat. In deze omgang biedt de ouders het kind:
Liefde, geborgenheid, veiligheid, intimiteit, aandacht, grenzen, instructie, ondersteuning en
controle.
Hierdoor zal het kind tot zelfontplooiing komen en over het nodige zelfvertrouwen,
zelfstandigheid en zelfredzaamheid beschikken om richt te geven aan zijn verdere leven.
Er is sprake van opvoeding als de volgende drie punten spelen in de omgang tussen ouder
en het kind:
1. Er is sprake van wederzijds respect ouder en kind.
2. Het kind ervaart voldoende veiligheid bij, heeft vertrouwen in, kan rekenen op, voelt zich
geaccepteerd door en krijgt ondersteuning van de ouder.
3. Het kind wordt door de ouder uitgedaagd om eigen beslissingen te nemen en te
experimenteren met nieuwe dingen, waardoor hij vertrouwen krijgt in zijn omgeving.
1.3 De vier basisdimensies van opvoeden
1.3.1 Ondersteuning bieden: als het opvoedgedrag van de ouder dat liefde en zorg voor het
kind uitdrukt en dat zich richt op zijn fysieke en emotionele welzijn, waardoor het zich
begrepen en geaccepteerd voelt.
Voorbeelden van ondersteunend opvoedgedrag:
1. Bemoedigen
2. Accepteren
3. Helpen
4. Samenwerken
5. Affectie tonen
6. Liefdevol omgaan met het kind
7. Aandacht en interesse tonen voor de handelingen
8. Gedragingen en signalen van het kind en adequaat daarop reageren
9. Vertrouwen in het kind laten blijken
Alle opvoedingsgedragingen die onder de term ondersteuning vallen hebben hetzelfde effect:
het bevorderen van de ontwikkeling van het kind.
,Warmte en affectie betekenen veel voor het welzijn van het kind. Ze duiden op emotionele
beschikbaarheid van de ouder.
Warmte: positieve ontwikkeling van het kind.
Gebrek aan warmte en affectie in samenhang met harde fysieke straffen kunnen duiden op:
agressie, vandalisme en delinquentie bij het kind tot ver in de volwassenheid.
Sensitiviteit: het gevoelig zijn voor de signalen die het kind afgeeft ten aanzien van zijn
behoeften en gevoelens.
Een responsieve ouder is gericht op de signalen die het kind uitzendt.
VB: Signalen worden door de ouder opgemerkt (sensitief) en er wordt adequaat op
gereageerd (responsief).
De ondersteuning die de ouder biedt kan zichtbaar gemaakt worden in de vorm van straffen
en belonen. Dit is een lichte leertheoretische benadering. Door middel van operante
conditionering wordt het kind gestimuleerd om gewenst gedrag te vertonen.
Een beloning kan bestaan uit een knuffel, kusje, opgestoken duim, schouderklopje of
knipoog (psychische of emotionele beloning), of extra zakgeld, stickerboekje (materiele
beloning).
Belonen heeft als doel het gewenste gedrag te stimuleren.
Straf wordt gebruikt om ongewenst gedrag af te leren.
LET OP: als de ouder uit frustratie straft, kan de opgelegde straf zijn doel (ondersteuning
bieden) voorbijschieten.
Ook kan de ouder ervoor kiezen om het gedrag van het kind te negeren, uiteindelijk zal het
kind ermee ophouden.
Ondersteuning door middel van belonen
Dit leidt tot een emotioneel prettig gevoel bij het kind.
Ondersteuning door middel van straffen
Straffen heeft meestal een negatieve lading, omdat het toegepast wordt bij
grensoverschrijdend gedrag. Door te straffen biedt de ouder het kind de gelegenheid om te
reflecteren op zijn gedrag en ongewenst gedrag af te leren.
Straffen vereist consequent gedrag van de ouder, de ouder moet namelijk ervoor zorgen dat
het kind de opgelegde straf ook daadwerkelijk ondergaat. Na de straf is het raadzaam om de
straf na te bespreken en uit te leggen, anders zal het doel van het straffen voorbijschieten.
Gedragsregulatie: door de korte time-outmomenten waarbij het kind even uit de situatie
wordt gehaald en de nabespreking met de ouders, zal het kind leren om over zijn gedrag na
te denken. Als het kind te lang een time-out krijgt dan zal het kind waarschijnlijk vergeten
waarom hij/zij straf heeft.
1.3.2 Instructie geven
Instructie geven houdt in duidelijk maken aan het kind wat de bedoeling van iets is en welk
gedrag verwacht wordt. Het gaat hier om: Informatie die het kind krijgt voor de ontwikkeling
van kennis en vaardigheden.
Het kind zal steeds beter in staat zijn om zelf beslissingen te nemen en de zelfredzaamheid
wordt
vergroot.
Als het kind overladen wordt met instructies van de ouder dan kan het volgende gebeuren:
- Het kind zal geen eigen initiatieven durven ontplooien.
- Het kind zal te veel bezig zijn met wat de ouder zal denken van acties die het van plan is te
ondernemen, waardoor het niet durft te handelen.
1.3.3 Controle uitoefenen
Ondersteuning bieden Instructies geven
- Warmte - Aangeven welk gedrag van het kind
, Deze vorm van controle wordt met de termen machtsuitoefening, restrictiviteit en autoritaire
controle aangeduid.
Controle kan echter ook op een andere manier worden uitgeoefend, bv door het kind uitleg te
geven waarom iets moet of niet mag, door een beroep te doen op zijn verantwoordelijkheid
en zelfstandigheid, en informatie en aanwijzingen te geven. Deze vorm wordt autoritaire
controle genoemd.
Autoritaire controle blijkt een negatieve invloed te hebben op de sociale en cognitieve
competentie van het kind, terwijl autoritatieve controle een positief effect heeft.
Bij autoritatieve controle heeft de ouder meer respect voor de zelfstandigheid van het kind en
geeft hij het kind meer vrijheid om zelf dingen op te lossen.
Autoritaire controle of restrictieve controle:
Is omschreven als het opvoedgedrag waarbij de ouder druk uitoefent op het kind om correct
gedrag te vertonen. Macht en gezag van de ouder ten opzichte van het kind spelen een
centrale rol.
Ouder gebruikt macht om bepaald gedrag af te dwingen, waarbij gehoorzaamheid wordt
verlangd van het kind. Het kind wordt gehinderd in zijn doen en laten doordat strikte normen
worden gehanteerd en het kind nauwlettend in de gaten wordt gehouden.
Door strikte regels worden de bewegingsvrijheid en de autonomie van het kind ondermijnd.
Autoritaire of restrictieve controle wordt gebruikt omdat de ouder veel waarde hecht aan:
-Rust
- Regelmaat
- Gehoorzaamheid
Overleg met het kind is er niet, daarbij is er geen gelijkwaardigheid tussen ouder en kind.
Deze vorm van controle heeft een negatieve invloed, het kind kan conflictsituaties
tegenkomen en vaak niet in staat zijn om vorm te geven aan zijn eigen verlangens en
wensen.
Autoritatieve controle:
Wordt omschreven als gedragingen van de ouder waarbij uitleg wordt gegeven aan het kind
en eisen worden gesteld aan zijn zelfstandigheid.
De ouder geeft het kind:
- Informatie
- Instructie
- Suggesties
- Aanwijzingen
voor het gewenst gedrag.
Deze controle heeft in de meeste gevallen een positief effect op het kind. Bij ongewenst
gedrag geeft de ouder een verklaring voor zijn afkeuring, bij gewenst gedrag spreekt de
ouder zijn waardering uit naar het kind. Het kind is zo steeds geneigd om zelfstandig acties
te ondernemen.
Inductie: hierbij is het gedrag van de ouder erop gericht om het kind zover te krijgen dat het
vrijwillig tegemoetkomt aan zijn wensen.
1.3.4 Grenzen stellen
Grenzen heeft te maken met de wijze waarop de ouder het kind bestraft of beloont om
gewenst gedrag aan te leren.
Gedragsverandering vindt plaats door middel van beïnvloeding.
Het stellen van grenzen vereist consequent gedrag; dat wil zeggen dat de ouder standvastig
moet zijn ten aanzien van de beslissing die hij heeft genomen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tugcexa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now