Mijn samenvatting van contextbegeleiding, deze samenvatting is gebaseerd op het boek alsook de inhoud van de powerpoints en mijn notities van tijdens de lessen.
Deel 1: betrekken en begeleiden van gezinnen &
contexten
1. Situering
1.1 Van bescherming v/h individu naar begeleiding v/d context
Belangrijk:
Essentie van systeem = wederzijdse beïnvloeding, wisselwerking
Intergenerationele benadering: wat wordt er generatie op generatie doorgegeven
Het toenemende belang v/d context rondom het individu en het betrekken van die context in de HV
heeft zijn vorm gekregen door diverse wetgevingen & maatschappelijke evoluties
Historisch overzicht:
1. Eind 19de eeuw – 1950: belang v/h gezin maar ook bescherming v/h kind
Er kwamen wetten op kinderbescherming na het ontstaan v/h moderne/klassieke
gezinsmodel (o.a. door afschaffing van kinderarbeid)
Zowel de economische drijfveren als het individu waren belangrijk
Het gezin werd beschouwd als hoeksteen v/d samenleving
Het christendom schreef toen waarden & normen voor, die via het gezin moesten
doorgegeven worden bv. niet scheiden, vader is kostwinner & moeder is verzorger
De wetgeving op kinderbescherming nam kinderen in bescherming tegen
onwenselijke & onwaardige opvoeding van hun ouders, in het belang v/h kind
1. 1950-1990: bijstand en gezinsgerichte hulpverlening
Opkomst van de hechtingstheorie van Bowbly: belang v/e warme gezins- en familiale
context als cruciaal voor de ontwikkeling v/h kind. Hij wou ouders ondersteunen &
uithuisplaatsing vermijden
De jeugdbeschermingswet van 1965 versterkte de inzet op het gezin; gezin
ondersteunen in functie v/d opvoeding v/d kinderen
Bescherming v/h kind ging naar bijstand v/h gezin & gezinsgerichte HV
Naast de gerechtelijke jeugdbescherming kwam er buitengerechtelijke/sociale
bescherming (enkel vrijwillig)
Er was een invloed v/d systeemtheorie; belang van gezinsbehandeling
Het bestaande concept ‘gezin’ werd uitgedaagd. Moeders wilden niet meer thuis
blijven. Kinderopvangdiensten ontstonden & zo konden moeders ook gaan werken
Moraal van christendom verdwijnt & er kwam secularisering (ontkerkelijking),
democratisering en egalisering (gelijke kansen)
Op het einde van deze periode ontstonden er voor het eerste verschillende
gezinsvormen (door bv. scheiding)
1. 1990 – heden: contextbegeleiding en vermaatschappelijking van de zorg
Er kwam in het begin een opkomst van boeken,… over opvoedingsthema’s m.a.w.
opvattingen over hoe het hoort te gaan in een gezin
De gezinnen werden steeds kleiner, dus er kwam meer aandacht voor de
ontwikkeling v/h kind
Door de opkomst v/h internet & sociale media werd de druk nog meer verhoogd (bv.
de eerste 1000 dagen) er kwam een grote onzekerheid
Het werd het postmoderne gezin (verschillende gezinsvormen), de waarden &
normen van het christendom vielen weg, zo waren er meer keuzemogelijkheden
maar ook meer onzekerheid
, In deze tijd ontstaan ook:
o Het internationaal verdrag op de rechten van het kind (IVRK)
o Het Europees verdrag van de rechten van de mens (EVRM)
o Wetgeving op de integrale jeugdhulp
o Decreet van maart 1990; gezinsgericht werken eerste stappen van
contextbegeleiding
o Beleidsnota bijzonder jeugdzorg van 1999 eerste stappen van de integrale
jeugdhulp
Het Vlaams beleid zet in op het betrekken van informele zorg en het appelleren van
sociale netwerken bij de hulpverlening aan cliënten, onder de ruime vlag van
vermaatschappelijking
Vermaatschappelijking = Verschuiving binnen de zorg waarbij ernaar gestreefd
wordt om mensen met beperkingen, chronisch zieken, kwetsbare ouderen,
jongeren met gedrags- en emotionele problemen, mensen die in armoede leven,
… met al hun mogelijkheden en kwetsbaarheden een eigen zinvolle plek in de
samenleving te laten innemen, hen daarbij waar nodig te ondersteunen en de
zorg zoveel mogelijk geïntegreerd in de samenleving te laten verlopen.”
Men verwijst hierbij naar de toenemende individualisering maar ook de kracht v/d
informele zorg. Ze streven naar een meer solidaire samenleving
Er zijn hier heel wat kritieken op: bijvoorbeeld wat als de persoon geen informeel
netwerk heeft?
Het mag geen vervanging zijn voor hulpverlening!
Er zijn 2 speerpunten in het beleid:
1. Integrale jeugdhulp: contextbegeleiding als centrale module
= “Contextbegeleiding wordt gezien als de centrale module binnen het vernieuwde
hulpverleningslandschap. Contextbegeleiding omvat wat vroeger benoemd werd als
thuisbegeleiding, gezinsbegeleiding, netwerkbegeleiding, …
Het is dus veel ruimer dan enkel de contacten met de vader en/of moeder (opvoedingsfiguur).
We begrijpen onder contextbegeleiding de aan hulpverleningsdoelstellingen gekoppelde
begeleidingscontacten in en met het netwerk van de jongere. Dit betekent dat
hulpverleningscontacten met school, CLB, de sociaal werker, de vertrouwenspersoon van de
jongere, de trainer van de sportclub, kunnen inbegrepen zijn.” (Jeugdhulp)
2. Vermaatschappelijking van de zorg (inzetten op informele zorg bv. buurtgericht werken,
gezin…)
= “Verschuiving binnen de zorg waarbij ernaar gestreefd wordt om mensen met beperkingen,
chronisch zieken, kwetsbare ouderen, jongeren met gedrags- en emotionele problemen,
mensen die in armoede leven,… met al hun mogelijkheden en kwetsbaarheden een eigen
zinvolle plek in de samenleving te laten innemen, hen daarbij waar nodig te ondersteunen en
de zorg zoveel mogelijk geïntegreerd in de samenleving te laten verlopen.”
Gevolgen van de 2 speerpunten:
Positief
o Veel duurzamer/goedkoper
o Meer continuïteit, toekomstgericht
o Meer kennis en ervaring van het netwerk. Ze kennen de persoon en weten wat ze al
mee hebben gemaakt
o Relationele veerkracht groter (veel steun, meer veerkracht)
Negatief
o Wie gaat er dit doen? Extra personeel?
o Wat als er geen context is? Als er geen netwerk is?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StudentOrthoHoGent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.49. You're not tied to anything after your purchase.