Summary
Samenvatting Milieutechnologie: Bodem
- Course
- Institution
Samenvatting van het vak Milieutechnologie: Bodem (1e Ma IMMITE Universiteit Gent)
[Show more]
Seller
Follow
julietvanhaudt
Content preview
1. Inleiding1. Bodem de centrale cirkel
- Bodem is onderdeel van de kritieke zone: Heterogene omgeving nabij oppervlak
• Interacties tssn gesteente, bodem, water, lucht, organismen natuurlijke habitat regelen
• Beschikbaarheid natuurlijke hulpbronnen bepalen
- Pedosfeer:
• Raakvlak ecosysteemcompartimenten, de atmosfeer, biosfeer, hydrosfeer en lithosfeer
- Bodem:
• Centrale link tussen biogeochemische cycli van de aarde en dynamisch systeem
• Opperhuid vd aarde, i.e. zeer dunne, verweerde laag vd aardkorst
• Bodem is resultaat van pedogenese (proces van bodemvorming)
2. Bodemfuncties en bodemkwaliteit
1. Ecosysteemdiensten
- Ecosyteemdiensten:
• Bodemfuncties die menselijk leven ondersteunen
- Bodemkwaliteit geëvalueerd o.b.v. vermogen bodem om ecosyteemdiensten te vervullen
2. Ecologische bodemfuncties
2.2.1. Biomassaproductie
2.2.1.1. Medium voor plantengroei
- Bodemmassa
• Fysieke ondersteuning waarin planten wortelen
• Als buffer tegen vocht- en temperatuursveranderingen
• Aanvoer anorganische of minerale voedingsstoffen als opgeloste ionen
- Poriënnetwerk bodem belangrijk voor:
• Ventilatie voor O2 voor opname en vrijgekomen CO2
• Absorberen en vasthouden H2O voor fotosynthese, transport
• Voedingsstoffen, T-regeling en celspanning
2.2.1.2. Voedselproductie
- Grondstof intensieve landbouwsystemen
• Ontbossing, uitputting, verlies biodiversiteit, hoge emissie broeikasgassen
2.2.1.3. Biomassa voor energie
- Biologische brandstoffen:
• Biologisch afbreekbare fractie van producten, afvalstoffen en residuen van bio-oorsprong
2.2.2. Bescherming van mens en milieu: buffering, filtering en transformatie
- Belangrijke invloed op:
• Hydrologische kringloop nabij aardoppervlak
• Gasuitwisseling tussen terrestrische en atmosferische systemen
• Bescherming mens en milieu tegen verontreiniging water en voedselketen
1
2022-2023
,2.2.2.1. Regelaar van watervoorziening
- Infiltratie:
• Deel opgeslagen in bodem en door planten gebruikt
• Ander naar grondwater
- Afdichting van bodem zorgt voor reductie van infilitratiecapaciteit:
• Versnelde afvloeiing (runoff)
• Verstoring waterbalans door minder aanvulling van grondwatervoorraden
• Minder filtercapaciteit voor zuiveren van verontreinigd water
2.2.2.2. Filter en buffer voor verontreiniging
- Bodem is primaire receptor van afvalproducten en chemicaliën
• Verwijderen, afbreken en onschadelijk maken van verbindingen
• Capaciteit overschreden: naar secundaire receptoren zoals mens, planten, dieren, water,...
2.2.2.3. Bodem als koolstofreservoir
- Soil organic carbon (SOC):
• Levende organismen
• Heterogeen mengsel van materialen in ontbinding (verse of verteerde, humus)
• Bestaat uit materiaal met hoog koolstofgehalte (50%)
• Resultaat van interacties ecosysteemprocessen (Vb: fotosynthese, respiratie en afbraak)
Belangrijke schakel in biotransformatie van organische koolstof
- Afname in SOC:
• Één vd belangrijkste bedreigingen voor bodemkwaliteit
- Verbeterd SOC beheer:
• Reductie bodemverstoring
• Verhoging SOC-input
3. Bodemkwaliteit
- Bodem:
• Niet-hernieuwbare natuurlijke hulpbron, want bodemvorming is traag
- Bodemkwaliteit:
• Maatstaf voor capaciteit om bepaalde functies te vervullen
• Veranderlijke bodemeigenschappen
- Duurzaam bodembeheer moet rekening houden met gebruik in ruimte en/of tijd
2
2022-2023
,3. Bodemvorming en bodemclassificatie
1. Bodemcomponenten
- Bodem: mengsel van 4 componenten met typische volume verhouding in minerale bodem
1) Minerale bestanddelen (45% v/v)
• Kristallijne en amorfe materialen zoals kwarts, kleimineralen, Fe- en Al-oxiden
• Bodemtextuur: zand – leem – klei
• Kleifractie: colloïdale eigenschappen
2) Organisch materiaal (5% v/v)
• Heterogeen mengsel van organische verbindingen
• Levende organismen, OM in variërend ontbindingsstadium en humus
• Humus: colloïdale eigenschappen
3) Water (25% v/v)
• & anorganische en organische opgeloste stoffen
• In bodemporiën: retentie en stroming ~poriegrootte en vochtgehalte
• Oppervlak-interactie met minerale en organische component
4) Lucht (25% v/v)
• In bodemporiën : inverse relatie met vochtgehalte
• Samenstelling en vochtigheid ≠ atmosferische lucht
• Vn. bepaald door respiratie plantenwortels en micro-organismen
2. Bodemfasen
- Bodemvolume: som van volume van drie fasen
𝑉 = 𝑉𝑠 + 𝑉𝑤 + 𝑉𝑎
• V = totale volume van de bodem
• Vs = volume van de vaste fase [m3]
• Vw = volume van de vloeibare of waterfase [m3]
• Va = volume van de gas- of luchtfase [m3]
- Volume van de bodem poriën
𝑉𝑤 + 𝑉𝑎 ≈ 50% vh totale volume
- Volumetrische fracties:
𝑉𝑠
1= + 𝜃𝑤 + 𝜃𝑎
𝑉
• 𝜃𝑤 = volumetrisch vochtgehalte [m3/m3]
• 𝜃𝑎 = volumetrisch luchtgehalte [m3/m3]
- Porositeit 𝜙 = som van volumetrisch vocht- en luchtgehalte:
𝜙 = 𝜃𝑤 + 𝜃𝑎
• Bodemporiën gevuld met lucht of water
3
2022-2023
, - Bodemmassa = som van massa van drie fasen
𝑀 = 𝑀𝑠 + 𝑀𝑤 + 𝑀𝑎
• M = totale massa van de bodem [kg]
• Ms = massa van de vaste fase [kg]
• Mw = massa van de vloeibare of waterfase [kg]
• Ma = massa van de gas- of lucht fase [kg] = verwaarloosbaar
3. Bodemtextuur
- Granulometrie: korrelgrootteverdeling
• Proporties van de verschillende deeltjesgroottes in de bodem
• Vaak eerst bepaalde eigenschap en belangrijkste eigenschap
• Permanente eigenschap: input in pedotransferfuncties
▪ Vb: inschatting schijnbare dichtheid en hydraulische geleidbaarheid
- Fracties:
• Grove fractie:
▪ >2mm (grind, stenen, keien, rotsblokken,...)
• Fijne fractie: <2mm
- Bodemtextuurklasses:
- Cumulatieve korrelgrootteverdeling:
4. Bodemstructuur
- Bodemstructuur:
• Onderlinge ruimtelijke schikking van bodemdeeltjes
• Architectuur van de bodem
• Wijzigt invloed van bodemtextuur
4
2022-2023
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller julietvanhaudt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77764 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now