Summary
Samenvatting Macro-economische bedrijfsomgeving - F710224
- Course
- Institution
Samenvatting Macro-economische bedrijfsomgeving.
[Show more]
Seller
Follow
mb0204
Content preview
Macro-economische bedrijfsomgevingAcademiejaar 2023 – 2024
Inhoudsopgave
0 INTRO ..................................................................................................................................................... 4
1 A TOUR OF THE WORLD .......................................................................................................................... 5
1.1 DE PANDEMIE VAN 2020.............................................................................................................................. 5
1.2 DE CRISIS VAN 2008 – 2009 ........................................................................................................................ 5
1.2.1 De financiële crisis ............................................................................................................................. 5
1.2.2 De twee crisissen vergeleken ............................................................................................................. 6
1.2.3 Energiecrisis van 2022 ....................................................................................................................... 6
1.2.4 Infla=e................................................................................................................................................ 6
1.3 DE VERENIGDE STATEN................................................................................................................................. 7
1.4 DE EU EN DE EUROZONE .............................................................................................................................. 7
1.4.1 De Eurozone ....................................................................................................................................... 7
1.4.2 De ECB ............................................................................................................................................... 9
1.4.3 EU Green Deal.................................................................................................................................... 9
1.4.4 België ................................................................................................................................................. 9
1.5 CHINA ...................................................................................................................................................... 9
1.6 VOORUITBLIK ........................................................................................................................................... 10
1.6.1 Relance(s) ........................................................................................................................................ 10
1.6.2 Hoe kijken we hiernaar? .................................................................................................................. 10
1.6.3 Macro data verzamelen ................................................................................................................... 10
2 A TOUR OF THE BOOK ........................................................................................................................... 11
2.1 (GEAGGREGEERDE) OUTPUT ....................................................................................................................... 11
2.2 WERKLOOSHEIDSGRAAD ............................................................................................................................. 13
2.2.1 Focus: Werkloosheid en geluk.......................................................................................................... 13
2.2.2 Extra: Werkloosheid en inkomen ..................................................................................................... 13
2.3 INFLATIEGRAAD......................................................................................................................................... 14
2.4 OUTPUT, WERKLOOSHEID, EN INFLATIE: DE WET VAN OKUN EN DE PHILLIPSCURVE ................................................. 15
2.5 KT, MLT EN LT ......................................................................................................................................... 15
3 DE GOEDERENMARKT ........................................................................................................................... 16
3.1 DE SAMENSTELLING VAN HET BBP ................................................................................................................ 16
3.2 DE VRAAG NAAR GOEDEREN ........................................................................................................................ 16
3.3 DE EVENWICHTSOUTPUT ............................................................................................................................ 17
3.3.1 Focus: consumentenvertrouwen ...................................................................................................... 19
3.4 EEN ANDERE KIJK OP HET EVENWICHT: SPAREN EN INVESTEREN ........................................................................... 19
3.4.1 Focus: de spaarparadox ................................................................................................................... 20
3.5 IS DE OVERHEID OMNIPOTENT? .................................................................................................................... 21
4 FINANCIËLE MARKTEN I ........................................................................................................................ 22
4.1 DE GELDVRAAG......................................................................................................................................... 22
4.2 HET BEPALEN VAN DE INTRESTVOET, DEEL 1 .................................................................................................... 23
4.3 HET BEPALEN VAN DE INTRESTVOET, DEEL 2 .................................................................................................... 24
4.4 DE LIQUIDITEITSVAL ................................................................................................................................... 25
4.4.1 Focus: De liquiditeitsval in de Verenigde Saten................................................................................ 25
4.4.2 De geldhoeveelheid ......................................................................................................................... 25
5 HET IS-LM MODEL ................................................................................................................................. 26
5.1 DE GOEDERENMARKT EN DE IS-CURVE........................................................................................................... 26
5.2 DE GELDMARKT EN DE LM-CURVE ................................................................................................................ 27
1
, 5.3 HET IS-LM MODEL ................................................................................................................................... 27
5.4 BELEIDSMIX ............................................................................................................................................. 28
5.5 HOE REALISTISCH IS HET IS-LM MODEL?........................................................................................................ 28
6 FINANCIËLE MARKTEN II ....................................................................................................................... 29
6.1 NOMINALE VERSUS REËLE INTERESTVOET ....................................................................................................... 29
6.2 RISICO EN RISICOPREMIES ........................................................................................................................... 29
6.3 DE ROL VAN FINANCIËLE INTERMEDIAIRS ........................................................................................................ 30
6.4 EEN UITBREIDING VAN HET IS-LM MODEL ...................................................................................................... 31
6.5 VAN EEN PROBLEEM OP DE HUIZENMARKT TOT EEN FINANCIËLE CRISIS ................................................................. 31
7 DE ARBEIDSMARKT ............................................................................................................................... 34
7.1 A TOUR OF THE LABOUR MARKET .................................................................................................................. 34
7.2 VERANDERINGEN IN DE WERKLOOSHEIDSGRAAD .............................................................................................. 35
7.3 LOONZETTING .......................................................................................................................................... 35
7.4 PRIJSZETTING ........................................................................................................................................... 36
7.5 DE NATUURLIJKE WERKLOOSHEIDSGRAAD ....................................................................................................... 37
8 DE PHILLIPSCURVE, DE NATUURLIJKE WERKLOOSHEID EN INFLATIE....................................................... 38
8.1 INFLATIE, VERWACHTE INFLATIE, EN WERKLOOSHEID ......................................................................................... 38
8.2 DE PHILLIPSCURVE EN HAAR MUTATIES .......................................................................................................... 39
8.3 DE PHILLIPSCURVE EN DE NATUURLIJKE WERKLOOSHEIDSGRAAD ......................................................................... 40
8.4 EEN SAMENVATTING EN VELE WAARSCHUWINGEN ............................................................................................ 41
9 VAN DE KT NAAR DE MLT: HET IS-LM-PC MODEL ................................................................................... 43
9.1 HET IS-LM-PC MODEL .............................................................................................................................. 43
9.2 VAN KT NAAR MLT ................................................................................................................................... 44
9.3 (MOGELIJKE) COMPLICATIES ....................................................................................................................... 44
9.4 FISCALE RESTRICTIE REVISITED ...................................................................................................................... 45
9.5 DE EFFECTEN VAN EEN TOENAME VAN DE OLIEPRIJS .......................................................................................... 45
9.6 CONCLUSIES ............................................................................................................................................. 46
10 CORONACRISIS ................................................................................................................................. 47
10.1 ECONOMISCHE IMPACT VAN DE LOCKDOWN .................................................................................................... 47
10.2 MACRO-ECONOMISCHE BELEIDSREACTIE ........................................................................................................ 47
10.3 POST-LOCKDOWN ECONOMIE ...................................................................................................................... 48
10.4 POST-VACCIN ECONOMIE ............................................................................................................................ 48
10.5 CONCLUSIES ............................................................................................................................................. 49
11 ECONOMISCHE GROEI: DE FEITEN ..................................................................................................... 50
11.1 HET METEN VAN DE LEVENSSTANDAARD ......................................................................................................... 50
11.2 GROEI IN ONTWIKKELDE LANDEN VANAF 1950................................................................................................ 51
11.3 EEN VERDERE KIJK DOORHEEN TIJD EN RUIMTE ................................................................................................ 51
11.4 EEN EERSTE KIJK OP GROEI .......................................................................................................................... 52
12 SPAREN, KAPITAALACCUMULATIE EN OUTPUT .................................................................................. 54
12.1 INTERACTIES TUSSEN OUTPUT EN KAPITAAL ..................................................................................................... 54
12.2 DE GEVOLGEN VAN VERSCHILLENDE SPAARQUOTES ........................................................................................... 54
12.3 GETTING A SENS OF MAGNITUDES................................................................................................................. 56
12.4 FYSIEK VERSUS MENSELIJK KAPITAAL .............................................................................................................. 57
13 TECHNOLOGISCHE VOORUITGANG EN GROEI.................................................................................... 58
13.1 TECHNOLOGISCHE VOORUITGANG EN DE GROEIVOET ........................................................................................ 58
13.2 DE DETERMINANTEN VAN TECHNOLOGISCHE VOORUITGANG .............................................................................. 60
13.3 INSTITUTIES, TECHNOLOGISCHE VOORUITGANG, EN GROEI ................................................................................. 61
14 UITDAGINGEN ROND ECONOMISCHE GROEI ..................................................................................... 62
2
, 14.1 DE TOEKOMST VAN TECHNOLOGISCHE VOORUITGANG ....................................................................................... 62
14.2 AUTOMATISERING EN WERKLOOSHEID ........................................................................................................... 62
14.3 TECHNOLOGISCHE VOORUITGANG, CHURNING, EN ONGELIJKHEID ........................................................................ 62
14.4 KLIMAATVERANDERING (KLIMACRO LES) ....................................................................................................... 63
15 ................................................................................................................................................................. 64
16 VERWACHTINGEN, CONSUMPTIE EN INVESTERINGEN ....................................................................... 65
16.1 CONSUMPTIE ........................................................................................................................................... 65
16.2 INVESTERINGEN ........................................................................................................................................ 66
16.3 DE VOLATILITEIT VAN CONSUMPTIE EN INVESTERINGEN ..................................................................................... 67
17 VERWACHTINGEN, OUTPUT EN BELEID ............................................................................................. 68
17.1 VERWACHTINGEN EN BESLISSINGEN .............................................................................................................. 68
17.2 MONETAIR BELEID, VERWACHTINGEN EN OUTPUT ............................................................................................ 69
17.3 BUDGETTAIRE RESTRICTIE, VERWACHTINGEN EN OUTPUT ................................................................................... 70
18 OPENHEID OP DE GOEDERENMARKT EN DE FINANCIËLE MARKTEN .................................................. 71
18.1 OPENHEID OP DE GOEDERENMARKT .............................................................................................................. 71
18.2 OPENHEID OP DE FINANCIËLE MARKTEN ......................................................................................................... 73
18.3 CONCLUSIES EN VOORUITBLIK ...................................................................................................................... 75
19 DE GOEDERENMARKT IN EEN OPEN ECONOMIE................................................................................ 76
19.1 DE IS-RELATIE IN EEN OPEN ECONOMIE .......................................................................................................... 76
19.2 EVENWICHTSOUTPUT EN DE HANDELSBALANS ................................................................................................. 76
19.3 TOENAMES VAN DE VRAAG – BINNENLANDS EN BUITENLANDS ............................................................................ 77
19.4 DEPRECIATIE, DE HANDELSBALANS EN OUTPUT ................................................................................................ 77
19.5 SPAREN, INVESTERINGEN EN DE BALANS VAN DE LOPENDE REKENING ................................................................... 79
20 OUTPUT, DE INTRESTVOET EN DE WISSELKOERS ............................................................................... 80
20.1 EVENWICHT OP DE GOEDERENMARKT ............................................................................................................ 80
20.2 EVENWICHT OP DE FINANCIËLE MARKTEN ....................................................................................................... 80
20.3 BEIDE MARKTEN SAMEN ............................................................................................................................. 81
20.4 EFFECTEN VAN BELEID IN EEN OPEN ECONOMIE ............................................................................................... 81
20.5 FIXED EXCHANGE RATES ............................................................................................................................. 81
3
,0 Intro
4
,1 A Tour of the World
1.1 De pandemie van 2020
December 2019, berichten over nieuw virus in Wuhan (China),
stad gaat in lockdown op 23 januari 2020. RoW () eerst bezorgd
over impact op Chinese economie en deze van handelspartners
(“Global Supply Chains”). In januari waren er de eerste gevallen
in Europa (Italië en beyond), in februari eerste cases
gerapporteerd in de VS. Het aantal ziekenhuisopnames en
sterfgevallen steeg zorgwekkend snel. In maart 2020, lockdown
in de meeste landen ook in België.
De oorsprong van de crisis is uitzonderlijk,
doorgaans onevenwichten in bijvoorbeeld
huizenmarkten, … Hier hebben we te
maken met exogene en een onverwachte
schok (à virus). Er zijn 3 “kanalen” die
zwaar getroffen zijn, zware recessie
volgde wereldwijd; Productieketens
werden verstoord, bedrijven/sectoren waar
telewerk niet mogelijk was, gingen dicht.
En een daling van de inkomens leidde tot
een daling van de vraag. De recessie
duurte was een vraag waar niet echt een
antwoord op te vinden was. In vergelijking
met de Spaanse griep was er nu een
hardere lockdown (voorrang gezondheid)
en de lengte van de recessie t.o.v.
omvang van ook langer.
1.2 De crisis van 2008 – 2009
1.2.1 De financiële crisis
Tussen 2000 en 2007 kende de wereldeconomie een periode van economische
groei. In 2007 stortte de huizenmarkt in in de VS, wat leidde tot een grootschalige
financiële crisis. Deze financiële crisis luidde een sterke economische recessie in,
waarbij ook de aandelenprijzen kelderden. In het derde kwartaal van 2008 werd de
outputgroei in de VS negatief (tot einde 2009). Internationale handel en financiële
verwevenheid zorgen ervoor dat de crisis in de VS de ganse wereld raakte.
5
,1.2.2 De twee crisissen vergeleken
Beide crisissen kennen een verschillende oorsprong;
• Financiële crisis
Schok in de VS in 2008 was relatief beperkt (instorting huizenmarkt)
o Balansen van banken werden getroffen op eenzelfde manier als een
daling van de aandelenkoers met 4%.
o Crisis legde een aantal problemen in de financiële wereld bloot.
• Covid – pandemie
Daling van de output (door lockdowns)
o Eerst, gezondheidscrisis, nadien focus op ondersteuning
o Beperkte impact op financiële systeem
o Korte(re) doorlooptijd cfr. Spaanse griep 1918
1.2.3 Energiecrisis van 2022
Parallellen met de oliecrisis van de jaren ’70? Ja, zeer sterke toename van
energieprijzen op zeer korte tijdspanne. Hoewel de prijsstijgingen nu beperkter blijft.
Voorlopig blijft de recessie uit, en het begrotingstekort is voorlopig minder opgelopen.
De redenen hiervoor zijn, energie/BBP is vandaag lager dan in de jaren ’70, het %
industriële productie in de Belgische economie is lager. Ook is er een snellere reactie
op monetair beleid vandaag (centrale banken).
1.2.4 Inflatie
De inflatie is zeer hoog sinds midden 2021. Hiervoor zijn verschillende redenen,
relance na de pandemie (pent-up demand) en problemen aan aanbodzijde (bv.
tekorten aan chips, bouwmaterialen, …) Verergerd door expansief herstelbeleid.
Maar vooral toename energie- en voedselprijzen na Russische inval in Oekraïne
(februari 2022). Maar ook greedflation, bedrijven lioeten prijzen niet zakken bij daling
van productiekosten. En ook de vraag was er een te late beleidsreactie?
6
, 1.3 De Verenigde Staten
De Amerikaanse economie is groot, met een output van 20.5 biljoen in 2018 is de
Amerikaanse economie goed voor 24% van de mondiale output. De levenstandaard in
de VS is hoog. De output per capita is 62,500, de hoogste in de wereld. Economen
kijken ook naar outputgroei, werkloosheidsgraad en inflatiegraad.
De Amerikaanse economie was gezond in 2018, de effecten van de 2008 – 2009 crisis
waren niet of nauwelijks meer voelbaar. Toch zijn er aandachtspunten, er is een lagere
beleidsrente, lage productiviteitsgroei en een tekort op de handelsbalans.
Waarom kan de Fed rate niet onder 0 gaan? Deze beperking is gekend als de zero
lower bound. Wanneer de nominale intrestvoet negatief zou worden, zou iedereen
verkiezen om cash aan te houden i.p.v. obligaties aan te kopen (liquiditeitsval).
Waarom zijn lage intrestvoeten een potentieel probleem? Lage intrestvoeten beperken
de mogelijkheden van de FED om adequaat te reageren op negatieve schokken in de
toekomst. Lage intrestvoeten kunnen aanleiding geven tot het nemen van excessieve
risico’s door investeerders die hun opbrengsten willen verhogen.
Productiviteitsgroei speelt een belangrijke rol in de lange termijn toenames van de
output per capita, maar deze groei vertraagt sinds 2010 (ongeveer 50% van de
productiviteitsgroei in de jaren ’90). De daling van de productiviteitsgroei is bijkomend
zorgwekkend omdat ze de levensstandaard van de armeren in de maatschappij
onevenredig treft.
1.4 De EU en de eurozone
1.4.1 De Eurozone
De Europese Unie (EU) is een groep van 27 Europese landen met een
gemeenschappelijke markt. In 1999 werd een muntunie opgericht – de eurozone –
waarbinnen de euro (€) de nationale munten verving in 2002. In tegenstelling tot de
VS, likte Europa in 2018 nog steeds haar wonden na de financiële crisis van 2008 –
2009.
7
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mb0204. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now