Dit is een samenvatting van het vak Mens en Werk 2 in semester 1 van het 2e jaar. Het document omvat de nodige informatie uit de PowerPoint slides en de reader en extra uitleg vanuit de les.
4 Motivatie op de werkvloer............................................................................................................................ 13
6 Competentie- en talentmanagement ........................................................................................................... 20
7 Coaching en counseling ................................................................................................................................. 22
8 Conflicten op de werkvloer ........................................................................................................................... 27
9 Burn-out preventie op het werk ................................................................................................................... 30
14 Tendensen in het werkveld ........................................................................................................................... 51
0
,Hoofdstuk 1: Arbeidsrecht
1 Arbeidsrecht
1.1 Het belang van het arbeidsrecht
Arbeidswetgeving:
• Complex en belangrijk onderwerp zowel voor werkgevers als werknemers
• Bij uitstippelen van personeelsbeleid rekening houden met juridisch kader
• Regels rond arbeidsverhoudingen tussen werknemers en werkgevers → zorgt voor evenwicht
• Arbeidsovereenkomst, lonen, arbeidsvoorwaarden, werktijden, vakantie, ontslagrecht
1.2 Toepassingsgebied
• Enkel voor werknemers tewerkgesteld in België
• Van toepassing op werknemers uit de particuliere sector (privé)
• Enkel de werknemers die onder gezag van een werkgever werken → geen zelfstandigen
1.3 Opdeling
1. Het individueel arbeidsrecht:
• Werknemer – werkgever
2. Het collectief arbeidsrecht:
• Collectieve arbeidsovereenkomst tussen werkgevers(organisaties) en werknemersorganisaties
3. De arbeidsreglementering:
• Reeks van beschermende regels om werknemers te beschermen
4. Het sociale handhavingsrecht:
• Hoe is het toezicht op de naleving van het arbeidsrecht in de organisatie?
1.4 Belangrijkste rechtsbronnen
• Internationaal:
• VN, EU, Raad van Europa
• Nationaal:
• Wet
• Koninklijk Besluit
→ Internationale bronnen krijgen voorrang wanneer er een conflict is tussen beide
1.4.1 Wet
Wet = een reglementering, uitgevaardigd door het parlement en bevat meestal een algemeen kader.
Twee belangrijke wetten:
• Wet op de Arbeidsovereenkomst:
• Geldigheidsvoorwaarden van overeenkomst (wat moet erin staan voor het rechtsgeldig is)
• Regeling afwezigheden
• Verplichtingen bij het einde van de overeenkomst (ontslag)
• Arbeidswet:
• Regeling arbeidstijden en rusttijden
• Moederschapsbescherming
1
,Hoofdstuk 1: Arbeidsrecht
1.4.2 Koninklijk Besluit
Koninklijk besluit = reglementering uitgevaardigd door de regering. Deze bevat een concrete uitwerking.
Wet geeft aan dat er recht is op 10 betaalde feestdagen → in het Koninklijk Besluit zal dan staan welke 10
feestdagen dit zijn
1.4.3 Eenheidsstatuut
• Verschil tussen arbeiders en bedienden (statuten):
• Arbeider = werknemer die in het kader van een arbeidsovereenkomst hoofdzakelijk
handenarbeid uitvoert onder het gezag van een werkgever in ruil voor loon.
• Bediende = werknemer die in het kader van een arbeidsovereenkomst hoofdzakelijk
hoofdarbeid uitvoert onder het gezag van een werkgever in ruil voor loon.
• Wet van eenheidsstatuut als bedoeling om die ongelijkheid weg te werken
• Gelijkschakeling opzegtermijnen: na ontslag nemen/krijgen verplicht opzeg uit doen
- Werkgever: tijd om vervanger te zoeken
- Werknemer: tijd om nieuw werk te zoeken
- Vaak word bij ontslag de opzeg uitbetaald door de werkgever
• Afschaffing carensdag: arbeiders kregen eerste ziektedag niet uitbetaald, bedienden wel
• Nog veel verschillen:
• Arbeiders: uurloon – bedienden: maandloon
• Arbeiders kunnen economisch werkloos zijn – bedienden slechts onder strenge voorwaarden
• Arbeiders kunnen tijdelijk werkloos zijn omwille van technische redenen of
weersomstandigheden (bedienden niet)
• De tussenkomst voor de werkgever bij een gewaarborgd loon bij ziekte ligt lager bij arbeiders
dan bij bedienden
• Arbeiders ontvangen hun vakantiegeld via de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie
• Het paritair comité kan verschillen
1.5 Overige rechtsbronnen
1. Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO)
2. Geschreven arbeidsovereenkomst
3. Arbeidsreglement
4. (Mondelinge individuele arbeidsovereenkomst: zonder contract)
5. (Gebruik of gewoonte: ongeschreven regel vanuit gewoonte)
→ Staan op hiërarchische volgorde (wet staat hier nog boven)
1.5.1 Collectieve arbeidsovereenkomst (CAO)
• Verzameling van afspraken over arbeidsovereenkomst gemaakt tussen organisaties van werkgevers en
werknemers
• Afspraken gelden voor alle werknemers binnen bepaalt bedrijf of bedrijfstak
• Afspraken mogen nooit minder zijn dan wat wettelijk bepaald is (min loon → niet lager dan dat gaan)
• Werktijden, loonschalen, ontslag, vakantiedagen, betaling van overwerk, pensioenregeling, scholing
Intersectorale CAO
• Wordt gesloten in de Nationale Arbeidsraad
• Geldt voor alle bedrijfstakken op nationaal vlak
• CAO op nationaal vlak heeft altijd een nummer
2
, Hoofdstuk 1: Arbeidsrecht
Sectorale CAO
• Wordt gesloten in een paritair comité
• Alle bedrijfstakken hebben een bepaald paritair comité
• Geldt voor specifieke sector
Ondernemings-CAO
• Wordt gesloten tussen werkgever en zijn werknemers
• Geldt voor specifieke onderneming/bedrijf
Paritair comité
Paritair comité = vergadering op sectoraal niveau die evenveel werkgevers- als werknemersvertegenwoordigers
telt. Er wordt onderhandeld over de arbeidsvoorwaarden van de werknemers.
• Wordt georganiseerd volgens bedrijfsactiviteit of sector
• Elke werknemer valt onder een paritair comité
• Zorgen dat de regelgeving die aangepast is aan de arbeidsvoorwaarden wordt toegepast
• Betekenis nummer PC’s:
• 1xx: arbeiders (PC 124)
• 2xx: bedienden
• 3xx: arbeiders en bedienden
• Paritaire comité ≠ vakbonden
• Vakbond = vereniging van werknemers die opkomt voor de belangen van haar leden.
• 3 grootste vakbonden in België:
- ACV: christelijk
- ABVV: socialistisch
- ACLVB: liberaal
• Onderhandelen met baas over loon, werkomstandigheden, problemen op werk, …
• Zorgt dat de werkgever niet alleen macht heeft op de werkvloer
1.5.2 (Geschreven) arbeidsovereenkomst
Arbeidsovereenkomst = contract tussen werknemer en werkgever, waarbij de werknemer zich verbindt om
tegen loon en onder gezag van de werkgever arbeid te verrichten.
• 4 elementen om over arbeidsovereenkomst te spreken:
• Overeenkomst: wederkerig
• Arbeid: werkgever verplicht om te geven, werknemer moet dit goed uitvoeren
• Loon: tegenprestatie van arbeid
• Onder gezag van werkgever (niet bij zelfstandigen)
• Voorzien van juist arbeidsstatuut:
• Arbeider
• Bediende
• Handelsvertegenwoordiger
• Dienstboden
• Huisarbeiders
• Studenten
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SamenvattingenBachelor. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
