Summary
Samenvatting podologisch gerelateerde pathologie: oncologie
- Course
- Institution
podologisch gerelateerde pathologie: oncologie
[Show more]
Seller
Follow
fional50
Content preview
WAT IS ONCOLOGIEKanker = verzamelnaam voor 100 verschillenden ziekten met 1 gemeenschappelijk kenmerk ongeremde
delen van lichaamscellen
- Meer mannen gediagnosticeerd dan vrouwen
- Komt voor bij minder dan 1% van de kinderen
Top 3 meest voorkomende kankers:
1. Borst- en prostaatkanker
2. Darmkanker
3. Longkanker
ONTSTAAN VAN KANKER
= niet duidelijk
Aantal risicofactoren
- Onvermijdbare risicofactoren: asbest, UV-straling, DNA, ouder worden, biologische factoren (virussen)
- Vermijdbare risicofactoren: roken, alcohol, rood vlees en vetten eten
- Beschermde factoren: gezonde voeding en beweging
PREVENTIE EN SCREENING
Preventie = alles acties gericht op het bevorderen, beschermen en behouden van gezondheid
- Primair = voorkomen van de diagnose
- Secundair = vroegtijdig opsporen (
- Tertiair = voorkomen van herval of zware complicaties
Screening = bevolkingsonderzoek die door de overheid georganiseerd wordt
- Doel: minder agressief verloop & meer kans op genezing
- Stoelgangonderzoek / Mammografie / Uitstrijkje
CEL EN TUMORBIOLOGIE
Menselijk lichaam = bestaat uit miljarden cellen die zich voortdurende delen beschadigde/ verouderde
cellen vervangen
Kanker ontstaat wanneer er een verandering in het DNA dat de celdeling regelt
- Balans tussen celaanmaak en celverlies is ontregeld
- Ontstaat per toeval OF door externe factoren
Normale patiënt = mitose (= welopbouw) en apoptose in evenwicht
- Apoptose = celdood kan leiden tot tumorgroei
Carcinogenese = ontstaan van kanker meerstappenproces (5 – 10 jaar duren)
Angiogenese = vorming van bloedvaten
- Tumor groeit door voedingstoffen en zuurstof via bloed
,De betrokkenheid van genen
- Oncogenen = kunnen groei van de kanker stimuleren
- Tumorsupressorgenen = remmen de groei van tumoren
- DNA-herstelgenen = herstel van fouten door mutaties/ celdling
- Telomerasen = enzym die instaat voor het delend vermogen van de cel
GOED- VS. KWAADAARDIGE TUMOREN
Goedaardig = benigne
- Scherp en afgerond begrensd
- Lage groeisnelheid
- Hoog gedifferentieerd
Kwaadaardige = maligne
- Onscherp en onregelmatig begrensd
- Gaan infiltreren in organen/ weefsels
- Hoge groeisnelheid
- Matige tot slecht gedifferentieerd
Niet alle vormen van kanker zijn tastbaar & niet alle tastbare gezwellen zijn kwaadaardig
Borderlinetumoren = liggen op de grens tussen goed en kwaad
Carninoom in situ = geen infiltratie in weefsels/ organen
METASTASERING
= infiltrerende groei (= uitzaaiing) via lyfmebanen en bloedvaten
- Curatief = kan genezen
- Palliatief = kunnen niet genzen worden
CLASSIFICATIES
= nodig om de juiste behandeling op te stellen, de juiste prognose te stellen en op een correcte wijze
wetenschappelijk onderzoek te voeren
- Solide tumoren = ontstaan in organen (vb. borsttumor, longtumor, niertumor)
- Niet-solide tumoren = ontstaan op diverse plaatsen in het lichaam (vb. lyfoom, leukemie)
Onderverdeling in stadia
Stadium 1 = geen groei in omliggende weefsels
Stadium 2 = doorgroei in omliggende weefsel, dicht bij primaire tumor, lymfeklieren zijn vrij
Stadium 3 = verspreiding naar lymfeklieren uit de omgeving
Stadium 4 = verspreiding in de rest van het lichaam metastasen
TNM-classificatie 1 TNM-classificatie 2
T = tumor grootte en lokale uitbreiding van de = via welke manier wordt er info over de tumor
tumor verzamelt
N = node (= lymfeklieren) aantasting van de C = bepaald door klinische informatie
lymfeklieren P = bepaald door chirurgische informatie post-
M = metastasering uitzaaiing in het lichaam operatief
Y = bepaald na chemo- of radiotherapie
,Differentiatiegraad = hoever lijk de tumor qua structuur op Mate van Goed Matig Slechte Geen
weefsel waaruit hij is ontstaan differentiatie
- Laag cijfer = goed gedifferentieerd + sterk Score 1 2 3 4
afwijkend Agressiviteit Laag ------------------------------------- Hoog
- Hoog cijfer = slecht gedifferentieerd + erg
gelijkend
ENKELE BEGRIPPEN
Remissie = fase na behandeling complete (= volledige weg) / partiële (= vermindering van verschijnselen)
Recidief = herval na complete remissie lokaal/ regionaal/ metastatisch
Progressieve ziekte = toename van ziekte na partiële remissie Of na geen resultaat van de behandeling
lokaal/ regionaal/ metastatisch
Familiale kanker = meerder kankergevallen in dezelfde familie
Erfelijke kanker = overervingspatroon
Beide zijn verschillend van elkaar
Palliatieve zorg = geen genezing mogelijk bij alle patiënten waarbij een curatieve behandeling geen effect meer
heeft of niet mogelijk is ziekte proberen te stabiliseren
Terminale fase = laatste fase van het leven
ONCOLOGISCHE DIAGNOSTIEK
= kijken naar tumoren of het kwaadaardig/ goedaardig is, de uitgebreidheid van de tumor te achterhalen en
een prognose te stellen
Diagnose
Gebeurt door een
vraaggesprek, de
symptomen kunnen komen
door een primaire
tumor en metastasering.
, b. Bloed- en
weefselanalyse
Tumormarkers zijn
enzymen, eiwitten,
hormonen, … afkomstig
van de tumor zelf.
Dit dient niet voor de
diagnose, maar wel voor
de opvolging.
Cytopathologisch
onderzoek=
cellen/weefsels worden
met de microscoop
onderzocht. Is nodig om
een correcte diagnose te
stellen.
Bv. Sentinelklier=
schildwachtklier
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fional50. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.48. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
57727 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now