Samenvatting van diervoeding. Alles wat in de slides vermeld staat plus commentaar van de Prof in een document. Aangezien de Prof geen cursus heeft is het wellicht handig om erbij te hebben!
Belang voeding voor DA
• vervullen basisbehoeften
• productiedieren: efficiëntie en rendement
• preventie van ziekten
• (ondersteuning bij) genezing
• accumulatie van schadelijke stoffen – detoxificering ervan
• dierenwelzijn
Enkele termen
• nutriënt: dingen die je kan analyseren in het voer of functionele delen
worden aangebracht - voedingsstof
door - bv. eiwit, vet, calcium vitamine E
• ingrediënt (voedermiddel)
- iedere stof, met inbegrip van additieven, die bij de vervaardiging of bereiding van
een levensmiddel wordt gebruikt en die in het eindproduct, eventueel in gewijzigde
vorm, nog aanwezig is
- bv. soja, maïsolie, tarwe, kopersulfaat
Van Soest: basis vezelanalyse
Celinhoud: daar is het dier op uit
- vetten
- suikers, organische zuren en water
- pectine (fermentatie), zetmeel
- niet-eiwit stikstof
- oplosbare proteïnen
Celwand: vezels niet-oplosbaar in neutraal detergent, wel oplosbaar in zuur detergent!
- hemicellulose
- vezelgebonden eiwit
- cellulose
- lignine afgebroken door ADF (acid-detergent fibre)
- gelignineerd stikstof
- silicum (as)
,Hoe nutriënten analyseren?
De beste analyse geeft weer hoe goed een nutriënt kan gebruikt worden voor een bepaald proces,
maar dat is vaak moeilijk om in een labo te analyseren.
De praktische indeling gebeurt o.b.v. Weende-analyse/proximal analysis;
- DS = droge stof/dry matter
- RAS = ruwe as/crude ash
- RE = ruw eiwit (N)/crude protein
- RC = ruwe celstof (vezelbepaling)/crude fibre
- RVET = ruw vet/ crude fat = ether-extract
- OK = overige koolhydraten/nitrogen-free extract
- OS = organische stof/organic matter = alles wat niet anorganische is (water en mineralen)
OK = 100 – DS – RAS – RE – RC – RVET
Wat geen droge stof is, is vocht.
Koolhydraten: vezels
Overige koolhydraten: suiker, zetmeel
Simpele rekenregeltjes:
• OK = DS – RAS – RE – RVET – RC
• DS = RAS + RE + RVET + RC + OK
• DS = totaal – VO
• OS = totaal – VO – RAS
Moeilijkheden in voederformulatie
Verschillende ingrediënten geven dezelfde nutriënten. Voer wat je al jaren hebt kan (door
prijsvariaties van ingrediënten) tóch veranderen.
Het eerste nutriënt: water
Kwantitatief belangrijk onderdeel.
Conservatieve relatie eiwit/water.
Belangrijke uitwisseling in darm (diarree/obstipatie).
Belangrijke functies in lichaam.
Vochtgehalte zegt iets over spiermassa.
Vetweefsel bevat minder vocht.
Water hangt automatisch aan eiwit.
Waarom hebben we vocht nodig?
• Thermoregulatie: zweten, drinken
• Transport: excretie en secretie, bloed, lymfe, oplosbaarheid van zouten
• Biochemische reacties: hydrolyse, niet toxisch eindproducten van oxidatie krijgen
• Bescherming (schokabsorptie): smeermiddel, ‘airbag’
Hydrolyse: lichaamsreacties waar water bij betrokken is, bv. glucose verbranding.
Niet alle dieren kunnen zweten (bv. kip)
Soorten water
• vrij water: drinkwater
, • gebonden water: bv. in een appel/wortel (¾)
• metabolisch water: ontstaat uit reacties vogels proberen al hun metabolische water te
regenereren
• endogeen water (resorptie van bv. water uit dode cellen): mobilisatie
Belang van vochtgehalte
Op droge basis bevat raapjes toch meer koolhydraten. Dieren eerder gebaseerd op droge stof i.p.v.
op een verse basis.
80% = 800 g/kg
Vochtbehoefte
= niet constant.
• droge vs. natte voeding
• klimaat
• grootte van het dier: afh. van metabool gewicht kleiner dier heeft een relatief groter
oppervlak en meer drinkbehoefte
• leeftijd
• diersoort: vogels
• productie
• voeding zelf: zout, eiwit, vezel (‘spons’)
Kat kan bij blikvoer theoretisch zonder water.
Meer zout in voer leidt tot meer drinken bij zeugen.
Wateropname is belangrijk voor de melkproductie.
Waterkwaliteit
• bacterieel
• toxicologisch
• temperatuur: kan de hoeveelheid van wateropname bepalen
• nuttige voedingsstoffen ? (mineralen)
Manieren om water te verstrekken
• drinkwaterbak
• drinknippel: VD = gemak, continu || ND = werkt het nog?
• brijvoedering (gebonden water)
• andere
2e nutriënt: koolhydraten
• vrij schaars in dieren (3-7%)
- lactose
- glucose in bloed
- glycogeen in spier en lever
gebonden suikers: glycolipiden en glycoproteïnen (bv. kraakbeencomponenten)
• rijkelijk aanwezig in planten (merendeel vezels)
- hoewel niet altijd makkelijk verteerbaar
Indeling van koolhydraten op basis van lengte
• suikers: 1 tot 10 monomeren
• oligosacchariden: worden als prebioticum gebruikt om darmbioom te behouden
- alle suikers behalve monosacchariden
- dus: 2 tot 10 monomeren
, • polysacchariden: zetmeel, cellulose hebben een stapel-/structuurfunctie
- homosacchariden: zetmeel (alleen glucose)
- heterosacchariden: pectines
Suikers vs. niet-suikers
suikers monosacchariden pentosen: moeilijker te benutten
hexosen: makkelijk te benutten
• L-isomeren: weinig voorkomend en minder goed benutbaar
• D-glucose: bloed, honing, fruit, plantensap (druivensuiker)
- minder zoet dan sucrose
- industrieel uit hydrolyse van maïs
- te vergisten tot ethanol en koolzuurgas
• D-galactose: in lactose en agar
• D-mannose: in mannanen (planten)
• D-fructose: vrij en gebonden in fruit en honing
- ahornsiroop: insuline-resistentie
- aanleiding tot diabetes
D-suikers zijn veel beter bruikbaar in het lichaam dan L-suikers. Dit heeft te maken met dat enzymen
van biochemische reacties D-suikers beter opnemen dan L-suikers.
De meeste goed benutbare koolhydraten zijn opgebouwd uit hexosen.
Doorgaans zijn koolhydraten opgebouwd uit pentosen moeilijk enzymatisch verteerbaar en ook
moeilijk benutbaar na absorptie.
Ribose is wel ruim aanwezig als onderdeel van RNA.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brit93. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.07. You're not tied to anything after your purchase.
