In dit document komende volgende leerdoelen aan bod: de verschillende gespreksmodellen, de 5 stappen van zelfmanagement (de 5 A's), de manier waarop een fysiotherapeut moet coachen bij gedragsveranderingen, de fases van gedragsverandering, een uitleg van het begrip 'zelfmanagement' en de verschille...
1. De student benoemt de verschillende gespreksmodellen.
Informatievergarend gesprek
In dit hoofdstuk hebben we het gespreksmodel van het informatievergarend gesprek
behandeld en geïllustreerd aan de hand van een zogenoemd open interview. Het
informatievergarend gesprek kent drie fasen: een beginfase waarin het doel, de tijd
en de gespreksthema’s worden aangegeven; een middengedeelte waarin door middel
van luistervaardigheden (met name doorvragen en parafraseren) het thema wordt
verkend, en een afsluitende fase waarin het geheel wordt samengevat.
Het gaat er in het informatievergarend gesprek om zo veel en zo betrouwbaar
mogelijke informatie van de geïnterviewde te verkrijgen.
Daarnaast zijn een goede timing en het focussen van het gesprek belangrijke
kenmerken van een goed interview.
Men moet in het bijzonder bedacht zijn op tweedelingen, tegenstellingen en
opsommingen, omdat daar de kans groot is dat bepaalde belangrijke aspecten over
het hoofd worden gezien. Waardeoordelen en vooronderstellingen van de kant van
de interviewer sturen het gesprek in een bepaalde richting en kunnen de verkregen
informatie vervormen.
Op een correcte manier informatie vergaren is noodzakelijk zeer veel
gespreksvormen. Daarom is het van groot belang dat je dit model en de
luistervaardigheden goed beheerst.
Journalistieke interviews
Het confronterende interview: Vooral interviews met politici dragen vaak een
confronterend karakter. Doelstelling is meestal de achterliggende bedoelingen naar
voren te halen en eventuele inconsequenties bloot te leggen.
Het portretterende interview: Is vooral bedoeld om een beeld te krijgen van de
geïnterviewde. Daarom komt die uitgebreid aan het woord.
Het informerende interview: Is bedoeld om informatie te krijgen over een bepaald
onderwerp.
Selectie interview
Het selectie-interview en het sollicitatiegesprek betreffen beide dezelfde zaak: de
mogelijke vervulling van een vacature. Alleen is het selectie-gesprek meer een
vraaggesprek.
Exit-interview
Gestandaardiseerd interview:
Het gestandaardiseerde interview wordt ook wel een enquête genoemd. Hierin
liggen de vragen en vaak ook de antwoorden in een van tevoren bepaalde volgorde
vast. De geïnterviewde is ‘’niet vrij’’ in zijn antwoorden.
Half-gestandaardiseerd interview:
Bijvoorbeeld het selectie- of exit-interview. Voorafgaande het gesprek heeft de
interviewer enkele aandachtspunten op papier gezet die aan de orde moeten komen.
,Geïnterviewde persoon is niet vrij in keuze van onderwerpen, maar wel in zijn
antwoorden.
Open interview
Hierin staat alleen het onderwerp en de beginvraag vast. Na deze beginvraag is de
geïnterviewde vrij de eigen gedachtegang te volgen.
Half-gestructureerde interview
In een half-gestructureerd interview wordt diepgang, maar ook breedte en
volledigheid nagestreefd.
Adviesgesprek
In dit hoofdstuk zijn we nagegaan op welke manier problemen aangepakt kunnen
worden en hoe men in een gesprek via verschillende vormen van advisering tot een
oplossing kan komen. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen drie probleemtypen en
drie benaderingen. Wanneer er een adviesvrager een concrete oplossing vraagt voor
een ‘technisch’ getint probleem en de adviseur is de deskundig, dan voldoet
doorgaans de tell-and-sellmethode het beste. Sommige problemen zijn echter meer
persoonlijk van aard, zodat de oplossing alleen door de adviesvrager zelf ontwikkeld
kan worden. Steun en begeleiding bij het zoeken naar die oplossing zijn dan
belangrijker. De adviseur moet zich in zo’n geval vooral als soort coach opstellen, die
daarbij gebruikmaakt van het overleg- of samenwerkingsmodel. En ten slotte zijn er
problemen waarbij zowel de kwaliteit van het advies als de acceptatie door de
adviesvrager van belang is. In dit geval is een tell-and-listenmethode het meest
geschikt.
Tegen adviezen kunnen bezwaren rijzen en dat komt de acceptatie niet ten goede. De
tweekolommenmethode is een geschikte aanpak om de voor- en nadelen die aan een
advies kleven, in beeld te brengen en er samen over te praten.
Problemen van persoonlijke aard dienen zich vaak aan als een dilemma. Bij het
zoeken naar een oplossing kan de adviesvrager ondersteund worden wanneer de
verschillende voor- en nadelen in beeld worden gebracht. Een gestructureerde
methode die daarbij gebruikt kan worden is dilemmacounseling.
Het geven van effectieve adviezen stelt hoge eisen aan de adviesgever. Hij of zij moet
vooral goed aanvoelen wat de adviesvrager wil, en op basis daarvan de geschikte rol
en aanpak kiezen. Wanneer blijkt dat de adviesvrager toch iets anders verwacht dan
de adviseur wil bieden, is het van belang dat rollen en benaderingen geëxpliciteerd
worden, zodat nagegaan kan worden of een andere aanpak gewenst is.
In een adviesgesprek zijn 6 fasen te onderscheiden:
1. Voorbereiding
2. Intakegesprek
3. Onderzoek
4. Advisering
5. Actieplanning
6. Evaluatie
, 1. Voorbereiding
De adviseur kan zich in ruime zin oriënteren op wat hij kan verwachten. Door
informatie te vragen van de betreffende persoon of afdeling in kwestie verkent de
adviseur de context waarbinnen hij moet werken. Soms zijn er gegevens beschikbaar
over de voorgeschiedenis.
2. Intakegesprek
Met behulp van de interviewtechniek kan de adviseur in een intakegesprek een
eerste verkenning van de adviesvraag te maken. De adviesvrager kan het probleem
schetsen en verwachtingen uitspreken.
3. Onderzoek
Hierin verzamelt de adviseur gegevens en vormt hij zich zelfstandig een beeld van het
probleem om daarna een diagnose te stellen. Er moet vastgesteld worden hoe de
gewenste eindsituatie er globaal uit moet komen te zien.
4. Advisering
In het contact tussen adviseur en de adviesvrager wordt gerapporteerd en overlegd
over de bevindingen uit de onderzoeksfase. Afhankelijk van de rol die de adviseur
inneemt, zal hij direct met een gericht advies komen, overleg plegen over een
voorstel of proberen de adviesvrager te ondersteunen bij het zelfstandig oplossen van
het probleem.
5. Actieplanning
In de fase van de actieplanning wordt het voorgestelde advies geïmplementeerd. Wie
doet wat? Waar, wanneer en hoe?
6. Evaluatie
Is de gewenste eindsituatie bereikt?
Tell-and-sellmodel
Tell-and-listenmodel
Probleem oplossend model
Slechtnieuwsgesprek
Slecht nieuws brengen vermijden we liever. Daarom staat het gespreksmodel voor het
brengen van slecht nieuws ook in het teken van het voorkomen van fouten. In iedere
fase liggen die op de loer. In de eerste fase moet voorkomen worden dat om het
slechte nieuws heen wordt gedraaid of dat het uitgesteld wordt. Snel, begripvol
meedelen is de beste manier. Daarna kan in de tweede fase de aandacht
geconcentreerd worden op het verwerken van de gevoelens van de ontvanger.
Valkuilen in deze fase zijn dat agressie met contra-agressie beantwoord wordt, er
defensief gereageerd wordt, de aandacht op de eigen gevoelens gericht wordt, het
slechte nieuws gebagatelliseerd wordt of de pil verguld wordt. Wanneer de grootste
druk van de ketel af is, kan de nieuw ontstane situatie onder ogen worden gezien. In
deze derde fase dreigt het gevaar dat te snel wordt overgegaan tot het zoeken van
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aniekjuhx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
