Class notes
Kunstwerelden: Uitgebreide aantekeningen van de hoorcolleges
- Course
- Institution
Een duidelijk overzicht van de aantekeningen van alle hoorcolleges van Kunstwerelden: kunst en kunstgeschiedenis in mondiaal perspectief
[Show more]
Seller
Follow
laurevtl
Content preview
Hoorcolleges: Kunstwerelden: kunst en kunstgeschiedenis in mondiaalperspectief
Hoorcollege 1: Inleidingen kunstwerelden, kunst en kunstgeschiedenis in mondiaal
perspectief
In dit college wordt ingegaan op een aantal kernbegrippen die verband houden met het
overkoepelende thema van de collegereeks: kunst en kunstgeschiedenis vanuit een mondiaal
perspectief
1. Waarom naar een mondiaal perspectief streven?
Waarom moeten we meer doen in Amsterdam dan alleen maar Nederlands trots, zoals
Rembrandt etc.
- Nederland bestaat inmiddels uit verschillende culturen, maar in Nederland was 100 jaar
geleden heel anders. Nederland bestond uit vooral witte mensen, er waren religieuze
zuilen. Dus weinig religieuze diversiteit. Nu is er veel veranderd, want er is meer
informatie, verschillende culturen, etc. Dus er is nu niet alleen maar witte kunst zoals in
de 17e en 18e eeuw. Dit komt mede doordat we meer reizen
- De nieuwsgierigheid, dus de kunstgeschiedschrijving heeft zich vooral gericht op
Europa, en dan met name West-Europa, denk aan Frankrijk, Engeland. Ook zien we in
Europa ook al een scheiding van de kunst terugkomen, want decennialang is er al
gescheiden kunst van het Oostblok. Dat betekent dat het eurocentrisme maar de helft
van Europa betrekt. Daar moeten we van afstappen en we moeten het breder bekijken.
- Kunstgeschiedenis van een land is niet puur het land, maar heeft altijd invloeden van
andere landen.
Dus, waarom moeten we streven naar een mondiaal perspectief?
- nieuwsgierigheid/ interesse
- openheid voor andere culturen
- inclusiviteit in tijden van een veranderende bevolkingssamenstelling
- dekolonisatie v/d kunstgeschiedenis (de zuivering van koloniaal gedachtegoed)
Wat heeft dit dan met dekolonisatie te maken?:
- Er worden kunstwerken verplaatst.
> Dit heeft te maken met aankopen van kunstwerken.
> Maar er wordt ook gebruikgemaakt van een andere machtsstructuur in koloniën die
leidt tot roofkunst
- Slavernij.
> Er is wel dekolonisme zonder slavernij, maar de macht is dan anders verdeeld.
- Beïnvloeding van kunst;
, > Denk aan West- Europese landen die hun architectuurvormen mee overzee en
daardoor invloed hebben op de koloniën.
Wat is dan eigenlijk kolonialisme? De-kolonialisme gaat over andere werelddelen en gaat
samen met:
- Het is duidelijk te onderscheiden van een handelsmissie.
> een handelsmissie: jij hebt dit en ik heb dat en laten we het op gelijke voet uitwisselen
is geen kolonialisme
> kolonialisme is: hier nemen Westerse landen de macht over om de lokale bevolking te
dwingen om dingen te doen die ze niet per se willen. Het juridische stelsel wordt
veranderd en dat is juridisch vastgezet. En dit gaat samen met het integreren van
economische structuren die voor het ‘thuisland’ belangrijk zijn.
- Dit gaat bijvoorbeeld over het integreren van de militaire macht. KNIL (nederland
in indonesië)
- Dus er worden gewassen voor de eigen markt neergezet. Kolonisatie zorgt
ervoor dat de lokale bevolking dan alsnog te maken heeft met deze gewassen
die zij zelf niet nodig hebben. De economische structuur blijft.
- Het koloniale wereldbeeld moet laten zien waarom jij recht hebt op de koloniën en dat
gaat samen met het idee dat zij onderontwikkelde landen kunnen meenemen en zich
niet in hun achterheid laten onderdompelen.
> Het idee dat het witte ras op de een of andere manier het recht heeft op de wereld en
dat andere volken zich hierin dienen te schikken en blij moeten zijn dat het witte volk dit
volk helpt.
Hoe krijg je dit wereldbeeld in de kunstgeschiedenis en hoe geef je een duidelijk vrij beeld?
2. Kunstwerk en kunstgeschiedschrijving?
Bij kunstwerelden komen voornamelijk 3 grote groepen kunstwerken aan bod:
1. (Europese) kunstwerken met andere volken als motief
- Afbeelden van andere culturen om een bepaalde boodschap/ gevoel over te
dragen
> bijvoorbeeld; Nederlandse schilder (denk aan Eeckhout en Giraud) die naar
Brazilië gaat en een beeld probeert te geven van de bevolking daar.
2. Kunstwerken die elementen van kunst uit andere culturen incorporeren (en van culturele
uitwisseling getuigen)
> bijvoorbeeld: schilderij van Bellini waar je een stuk van tapijt ziet dat opgenomen is uit
een wereld buiten zijn directe omgeving, maar het is geplaatst in een westers thema. Hij
kijkt dus niet alleen naar lokale, maar kijkt naar kunstvoorwerpen die uit andere landen
komen.
> bijvoorbeeld: inspiratie uit Japan; Japonisme, Van Gogh
3. Kunstwerken en architectuur uit andere culturen
, - Dit heeft vaak met roofkunst te maken
> bijvoorbeeld: de Benin bronzen (roofkunst)
- Of met architectuur
> mondiaal beeld schetsen van de wereldwijde architectuur
> dekoloniale periode.
- bijvoorbeeld: kunststroming als primitivisme, wij zien het als Europese
kunst, maar komt natuurlijk uit een exotische omgeving. Ook in India
bestaat deze stroming buiten het koloniale discours.
- Ook de werelderfgoedlijst
Het kunsthistorische verhaal (narratief):
> De Kernvraag is: gaat het interesse uit naar:
1. De Europese (of Noord- Amerikaanse) cultuur in situaties waar ze in aanraking kwamen
met andere culturen
> denk aan handel, reizen, stichting van koloniën, etc
> de voordelen van dit narratief
- We maken een kleine stap buiten onze eigen/ Europese/ Noord Amerikaanse
cultuur en verrijken onze kijk op de eigen cultuur door deze met kunst van elder
te confronteren.
- Er komt vernieuwing in de kunst
- We opereren echter voornamelijk binnen een cultuur die ons min of meer
vertrouwd is
- We beschikken vaak over geschreven bronnen die niet overal van toepassing
zijn: relatief veel kunsthistorici zijn hiermee bezig en produceren secundaire
literatuur die we kunnen gebruiken
- Engels is de overheersende wetenschapstaal
- We kunnen het voor kunst in Europa/ de VS ontwikkelde kunsthistorische
instrumentarium zonder aanpassingen gebruiken
> de nadelen van dit narratief:
- Er kan een bepaald beeld worden neergezet als het witte suprematisme
- We zijn opnieuw vooral met de cultuur van Europa/ de VS bezig
- We benaderen andere culturen vanuit onze referentiekaders en
waardemaatstaven
- Kort en goed: we leren zeker meer over de cultuur van Europa/ de VS maar niet
noodzakelijk meer over de eigenheden van kunst en cultuur elders en komen
maar een kleine stap nader bij een ‘mondiaal perspectief’
2. De kunst buiten Europa/ de VS met haar eigen geschiedenis en ideeën over
schoonheid, betekenis, maatschappelijke relevantie, spiritualiteit, etc
- Voordelen van dit narratief?
> we begeven ons buiten onze kunsthistorische comfort zone
> we leren potentieel andere concepten van kunst en cultuur kennen
, > Omdat we hier in Europa/ de VS relatief weinig weten is de kans groter dat
geleerden uit andere werelddelen kunnen participeren
- Nadelen van dit narratief:
> taalbarrière; dat zou echter ook binnen Europa kunnen gebeuren
> ontbrekend referentiekader: we hebben bepaalde ideeën over wat kunst is en
we hebben ideeën van de werking van het kunstbedrijf, maar dit kan anders zijn
in andere landen en culturen.
> weinig wetenschappelijke (secundaire) literatuur: geschreven in andere talen
die wij niet begrijpen of er is simpelweg geen vastgesteld bronnenmateriaal
beschikbaar
> voormalige kolonie: blijf ik hangen bij koloniale vooroordelen?
In kunstwerelden komen beide benaderingen aan bod.
Termen uit de discussie van DaCosta Kaufmann
- Global/ world art history
> hangt aan globalisering vast
> en past bij moderne kunst en moderniteit in zijn geheel
- Cross- cultural
> verschillende culturen komen samen
- Eurocentrism
> focus op Europa en dan wordt er alleen gekeken vanuit een Europese blik, dus naar
bronnen erbuiten wordt niet gekeken.
- Cultural influence/ transfer
> er is sprake van eenrichtingsverkeer: Europa heeft een ander land beïnvloed. Wees
bewust dat het bij bepaalde discussies hoort.
> Dus dingen uit europa werden gegeven naar de wereld
- Cultural exchange
> Doormiddel van handel wissel je dingen uit. Gaat niet alleen vanuit een kant, maar er
vindt een uitwisseling plaats.
- Cultural encounters
>
Termen uit de discussie (uit literatuur van DaCosta Kaufmann) van Elkins:
- Transnational perspectives
>
- North Atlantic Art History
>
- Circulations
>
- Center and periphery
> Het westen wordt als centrum gezien en alles eromheen is de periferie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laurevtl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.28. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now