,Hoofdstuk 1: op weg naar een definitie van psychologie
Wat is psychologie
- Wetenschap van de ziel
- Wetenschap van het gedrag
o Gedachten gevoelens en gedragen
Hoe komt het dat gewone mensen bereid zijn andere schade te betrokken?
Sociale psychologie
- = wetenschappelijke studie van invloed van anderen op onze gedragingen
- Individuen verschillen maar overschatten eigen uniekheid en eigen individualiteit
- Onderzoek Haney
Hoe beïnvloedt de situatie ons gedrag
- Eerste grote vraag sociaalpsychologen:
Hoe konden wreedheden in concentratiekampen ontstaan
- Adorno
o The authoritarian personality
o Ontstond door Duiste opvoeding:
Stikte gehoorzaamheid aan de ouders
- Conformisme
o We voegen ons gedrag naar dat van de groep
o Zonder directe oproep om dit te doen
o 75% die altijd meedoet met de groep
Zonder druk!
Experiment van Soloman Asch (1956) (video met lijnen...)
- Gaat over: Conformisme
o Hoe meegaand zijn we
- Hoe een groep wordt geconfronteerd om antwoorden te geven
- Verschillende testen waarbij de groep een juist antwoord moet geven
- Ze horen de antwoorden van de andere GL, en volgen hen daarin mee
o Ook al is het een fout antwoord
Welke omstandigheden omvat conformisme?
- Unanimiteit (eenstemmig) van de meerderheid
o Als iedereen antwoord A kiest, dan is het moeilijker om een ander antwoord te geven ook
al is het antwoord van de groep fout
- Omvang van de groep
o De grootte van de groep speelt ook een rol, een groep van 30 personen hebben meer
impact dan een groepje van 3 personen
- Openbaarheid
o Hoe openbaarder, hoe moeilijker het is om u mening te delen
- Ambiguïteit
o Onzekerheid of onzekerheid-tolerantie. Het is het vermogen dubbelzinnige situaties en
tegenstrijdig gedrag tolereren
- Samenstelling van de meerderheid
o Hoe is de groep samengesteld? Is het een groep met allemaal slimme mensen van
professoren, dan ga je eerder hun mening volgen.
2
Psychologie voor sociaal werk semester 1
, - Gevoel van eigenwaarde
o Heb je een laag zelfbeeld dan is de neiging groot om gewoon mee te gaan met anderen en
hun mening delen
- Macht van een bondgenoot
o Is er iemand anders die mee jouw mening verkondigt? Dan zal je meer de neiging hebben
om daarvoor op te komen
- Onafhankelijkheid
o Als je meer onafhankelijk bent, dan heb je minder de neiging om mensen te volgen
- Culturele verschillen
o Zijn er culturen die meer meegaander zijn dan de rest?
Gehoorzaamheid aan autoriteit:
- Onderzoek Hofling
o Onderzoek: 22 ziekenhuizen
o Dokter belt verpleegster in de nacht om een dodelijke injectie te in injecteren
o Gaat zij dit doen, ja of nee
o 21 van de 22 van de verpleegster gehoorzamen dokter
- Stanley Milgram (1963) beelden experiment:
o Proefpersoon stelt vragen aan een 2de proefpersoon
o Verkeerd antwoord= stroomschok (+5 V)
Oplopende sterkte worden toegediend,
o Proefpersonen maken fouten in leeronderzoeken, bij elk fout komr er meer Volt
(elektrocuteren). 100% gaat door tot 300V en 65% gaat door tot 450V.
o Proefpersoon wist niet dat er geen stroomschokken werden toegediend
o De acteur (zogenaamde tweede proefpersoon) simuleerde pijn.
o Onderzoek ging over invloed van autoriteit, Onderzoek te doen naar leren onder druk.
o Autoriteit van onderzoeker
Iemand ertoe zetten om morele grenzen te overschrijden
o Conclusie= schokkend:
65 % van de proefpersonen ging door tot een dodelijk niveau van stroomsterkte
Waarom gehoorzamen we een autoriteit?
- Onderzoek werd in vele variaties herhaald. Extra neiging tot gehoorzaamheid bij:
o Gelijkwaardige persoon modelleerde
o Slachtoffer niet in de buurt
o Onder toezicht van autoriteitsfiguur
o Autoriteitsfiguur hogere status
Meetbare persoonlijkheidskenmerken spelen geen doorslaggevende rol!!
In de praktijk: waarom worden gewone mensen tot het kwaad verleid
- Mensen doordringen van ideologie die acties of denkwijzen rechtvaardigt
- Eerst triviaal schijnende, maar schadelijke handeling laten verrichten en geleidelijke aanzet
- Leider eerst meelevend en steeds dictatorialer
- Vage en steeds veranderende regels
- Nieuw etiket => ideologie legitimeren
- Sociale voorbeelden van volgzaamheid
- Afwijkende mening mag geuit worden, maar bevelen moeten opgevolgd worden
- De humanistieke slachtoffer stimuleren
- Verantwoordelijkheid spreiden
3
Psychologie voor sociaal werk semester 1
, - Moeilijk om aan de situatie te onttrekken
Helden en moed
- Iemand die een ander in nood helpt
- Die een onrechtvaardig of corrupt systeem bevecht
- Zonder zich te bekommeren
- Hij wordt beloond
- Afwijkende gedrag= negatieve
- Relatief weinig onderzoek
- Joe Darby
Hoe creëren systemen situaties die het gedrag beïnvloeden?
- Het Stanford Prison Experiment
o Studenten werden willekeurig in twee groepen van twaalf opgesplitst
o Gevangenengroep/Bewakersgroep
o Studenten begonnen zich naar hun rol te gedragen
o Gevangenen werden onderdanig, bewakers werden in verleiding gebracht om hun macht
te misbruiken.
o Het experiment werd stopgezet toen Christina Maslach, een studente die interviews
afnam in de 'gevangenis' en een verhouding had met Zimbardo, ernstige kritiek op de
mensonterende omstandigheden uitte.
o 6 dagen van geplande twee weken werden volgbracht
o Zimbardo merkt op dat 50 buitenstaanders die kennis hadden van gevangenisexperiment
Maslach, de enige was die vraagtekens had bij de morele kant.
o Experiment toont
Dramatische gevolgen van normale, gezonde studenten die in een
namaakgevangenis werden gestopt
o Het is een klassiek geworden voorbeeld van de kracht van de sociale situatie.
- Onderzoeken toont gehoorzaamheid/conformisme aan
- Blijkt dat mensen door de macht slechte daden kunnen begaan
o Bv: militairen in de Abu Graib-gevangenis in Irak
- Voor een inzicht in zulk complex gedrag zijn drie analyseniveaus nodig:
o De disposities van het individu
Iets in ons, hang van ons af
o De krachten van de situatie
Hoe sterk is de situatie
o De macht van het systeem
Waardoor bepaalde situaties worden gecreëerd en in stand gehouden
- Veranderen van onacceptabel
o Gedrag zoals: Pesten, discriminatie of terrorisme is
o Niet alleen inzicht nodig in gedragsmodificatie van de afzonderlijke daders
- Inzicht nodig op
o Wijze waarop machtssystemen/situaties zich creëren en in stand houden
o Kunnen worden gemodificeerd.
Deïndividuatie
- = mensen verliezen persoonlijke identiteit omdat ze onderdeel zijn van een massa. Ze
verliezen een deel van hun verantwoordelijkheidsgevoel en hun waarden.
o Mensen gedragen zich anders als anoniem lid van een groep dan wanneer ze alleen zijn
- Groepen
4
Psychologie voor sociaal werk semester 1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lolaloa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.63. You're not tied to anything after your purchase.