HFPSYCHOPATHOLOGIE
HFDST 1: INLEIDING
GGG = gedachten, gevoelens & gedrag (Als we een bepaalde situatie hebben dan kijken wij
vanuit een bepaalde bril naar die situatie ‘want anders zouden we allemaal op het zelfde
moment dezelfde gevoelens uiten’ wat bepaalt die bril? Vroegere ervaringen,
traumatische ervaringen, waarden & normen. We hebben daar altijd bepaalde gedachten bij
(negatieve gedachten), dan gaat uw gevoel ook negatief zijn & dan zal uw gedrag ook
negatief zijn. (stuk vanuit gedragstherapie gaan kijken ‘van hoe kijkt iemand naar die
situatie?’) De context helpt mee de bril kleuren. Wij gaan kijken, ‘hoe kan je anders denken
& wie kan je daarmee helpen?’. Als je anders denkt, ga je je anders voelen & gaat uw
gedrag ook anders zijn.
Psychopathologie= diagnostisering, maar…
Stop labeling children
Psychopathologie ligt tussen deze beide
Psychiatrie Klinische
psychologie
Psychopathologie:
psychè (= ziel) + pathos (= lijden)
deelgebied van psychiatrie en klinische psychologie
Houdt zich bezig met afwijkende emoties, gedragingen en gedachten
Weten wat er aan de hand is en waarom men doet wat men doet
beschrijven van psychische stoornissen, oorzaken ervan en behandeling
Psychiatrie:
medisch specialisme gericht op diagnostiek en behandeling van psychische
stoornissen (medisch oogpunt om om te gaan met psychisch lijden)
Klinische psychologie:
beschrijving, oorzaken en behandeling van psychische stoornissen en bevordering
van psychische welbevinden (psychologisch oogpunt om om te gaan met
psychisch lijden)
Psychische stoornis= geheel van afwijkende emoties, gedachten, of gedragingen met storing
in het functioneren en persoonlijk lijden
Prevalentie
1
, Stigma: nochtans iemand met ‘ psychische problemen’ is niet per definitie afwijkend –
belang van destigmatisering (te gek campagne, rode neuzen dag, getuigenissen van BV’s)
Religieuze, morele, maatschappelijke oordelen- omgeving speelt belangrijke invloed in
mate dat iets afwijkend wordt gezien!
Eigen gevoelens, observaties en gedachten spelen ook rol in hoe je met mensen omgaat,
hoe je hen gaat behandelen en begeleiden
Dus: heel belangrijk van zicht te hebben op hoe jezelf in elkaar steekt want zo kan
je beter behandelen en begeleiden
HOE DEFINIEREN WE AFWIJKEND GEDRAG?
Medisch model -> biologische/genetische oorzaak
Breder kijken: ‘psychische stoornis’ = bio psycho sociaal
Iedereen heeft angst, verdriet, paniek, lusteloosheid,… maar wanneer afwijkend?
Wanneer symptoom (kenmerken passend bij bepaalde stoornis)?
Wanneer stoornis? Diagnostisch criterium -> bepaalde symptomen, kenmerken moeten
voldoen aan bepaalde voorwaarden alvorens beschouwd als afwijkend en horend bij
bepaalde stoornis
Je bent meer dan enkel je symptomen, niemand is zijn stoornis
Criteria afwijkend gedrag/ abnormaliteit
1. Uitzonderlijk (cultuur)
2. Sociaal afwijkend (cultuur, samenleving, generatie)
3. Foute perceptie/interpretatie van de realiteit (religie)
4. Emotioneel lijden (afwezig of aanwezig?)
5. Ongepast of contraproductief gedrag (neg gedrag ten aanzien van jezelf of iemand
anders) (vb ik ga niet meer gaan werken en zorg niet meer voor mijn kinderen)
6. Gevaar (sociale context, religie)
7. afwijkend G = op meerdere manieren definieerbaar
8. combinatie van deze criteria
9. in bepaald opzicht afwijkend zijn ≠ geheel afwijkend zijn!
OEFENING:
2
,waar wijken degenen uit de 3 gevalsbeschrijvingen
op p 3 af van normaal gedrag?
Vb. Uitzonderlijk: stemmen horen die er in werkelijkheid niet zijn
Vb. sociaal afwijkend: achterdocht
Vb. foute perceptie/interpretatie van realiteit: wanen
Emotioneel lijden: op zich niet voldoende, ook tijdsbepaling (nog aanwezig lange tijd na
aanleiding?)
Ongepast of contraproductief: verstoord het functioneren? Vb. alcoholmisbruik
Gevaar: voor zichzelf of ander
Belangrijke vragen doorheen de casus:
Wat vinden we afwijkend en welke karakteristieken toont dit gedrag?
Welke oorzaken zijn er voor dit afwijkend gedrag?
Hoe wordt omgegaan met persoon die afwijkend gedrag vertoont?
Draagt cultuur bij aan afwijkend gedrag? Zoja, hoe?
CULTURELE ASPECTEN AFWIJKEND GEDRAG
gezondheid en ziekte verschilt van cultuur tot cultuur
Indianen: ‘ziekten van de blanke man’ (alc, drugs) vs ‘indiaanse ziekten’ (probl in
stam)
afwijkend gedrag verschilt van cultuur tot cultuur
angst in Westen (financieel) vs Afrikaanse landen (voortplanting)
terminologie verschilt van cultuur tot cultuur
depressie: schuld/verdriet in Westen vs hoofdpijn, vermoeidheid, zwakte in
Oosten
HISTORISCHE VISIES OP AFWIJKEND GEDRAG
3
, Hippocrates (ca 400 v.C.)
Ziekten van lichaam & geest => gevolg van natuurlijke oorzaken, niet van
bezetenheid
Naturalistische verklaring=> evenwicht vs onevenwicht in humores /
lichaamssappen
Verstoring in humores => afwijkend gedrag
++Flegma (slijm) ~ flegmatiek / traag, lethargisch
++Zwarte gal ~ melancholie / depressief
++Bloed ~ sanguinisch / opgewekt, zelfverzekerd
++Gele gal ~ cholerisch / driftig
3 categorieën abnormale gedragspatronen:
Melancholie: buitensporige depressie
Manie: uitzonderlijke opwinding
Bezetenheid: bizar gedrag
ARABISCHE PSYCHIATRIE
8ste eeuw tot 16de eeuw
Ontwikkeling eigen psychiatrie: aandacht voor behandelingen, theorieën, diagnostiek
1ste PC in 705 in Bagdad
Typisch: mensgerichte benadering van geestesziekten
Vermoedelijk gevolg van Koran: adviseert humane en fatsoenlijke behandeling van
geestziekten want psych. stoornis is een praktisch probleem
Voorloper van goed ontwikkelde behandelingen en gespecialiseerde hulp (in Europa pas
in 1900!)
EXORCISME EN HEKSENVERVOLGING IN EUROPA (330-1500 N.C.)
Heropleving geloof in bovennatuurlijke oorzaken
Afwijkend gedrag = teken van bezetenheid
Geesten / duivel => bezeten
Behandeling = uitdrijving / exorcisme
Aframmeling, geseling, gebed, uithongering,…
Heksenvervolging eind 15E eeuw
door inquisiteurs aangesteld door K.K.
via ‘diagnostische tests’
vb. drijftest: pure metalen zinken – onzuivere metalen stijgen nr oppervlakte –
hoofd boven water houden = samenspannen met duivel
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ElineDesmet123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.08. You're not tied to anything after your purchase.