Summary
Geneeskundige psychologie en psychopathologie samenvatting
- Course
- Institution
Samenvatting van de gegeven hoorcolleges met notities uit de les.
[Show more]
Seller
FollowfemkeTHK
Reviews received
Content preview
GNK PSYCHOLOGIE EN PSYCHOPATHOLOGIEDEEL 1: INLEIDENDE BEGRIPPEN
HOOFDSTUK 1: WAAROM MEDISCHE PSCHOLOGIE EN PSYCHOPATHOLOGIE VOOR TA?
INLEIDING
TANDARTSEN BEHANDELEN GEEN TANDEN MAAR PT – INTERACTIECOMPONENT
TANDARTS
• Moet gezondheidsproblemen onderkennen
• Heeft kennis en technische vaardigheden
• Moet goed kunnen communiceren met patiënten
• Heeft speciale vaardigheden nodig om ook probleempatiënten te behandelen
TANDARTS VERGT SAMENWERKEN
De tandarts moet basale kennis hebben van
• Interactie modellen tussen tandarts en patiënt
• Motivationele processen
• Psycho-sociale factoren in de tandzorg
• Factoren die gedrag en gedachten beïnvloeden
• psychologie EN psychopathologie
→ Vooral van die stoornissen die relevant zijn voor THK-ige praktijk
TANDARTS ~EMOTIONEEL GEKLE URD, NIET WAARDEVRIJ
• “stress” en “angst”
• Sleutelconcept in diverse pathologische verschijnselen
- Stress als trigger van onderliggende kwetsbaarheid
PSYCHISCHE STOORNISSEN ZIJN VAAK VOORKOMEND
• Tandproblemen zijn vaak voorkomend + preventief gezichtpunt
• Psychische stoornissen zijn vaak voorkomend
- ~ 11% 12m prevalentie
- ~ 25% lifetime prevalentie
- ~ 37% lifetime risk
• Purgerende eetstoornissen ~ 10% (12m prevalentie)
,VAAK VOORKOMENDE PROBLEMEN IN DE TA -PRAKTIJK WAAR PSYCHOLOGIE EEN ROL SPEELT
PERSPECTIEF VAN DE TANDARTS
• Angst van pt: vermijdingsgedrag (leidt tot afgezegde afspraken)
• Geringe motivatie voor mondhygiëne
• Problemen met patiënten (en hun ouders)
PERSPECTIEF VAN DE PT
• Publieks-attitude: ondanks hoog prestige → perceptie: “tandarts doet pijn”
• Tandarts wordt geëvalueerd obv
- Kwaliteit van werk
- Persoonlijkheid/communicatie
- Bezorgdheid mbt pijn
- Financiële aspecten
• Uit onderzoek: 1/3 niet helemaal tevreden (of ontevreden) over hun TA, vnl. over TA-pt-relatie
WAT IS PSYCHOLOGISCH FUNCTIONEREN?
DEFINITIE
Psychologisch functioneren: vermogen om zijn of haar doelen binnen zichzelf en in de externe omgeving te bereiken.
Het omvat het gedrag, de emoties, de sociale vaardigheden en de algehele geestelijke gezondheid van een individu.
PSYCHISCHE FUNCTIES (VANAF HIER KENNEN)
Cognitieve functies Affectieve functies Conatieve functies
“Denken” “voelen” “willen”
• Bewustzijn • Emoties • Psychomotoriek
• Aandacht • Motivatie
• Oriëntatie • Gerichte gedrag
• Waarneming
• Denken
• Geheugen
Bewegen los van mekaar en tegelijkertijd met elkaar te maken
4 LAGEN IN PSYCHOLOGISCH FUNCTIONEREN
• Laag 1: neuropsychologische/cognitieve functies
• Laag 2: Symptomen en syndromen
• Laag 3: persoonlijkheid en persoonlijkheidsstoornissen
• Laag 4: persoonlijkheidsorganisatie
LAAG 1: NEUROPSYCHOLOGISCHE/COGNITIEVE FUNCTIES
• Is onze pt cognitief wel in orde? (cognitieve functies inschatten)
- Observatie van pt is essentieel
- Een meer gestructureerde kijk is wenselijk
• Wij hebben niet de tijd en de middelen om grondige neuropsychologische batterij af te nemen
• Pragmatisch kijken: wat kan binnen de grenzen van de doenbaarheid
2
,NEUROPSYCHOLOGISCHE DEELFUCNTIES
Aandacht: de prof heeft onze aandacht
Taal: we begrijpen de prof
Geheugen: onthouden wat de prof zegt
Intellectueel functioneren
→ werken vaak tegelijkertijd
EXECUTIEVE FUNCTIES
• Hoger controlemechanisme ~ ondernemer
→ maakt dat alles tegelijkertijd kan en automatisch loopt
→ vb. stoornis executieve functies: het recept wel kennen maar gas vergeten uit te draaien
• Deelfuncties
- Organisme volgt strategie en geen willekeur,
- … kan flexibel nieuwe info benutten en …
- … gelijktijdig aantal taken uitvoeren…
- … en sociaal vaardig blijven
METEN VAN EXECUTIEVE FUNCTIES
• Kloktest
- Op een voorgetekende cirkel ‘tien voor twee’ tekenen
- Hoog gevoelig voor algemene cognitieve problemen
- Niet gevoelig voor depressieve stemming
- Of gebitsprothese omgekeerd aangeven
• STROOP
- Reactietijd in het lezen van woorden aangeduid in specifieke kleur: groen rood
- Meet de mentale flexibiliteit en mogelijkheid tot inhibitie van dominante respons
- Stemmingsgevoelig
• Winston Card Sorting Test
- 128 kaarten (kleur, aantal attributen, vorm)
- Meet ‘set shifting’ of ‘task switching’
Mate waarin person van doel kan wisselen als iemand aanduidt dat hij niet goed bezig is, mate van
hypothesetoetsing vs. Perserveren: mate waarin hetzelfde criteria w gehanteerd
NEUROPSYCHOLOGISCHE FUNCTIES
AANDACHT
• Testen
- Digit span: cijferreeksen opnoemen
- Trail making test
- Bourbon-Vos test
• Nadelen
- Visuele waarnemingsstoornis nt uitgesloten
- Patiëntonvriendelijk
3
, GEHEUGEN
• Digit span/WAIS-cijferreeksen
• Auditory Verbal Learning Test (AVLT)
• Logisch geheugen: verhaal reproduceren
TAAL EN INTELLIGENTIE
• Taal-testen
- NAK-woordvlotheidstest: hoeveel woorden met bepaalde letter in 1’ benoemen
- Dieren/beroepen
- Boston Naming Test: woordvindingsproblemen, 60 Z-W lijntekeningen, moeilijke scoring
• Intelligentie-screen
- Nederlandse Leestest voor Volwassenen (NLV): Schatting verbaal IQ obv leeslijst
- Progressive matrices (PM): schatting performaal IQ obv uit te voeren taak
STEMMING (!BELANGRIJK)
• Evalueer stemming! → altijd meepakken als je praat met de pt
- BDI: Beck Depression Inventory (21, 13, 11 items)
- HADS: Hospital Anxiety & Depression Scale (14 items)
- Beide zelfrapportering
LAAG 2: SYMPTOMEN EN SYNDROMEN
SYMPTOMEN
• Meest prevalente symptomen bij de tandarts: “angst” & “stress”
• De ‘tandentrekker’ en zijn kwalijke reputatie
• “Angst voor de tandarts”
- Volwassenen : 40% angst, 12% extreem angstig
- Kinderen : 15% angst, 6% extreme angst
- 100% gestresseerd / angstig!
- Begint onderweg naar tandarts → gaat steeds meer stijgen
ANGST
• Complex geheel van gevoelend & met hoge mate van negatieve impact
• Normaal verdeeld in de algemene populatie
- Iedereen is wel eens angstig: klein deel nooit angst en klein deel altijd angstig
- Vs. Depressie = scheef verdeeld: meeste mensen niet depressief
ANGST = combinatie van ≠ dimensies
• Contextgebonden of persoonsgebonden
- Angst als kenmerk van de persoonlijkheid ~ dispositieangst (trait anxiety)
- Angst gebonden aan een context ~ toestandsangst (state anxiety)
• Gebonden aan een object of ‘free floating anxiety’
- Angst ‘voor iets’ of ongebonden angst
• Realiteitsgebonden of niet
- Angst is in sommige situaties adequaat
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller femkeTHK. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $21.50. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now