Summary
Samenvatting - Nederlands
- Course
- Institution
In deze samenvatting vind je een kort overzicht over de leerstof van Nederlands lezen in het tweede semester.
[Show more]
Seller
Follow
lottevenken
Content preview
1. Leesbevordering1.1. Jonge lezers
Jeugdliteratuur maakt kinderen taalvaardiger, slimmer en brengt hun vaak ongemerkt
veel kennis en sociale en emotionele intelligentie bij.
1.1.1.De leesontwikkeling van lagereschoolkinderen
De leesontwikkeling verloopt niet bij elk kind op dezelfde manier of op hetzelfde tempo.
Toch is er een algemene theorie over de literaire vorming.
Ontwikkeling van kinderen:
Babyfase (0 – 1 jaar).
Peuterfase (1 – 3 jaar).
Kleuterfase (3 – 6 jaar).
Schoolkindfase (6 – 12 jaar).
Adolescentie (12 – 18 jaar).
Cognitief maken de kinderen een grote ontwikkeling en leren ze redeneren en hun
verstand te gebruiken. Ze kunnen steeds verbanden leggen en rekening houden met
verschillende criteria tegelijk. Ze kunnen zich beter inleven in het standpunt van anderen
en ze kunnen wisselende posities innemen. Geleidelijk aan kunnen leerlingen langere
boeken met meer personages lezen. Naarmate ze ouder worden wordt lezen een
instrument om informatie te vergaren en te ordenen en een manier om het innerlijk te
verkennen.
Kinderen verliezen de belangstelling voor fantasieverhalen rond de leeftijd van 9 jaar,
tenzij dat de verhalen geheimzinnig, spannend of griezelig zijn. De meest realistische
verhalen spelen zich af in de herkenbare, nabije omgeving van het gezin, de
vriendengroep of de school. De kinderen beleven veel avonturen.
Morele problemen worden belangrijker, het morele besef ontwikkelt. Het oordeel en de
autoriteit van de ouders zijn niet langer belangrijk. Kinderen ontdekken dat niet elke fout
bestraft kan worden door en gaan grenzen aftasten. Enerzijds proberen ze regels te
overtreden en zien ze het als teken van slimheid (als ze niet betrapt worden), anderzijds
hebben ze behoefte aan een houvast.
Geleidelijk ontwikkelen ze een metalinguïstisch bewustzijn, ze kunnen nadenken over de
taal zelf, wat nodig om ambiguïteit, woordspelingen en beeldspraak te snappen.
1.1.2.De leesvoorkeuren van kinderen
Lagereschoolkinderen hebben een voorkeur voor realistische verhalen die gaan over
avontuur, maar ze lezen ook om informatie te verzamelen. Taalhumor en taalspel zijn op
latere leeftijd ook in trek.
De leesvoorkeur hangt niet enkel aan de leeftijd, maar heeft ook andere factoren:
Enkel lezen op school.
Leesvoorkeuren veranderen abrupt.
Kinderen hun voorkeuren voor bepaalde genres.
De leeftijd waarop kinderen kennismaken met boeken.
Smaken van kinderen kunnen verschillen, sommige leerlingen hebben geen belangstelling
voor lezen of worden thuis niet voorgelezen. Kinderen hebben ook verschillende
interesses en talenten. Er bestaan ook diverse intelligenties, deze liggen niet vast maar
zijn dynamisch.
1
,Kinderen verschillen ook qua sociale achtergrond. Degene die Nederlands als tweede taal
leren, hebben nood aan speciale aandacht van de leerkracht. De taal die je op school
leert, verschilt van de taal die je in boeken leest. De woorden die in boeken worden
gebruikt, worden in het dagelijks leven minder vaak gebruikt.
2
, 1.1.3.De positie van jeugdliteratuur t.o.v. de media
Het is duidelijk dat doemscenario’s, op het einde van kinderboeken, geen steekhouden.
Oudere media worden niet door nieuwere media afgelost, maar beïnvloeden elkaar
wederzijds. Het is onwaarschijnlijk dat de elektronische/digitale media het kinderboek
zullen verdringen. Boeken kunnen aanvullend zijn ten opzichte van een film of tv.
Ontlezing kan niet worden bewezen, maar men merkt wel op dat lezen minder belangrijk
wordt, zeker ten opzichte van vrijetijdsbesteding vanaf het secundair onderwijs. Lezen kan
wel andere bezigheden vervangen.
1.2. Leesbevordering in het lager onderwijs
Hoe krijgen scholen leerlingen aan het lezen? En wat is hun rol hierin? De thuissituatie van
de leerlingen speelt een belangrijke rol, als er thuis nauwelijks wordt (voor)gelezen of er
zijn geen boeken thuis of de thuistaal is een andere dan het Nederlands. Dit kan een
negatieve invloed hebben op de leesontwikkeling van de kinderen.
1.2.1.De literaire analyse
Elementen:
Het vertelstandpunt.
De opbouw van het verhaal.
De ruimte.
De tijd.
De personages.
De stijl.
De thematiek.
1.2.2.De complexiteit van boeken
Indeling in AVI-niveaus geeft enkel informatie over de moeilijkheid op leestechnisch vlak
en niet over de inhoud van de verhalen. Boeken kunnen ook moeilijk te lezen zijn omdat
ze nieuw zijn (afwijkend van de leerlingen hun gewoonten).
Complexiteit:
Taal van het boek.
De kenmerken.
De betekenislaag:
o Gelaagde betekenissen.
o Open plekken.
o Indirect taalgebruik (ironie, metaforen, …)
De voorkennis van de schrijver speelt ook een belangrijke rol! Maar uiteindelijk bepaalt de
leerling of het boek moeilijk is of niet. Het kan dus zijn dat iemand graag een moeilijk boek
toch graag leest, omdat het een spannend verhaal is of een aantrekkelijk thema heeft.
De leeservaringsschaal brengt de complexiteit van kinderboeken in kaart. Kinderen lezen
vaak boeken die zich links of in het midden van de schaal bevinden. Degene die rechts in
de schaal staan, zijn vooral literaire adolescentenromans.
Leeftijd:
A: 6 – 8 jaar.
B: 9 – 11 jaar.
C: 12 – 15 jaar.
D: vanaf 16 jaar.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lottevenken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
60904 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now