Geschiedenis van het Oude Nabije Oosten: deel 2
Doel:
- Historische context waarbinnen Klassiek-Hebreeuwse literatuur is ontstaan schetsen
- Hebreeuws binnen de brede historische ontwikkelingen in het Oude Nabije Oosten
Chronologie:
• 1. Israël in context
• 2. De IJzertijd (1200-930 BCE)
• 3. Het vroege koninkrijk (930-720 BCE)
• 4. Mesopotamië in context (KA)
• 5. De periode 2000-1600 BCE in Mesopotamië
• 6. De periode 1600-1050 BCE in Mesopotamië
• 7. De periode 1050-610 BCE in Mesopotamië
• 8. Het Neo-Babylonische rijk in Mesopotamië
• 9. De Assyrische en Babylonische periode(720-539 BCE)
• 10. De Perzische periode (539-330 BCE)
• 11. De Hellenistische periode (330-63 BCE)
• 12. De Romeinse periode (63 BCE – 135 CE)
1. Inleiding Mesopotamië: geschiedenis begint in Sumer
Schets van het geografisch, klimatologisch en chronologisch kader voor de geschiedenis van
Mesopotamië. Aard van het bronnenmateriaal voor historische reconstructies. Tijdlijn
→Geschiedenis begint in Sumer
→Goed verschillende termen kennen en op kaart kunnen zetten
Enkele keuzes
➔ RELEVANTIE: Regio’s eruit nemen die het meest relevant zijn voor de hele regio tot
aan de MZ incluis de Levant
➔ DOMEIN: vooral staatkundige geschiedenis
➔ BRONNEN: enkel gebruik v geschreven bronnen (nt direct archeologische bronnen)
o Geschiedenis begint dus daardoor bij geschreven bronnen
1.1. Geografie
Rivieren
• 2 grote rivieren
o Tigris ih westen / Eufraat ih oosten
o Ertussen ligt Mesopotamië
• Plaats waar die het dichts bij elkaar liggen is soort grens tss Assyrië en Babylonië
,Een geografische kaart van West-Azië
Naam
• Betekent in het Grieks ‘in het midden van de rivieren’ (200 v.Chr.)
o Meso: tussen
o Potamos: rivier
▪ Tigris
▪ Eufraat
• Was niet de naam die zij zelf gebruikten
o N-Mes: Assyrië
o Z-Mes: Babylonië
Grenzen
• Lichtpaars: < 200 mm/jaar
• Mesopotamië dus problematisch qua neerslag
o Ih nw niet genoeg regen
o Maatschappij kan zich enkel ontwikkelen door aan irrigatie te doen
,Steden
• Moderne steden: vierkant
• Oude steden: bollen
o Babylonië
▪ Babylon, Nippur, Isim
▪ Uruk, Larsa, Ur
▪ Dus opgesplitst in N, C, Z
o Assyrië
▪ Assur
▪ Nineveh
• Baghdad ligt waar rivieren het dichtst bij elkaar liggen
Talen
• Hangen samen met vroegere geschiedenis v Mesopotamië
o Akkad en Sumer liggen samen m bepaalde geschiedenis van de regio +
hangen samen met talen in Mesopotamië
▪ Akkad
• Stad gesticht in ongeveer 2400 v. Chr. als hoofdstad van een
lokaal KK
o Uit het niets verrezen w Sargon wilde nieuwe stad
stichten die nt Sumerisch was
o Beperkte zich grotendeels tot noorden v Mesopot
• Regio belangrijk in het 2e mill
• Koning Sargon (2400) verbiedt het Sumerisch → voertaal w
Akkadisch
o Was de stichter van de dynastie v Akkad
o Officiële administratieve taal w semitische taal
, o Daarom ook °Sargon II om zichzelf in traditie v eerste
koning in te schrijven
▪ Betekent: “de legitieme koning”
• Wordt vaak geziens als “first empire”
▪ Sumer
• Regio in het zuidelijke gedeelte van Babylonië
• Vele belangrijke KK In 3e mill
o Kleine kk in elke stad: “stadstaten” Bv. Uruk, Ur
o Overkoepelende vereniging die religieus getint was en
verbonden was aan de stad Nippur in Centr-Babylonië
• Akkadisch → Assyriërs/Babyloniërs
o Verwant aan het Arabisch, Hebreeuws en andere semitische talen (subfamilie
Afro-Az talen)
▪ Je verstaat iemand uit Jeruzalem bijvoorbeeld redelijk goed
o Spijkerschrift
• Sumerisch → sommige Babyloniërs
o Niet semitisch; Met geen enkele bekende taal verwant
o Spijkerschrift
• Dus: agglomeraat v # culturen en # talen maakt de Mesopotamische cultuur
o Met spijkerschrift als constante
o Cultureel gesproken is Mesopotamische cultuur dus de spijkerschriftcultuur
1.2. Cultuur
De geschiedenis van Mesopotamië is ook gerelateerd aan de geschiedenis van andere
volkeren en regio’s in de buurt
• Levant
o Hebreeërs
▪ Noordrijk: einde door Sargon II v Assyrië (rond 700)
▪ Zuidrijk: einde door v Nebukadnezar v Babylonië (rond 600)
o Filistijnen
▪ Aan de kusten
o Feniciërs
o Amorieten
▪ Zie les volgende week: Hammorabi
• Anatolië (ZO-Turkije)
o Hethieten
▪ Indo-Germaanse bevolkingsgroep
• Iran
o Perzen
o Meden
o Ook veel vroeger: tot in 3e mill
• Dus: kijken naar interregionale contacten van verschillende aard
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vknn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.87. You're not tied to anything after your purchase.
