Deze samenvatting is beknopte maar volledige weergave van de 50 pagina's leerstof die hoofdstuk 3 rechtshandelingen van het boek basisbegrippen van recht bevat. Het is een essentieel deel van de leerstof die hier in 8 pagina's voor u is gemaakt om het leren vlotter en makkelijker te doen verlopen. ...
Basisbegrippen: Hoofdstuk 3 rechtshandelingen
Materiële handelingen -> Deze handelingen worden niet gesteld voor de rechtsgevolgen. Los van
de wil van het rechtssubject leiden deze handelingen tot rechtsgevolgen. Bv je rijdt te snel met de
auto en krijgt een boete.
- Ingedeeld in:
1) geoorloofde handelingen (oneigenlijke contracten)
2) niet-geoorloofde handelingen (onrechtmatige daden-> leidt tot buitencontractuele
aansprakelijkheid en dit is samen met oneigenlijke contracten*** een rechtsfeit).
Rechtshandelingen -> proceshandelingen (tot doel rechtelijke procedure op te stellen): het doel is
rechtsgevolgen tot stand brengen. Ook materiële rechtshandelingen. Een bewuste wilsverklaring is
verreist.
Proceshandelingen-> handelingen die betrekking hebben op het optreden in rechte als eiser of
verweerder.
*Oneigenlijke contracten
- De zaakwaarneming
- De onverschuldigde betaling
- De ongerechtvaardigde verrijking
De geldigheid van rechtshandelingen
Geldigheidsverreisten= geldigheidsvoorwaarden:
Functies van de geldigheidsvoorwaarden= handelingsbekwaamheid, wil en wilsverklaring,
inhoud van een rechtshandeling, rechtvaardiging
1) Handelingsbekwaamheid:
- Niet te verwarren met toereken(ingsvat)baarheid: handelingsbekwaamheid
= geldigheidsverreiste rechtshandeling
toerekeningsvatbaarheid= bewustzijn dat noodzakelijk is voor aansprakelijkheid
2) Toestemming:
- Beginsel van wilsautonomie: het recht erkent de menselijke vrijheid en zelfbeschikking, de
wil is de basis van de gelding vd rechtshandeling
---> GEVOLG:
1. RH slechts geldig ---> de werkelijke wil van degene die haar stelt (dus voldoende
bewustzijn nodig). Geen geldige RH ---> wilsverklaring ≠ werkelijke bedoeling. Een materiele
vergissing leidt niet tot nietigverklaring maar kan wel rechtgezet worden.
2.is een wilsverklaring onduidelijk dan w die geïnterpreteerd in functie van de werkelijke wil.
---> contractenrecht geeft richtlijnen om werkelijke wil te vinden
Werkelijke wil niet te vertrouwen?
De vertrouwensleer = schijnleer: Een wilsverklaring, ongeldig volgens de klassieke wilstheorie
(=enkel rekening houden met werkelijke wil) is toch geldig indien bij de wederpartij het vertrouwen
werd gewekt dat het om een werkelijk gewilde wilsverklaring ging
, ---> bij hypnose, dronkenschap, geestesziekte is er gebrek aan de nodige wilsbasis voor een
wilsverklaring= wilsongeschiktheid, onvolwaardige wilsvorming, wilsonvermogen, wilsdeficiëntie=
handelingsonbekwaam≠ ongeschiktheid (= dit w in feite en concreet beoordeeld)
Wilsgebreken (4):
= hierdoor kon de betrokkene zijn wil niet op een volwaardige wijze vormen, alle 4 bepaald in het
contractrecht, boek 5 BW
• Dwaling:
= een verkeerde voorstelling van zaken die een partij ertoe brengt een rechtshandeling te
stellen waar zij dit niet zou gedaan hebben, indien zij de juiste toedracht van zaken gekend
had. M.a.w. verkeerde voorstelling van een doorslaggevend element voor een partij
---> nietig als voldaan aan voorwaarden:
1. Het moet gaan om een doorslaggevend element die verkeerd werd voorgesteld
2. De dwaling moet verschoonbaar zijn dwz de dwaling ook zou begaan zijn door een redelijk
voorzichtig persoon
• Bedrog:
= opzettelijk aangewende kunstgreep (= list) om een verkeerde voorstelling van de zaken op
te wekken. Doelbewust misleiden ->hoeft niet verschoonbaar te zijn
• Geweld:
= aanwenden van gewelddaden of dreigingen met h doel de toestemming van de andere af
te dwingen -----> moet net als bedrog niet verschoonbaar zijn
• Misbruik van omstandigheden:
= er ontstaat bij een contractsluiting een kennelijk (= impliceert weinig
beoordelingsmogelijkheid) onevenwicht tussen de prestaties als gevolg van misbruik door de
ene partij v omstandigheden die verbonden zijn aan de zwakke positie van e andere partij. --
> De zwakkere partij kan een aanspraak maken op een aanpassing van hun verbintenissen. --
> als h misbruik doorslaggevend is relatieve nietigheid
3) voorwerp:
- Rechtshandeling moet maatschappelijk aanvaardbaar zijn--> controle:
1. De inhoud: aanvaardbaar zijn----> controle hierop hangt af of het een open of gesloten
rechtshandeling is. Is het een gesloten RH (toetreden tot een juridische instelling,
familierecht) is de inhoud door de wetgever bepaald. Is het open (vermogensrecht) hier is de
inhoud vrij te bepalen door de partijen (deze moeten inhoudelijk wel getoetst worden).
2. De beweegreden
4) Oorzaak:
- Voor de geldigheid van elke RH is er een oorzaak verreist waardoor de RH nuttig is voor het
rechtssubject en moet h de doorslaggevende doelstelling verwezenlijken. (Geen goeie
motiveringen zijn verrassing, lichtzinnigheid)
---->wetsontduiking= handig gebruik maken van een andere wettekst waarvan de uitwerking
uitsluitend gewenst wordt omdat men, dankzij die uitwerking, buiten de letter van het
ontdoken voorschrift valt. Vb. huwen voor nationaliteit
Controle geldigheid van een RH:
Geldigheid RH en de conformiteit met h dwingend recht--> geen preventieve controle-->
uitzonderingen (personen- en familierecht en familiaal vermogensrecht):
- Geschil tussen partijen: a posteriori, na h stellen v d RH (normale gang zaken)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alicedepretre. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.65. You're not tied to anything after your purchase.