Summary
Samenvatting - dierenwelzijn en ethiek
- Course
- Institution
samenvatting dierenwelzijn en ethiek, inclusief gastles en extra informatie uit de lessen
[Show more]
Seller
Follow
manonthorrez1
Content preview
SV: Dierenwelzijn en ethiekEXAMEN
- Basisschema WQ kennen!
HOOFDSTUK 1: Denkkaders omtrent dierenwelzijn
- Meerdere denkkaders en definities om dierenwelzijn te omschrijven
o Geen uniform aanvaarde definitie
- Welzijn en integriteit
o Een integer persoon → houd vast aan normen en waarden ook als deze van buitenaf
onder druk staan
▪ Ze zijn betrouwbaar en doen het juiste ook als dat moeilijk is
1.1 De 5 vrijheden
● Brambell Comité
o Dieren moeten kunnen opstaan, liggen, omdraaien, verzorgen en poten strekken
● 5 vrijheden = minimale standaarden
o Vrijheid van dorst, honger en slechte voeding
▪ Voorzie directe toegang tot vers water en een dieet om gezond en levenskrachtig
te zijn
o Vrijheid van ongemak: geschikte omgeving (schuilplaats, rustplaats)
▪ Door een geschikte omgeving te voorzien met schuilplaats en een comfortabele
rustplaats
o Vrijheid van pijn, letsels en ziekte: preventie, snelle diagnose en behandeling
▪ Door preventie of snelle diagnose en behandeling
o Vrijheid om normaal gedrag te vertonen: ruimte, geschikte faciliteiten, soortgenoten
▪ Door voldoende ruimte, geschikte faciliteiten e/h gezelschap van soortgenoten
te voorzien
o Vrijheid van angst en stress
▪ Door te zorgen voor omstandigheden die mentaal lijden vermijden
● Ze zijn praktisch inzetbaar en makkelijk te begrijpen
o Dus sterke verspreiding
o En internationale bekendheid
▪ Want, bevatten meerdere dimensies van dierenwelzijn
● Gedrag
● Gezondheid
● Subjectieve gevoelens
● Ze zijn niet bedoeld als definitie, maar als denkkader over de zwakke en sterke punten van
welzijn in dierenhouderijsysteem
o Vandaar → vrij zijn van = zo vrij mogelijk zijn van
o Recent wetenschappelijk OZ toont aan dat een dier nooit volledig vrij kan zijn van
negatieve ervaringen (honger, dorst, angst,…)
▪ De 5 vrijheden schieten dus tekort
● Verder op in gegaan bij 5 domeinen model
,1.2 De 3 benaderingen
● Mind → subjectieve ervaringen van dieren
● Body → biologische functioneren van dieren
● Nature → de ‘natuur’ van dieren
1.2.1 Welzijn en het biologisch functioneren van dieren
1.2.1.1 Concept
● In 1e benadering wordt dierenwelzijn gedefinieerd in termen van normaal biologisch
functioneren v/d dier
o Welzijn +
▪ Goede groei
▪ Goede voortplanting
▪ Lang leven
▪ Normale functie van fysiologische en gedragsprocessen
▪ Goede productiviteit
● Maar dier kan wel mastitis of osteoporosis (botontkalking) hebben
o Welzijn –
▪ Ziekte
▪ Verwonding
▪ Ondervoeding
▪ Stress
● Waarom deze visie aannemen
o Subjectieve ervaringen zijn belangrijk → maar moeilijk wetenschappelijk te bepalen
▪ Sommige beschouwen de ervaring lijden en plezier als bepalend kenmerk voor
levenskwaliteit
o Daartegen is meten van biologisch functioneren een adequate en geschikte manier om
info te bekomen
o Zowel subjectieve ervaringen als biologisch functioneren zijn van belang
▪ Maar er is hiërarchie
● Broom zegt → dierenwelzijn is de mate waarin een dier in staat is zich aan te passen a/d
omgeving waarin het gehouden wordt
,1.2.1.2 Onderzoeksmethoden
- Brede waaier van methoden
o 1. Via pathologie letsels identificeren
▪ Goede gezondheid → geen wonden, ziekten = goed welzijn
▪ Slechte gezondheid→ wonden en ziekten = ↓ welzijn
•
o 2. Productiviteit (groei en voortplanting) bestuderen
▪ ↓ welzijn → ↓ productiviteit
• Denk aan productiviteitziekten (bv: mastitis, osteoporosis)
o 3. Verandering in endocrien systeem bestuderen
▪ Stress: secretie van cortisol, corticosteron
• Stress is een sterke invloedfactor geweest voor wetenschappers
o Vaak werd de secretie van glucocorticoiden (cortisol) gebruikt in
studies
▪ Moeilijk een grens trekken tussen → ↓ welzijn en
routineaanpassing vh lichaam
• Cortisol en hartslag variëren nog al eens
• Er is een criterium nodig om te beslissen op welk punt
deze metingen geen routinematige
lichaamsaanpassingen meer zijn
o Sommige gebruiken een cut-off waarde
▪ Bv: langdurige toename in cortisolconcentratie van > 40% is
een risico voor het welzijn
o 4. Abnormaal gedrag bestuderen
- Opmerkingen
o Het is makkelijker vast te stellen dat een dier gewond is of slecht gevoed wordt
(biologische parameters) dan honger of lijden (subjectieve ervaringen)
▪ Soms zijn er problemen omdat het verband tussen biologisch functioneren en
het welzijn niet duidelijk is
• Bij grote gezondheidsveranderingen → word aangenomen dat
levenskwaliteit beïnvloed wordt
o Gezondheid
• Bij hoge waarden en ander aspecten van biologisch functioneren is het
verband minder duidelijk
o Vb. Groei, voortplanting
o Vb. is verder toename v/d melkproductie gevolg van betere
levenskwaliteit bij een koe die al veel melk produceert
, 1.2.2 Welzijn en de subjectieve ervaringen van dieren
1.2.2.1 Concept
- Een 2e benadering → definieert dierenwelzijn in termen van de subjectieve ervaring
- Negatieve gevoelens (pijn, frustratie, angst) → welzijn daalt
- Positieve gevoelens → welzijn stijgt
1.2.2.2 Onderzoeksmethoden
- Testen
o Preferentietesten → voorkeuren van dieren bestuderen
▪ Kan zijn dat dier iets prefereert maar eigenlijk niet belangrijk is
o Motivatietesten → sterkte van voorkeuren bestuderen
▪ Dier moeite te laten doen om iets te krijgen
- Veronderstelling → het dier kiest wat het aangenaamste is voor hen en wat het minst pijn,
angst, … oplevert
- Signalen
o Voorkomen van abnormaal gedrag → vaak geïnterpreteerd als symptoom v/e negatieve
gevoelstoestand
▪ Vb. stereotiep gedrag → indicatie voor honger, frustratie, verveling,…
o Communicatieve signalen → kunnen info geven over subjectieve ervaring van dieren
▪ Vb. emergency calls bij biggen
• Isolatie
• Big onder zeug
• Castratie
• → hoe hoger de nood/gevaar
o Hoe groter het aantal, volume, frequentie
▪
- Moeilijkheid
o Subjectieve ervaringen zijn moeilijk te meten
o Indirect meten vnl. door gedragsstudie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller manonthorrez1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now