BURGERLIJK PROCESRECHT
DEEL 1: DE WEG NAAR HET BURGERLIJK PROCESRECHT
HOOFDSTUK 1: DE WEG NAAR HET GERECHTELIJK RECHT
§1 SEIN EN SOLLEN
• Sein: positieve wetenschappen beschrijven louter feitelijke toestanden; ze
beschrijven hoe iets is
• Sollen: hoe iets hoort te zijn, regels worden gesteld daar
o Regel is een bindend voorschrift waaraan de mens zich behoort te houden
§2 RECHTSREGEL
• Regel is een “rechtsregel” of een wet wanneer aan de volgende cumulatieve
voorwaarden is voldaan:
o Betrekking op het uiterlijk gedrag van mensen in maatschappij;
o Wordt in de maatschappij uitgevaardigd door een persoon die gezag hebben
over degenen die aan die regel onderworpen zijn;
o Naleving van die regel kan door gezaghebbende autoriteit of overheid
afgedwongen worden.
§3 RECHTSTAAT
A. BEGRIP
• The rule of law: maatschappij kan niet worden geregeld door de persoonlijke
voorkeur van de gezaghebber, maar door een geheel van onderling consistente
rationele wetten waaraan de wetgever zelf ook onderworpen is.
B. PRINCIPES VAN DE RECHTSTATELIJKE WET EN VAN DE RECHTSSTAAT
• Algemene gelding: geldt niet voor bepaalde personen of een bepaalde categorie
• Drie machten
o Wetgevende macht
o Uitvoerende macht
o Rechterlijke macht → onafhankelijk!
A. MATERIEEL RECHT
• Geheel van rechtsregels waarbij de maatschappelijke gedraging naar inhoud wordt
bepaald
o Hoe dichter de rechtsregels hun doel, hoe evidenter die rechtsregels zullen
worden ervaren
B. GERECHTELIJK RECHT
• Geheel van rechtsregels waarbij wordt bepaald hoe de handhaving van dat materiële
recht structureel wordt georganiseerd en hoe het concrete herstel bij schending van
dat materiële recht wordt gerealiseerd
§2 DOEL VAN HET GERECHTELIJK RECHT
A. UITSLUITEN VAN EIGENRICHTING
• Niemand mag het recht in eigen handen nemen
• Uitsluiten van eigenrichting vrijwaren? Rechtszoekende gegarandeerd worden dat
uitspraak zal worden gedaan over zijn aan de rechter geformuleerd verzoek
B. RESTANTEN VAN EIGENRICHTING
• ENAC: exceptie van niet-nakoming
o Prestatie mag opgeschort worden totdat de schuldenaar zijn prestatie nakomt
• Retentierecht
o Opschorting van de prestatie bestaat erin een zaak die het voorwerp van de
prestatie uitmaakt, niet af te geven totdat betaald werd wat men betrekking
tot deze zaak verschuldigd is
§3 INDELING VAN HET GERECHTELIJK RECHT
• Gerechtelijk privaatrecht
• Burgerlijk procesrecht
Margaux Foré 2
,HOOFDSTUK 3: BURGERLIJK PROCESRECHT
§1 BEGRIP
• Burgerlijk procesrecht of gerechtelijk privaatrecht bevat alle regelen van gerechtelijk
recht die betrekking hebben op het privaatrecht
§2 TAKKEN VAN HET BURGERLIJK PROCESRECHT
• Burgerlijk recht
• Sociaal recht
• Ondernemingsrecht
§3 ONDERDELEN
§4 GERECHTELIJK PRIVAATRECHT = BURGERLIJK PROCESRECHT
• Het burgerlijk procesrecht is de tak van het gerechtelijk privaatrecht die uitsluitend
betrekking heeft op de regels betreffende het geding en het geschil
DEEL 2: HET HUIS VAN HET BURGERLIJK PROCESRECHT
HOOFDSTUK 1: BRONNEN VAN HET BURGERLIJK PROCESRECHT
§1 GRONDWET
• Eerste categorie: rechterlijke macht
• Tweede categorie: Hoge Raad voor de Justitie
• Derde categorie: grondrechten
§2 GERECHTELIJK WETBOEK
§3 ANDERE WETBOEKEN, BIJZONDERE WETTEN EN DECRETEN
Margaux Foré 3
, §4 RECHTSPRAAK
• Art. 6 Ger.W. → rechters in de zaken die aan hun oordeel onderworpen zijn, geen
uitspraak mogen vellen bij wege van algemene en als regel geldende beschikking;
komt uit het precedentenrecht
§5 RECHTSLEER
• Beïnvloedt zowel de rechtspraak als de wetgeving
§6 EUROPESE VERORDENINGEN EN INTERNATIONALE VERDRAGEN
§7 ALGEMENE RECHTSBEGINSELEN
• Fundamentele regel; beginsel mag niet onverenigbaar zijn met de vaste wil van de
wetgever
• Dit mag nooit ingaan tegen een wettelijke bepaling; fundamenteel rechtsbeginsel
waar ze zich kunnen op baseren als er geen wet is: 2 UITZONDERINGEN
o Art. 807 Ger.W. → er kunnen geen 2 aanleggen zijn
▪ Als je een vordering hebt mag je die vordering niet wijzigen
▪ Uitzondering: art. 807 in HB mag je hem wel aanvullen/uitbreiden
▪ Bv. Er is een verkeersongeval; in eerste aanleg vordert de eiser
schadevergoeding van €5000 aan bumper die vordering wordt niet
integraal toegekend en krijgt maar €2000 in eerste aanleg → in
beroep; dezelfde eiser vraagt terug €5000 voor de bumper maar
vraagt ook nog eens €8000 voor de motor (hij breidt zijn vordering uit
in beroep) → verweerder kan zich pas in beroep pas voor het eerst
verweren van de schade aan de motor €8000 → je ontneemt de
verweerder een aanleg om zich te verweren
o Principe van de rechtsverwerking: door niets te doen, kan je niet opeens een
recht kwijt zijn
• Beginselen van behoorlijke procesvoering: art. 6 EVRM
o Recht van verdediging
o Onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de rechter
o Beschikkingsbeginsel of de autonomie van de procespartijen
o Verbod van eigenrichting
Margaux Foré 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margauxfore. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.69. You're not tied to anything after your purchase.