HOWARDREIZEN
De Rol van de gevangenis in
Europa
Algemene informatie
John Howard
1726-1791, Britse afkomst met een grote erfenis op 17-jarige leeftijd
1757: Eerste ervaring met gevangenissen tijdens gevangenschap in Brest
1773: High Sheriff of Bedfordshire
o Geïnspireerd om rond te reizen en gevangenissen te bezoeken n.a.v.
omstandigheden en een organisatie gevangenis Bedford en gesprekken jailer
en magistratuur …
Zijn vaststellingen en bevindingen bundelde Howard in twee boeken
o 1777: State of Prinsons in Engeland en Wales (vier versies: 1777, 1780, 1784,
en 1992)
Inclusief lovende én verontwaardigde besprekingen van het 18 e-
eeuwse Gentse tuchthuis: “As my visit in 1783, i found there a great
alternation fort he worse; the flourishing and useful manufactory
destroyed”
o 1789: Account of the Principal Lazarettos in Europe
Tussen 1773-173: 42 033 miles
o Te voet, te paard, te boot
o Bezocht de meeste gevangenissen meermaals om na te gaan of er
veranderingen optraden
Van gevangenisreiziger tot gevangenishervormer
o Als één van de eerste figuren geïnspireerd door wat er zich binnen
gevangenismuren afspeelde: een voorloper van de hedendaagse
contemporary carceral tour design
o Doel: op zoek naar een precedent … ?
“Howard wou vooral de organisatie en leefomstandigheden in zoveel
mogelijk gevangenissen in kaart brengen om … Ja, waarom eigenlijk?”
(Vander Beken, 2022, p. 18)
Geen man van actie en beleid, wel van cijfers
o Stelde de gevangenis als institutie niet in vraag, weinig tot geen bekommernis
om (individuele) lot van gedetineerden en geen man van actie en beleid
o Obsessief meten en weten: exacte beschrijvingen met grote precisie en
gedrevenheid zorgen voor een nauwkeurige beeldvorming in een tijdsperiode
van verandering waarbinnen de gevangenis zich verder aan het ontluiken was
als dominant strafinstrument
1
, Vaak op voorgrond geplaatst als grote filantroop of gevangenishervormer, maar in
realiteit weinig ambitie om beleid te maken of hervormen
o “Hoewel zijn gevangenisreizen voor hem misschien een antwoord waren o
peen persoonlijke vraag, heeft hij ze wel tot een goed einde gebracht en er
zinvolle dingen mee gedaan waar ook anderen mee aan de slag konden. Ik
denk niet dat Howard van mensen hield of iets voor hen wilde betekenen. Hij
heeft trouwens nooit bijzonder veel betrokkenheid gelaten bij het persoonlijke
lot van de gevangenen. Hij bezocht gevangenissen omdat hij vond dat dit
moest. Een echt doel of eindpunt lijkt hij nooit te hebben gehad.” (Vander
Beken, 2022, p. 14).
Prof. Dr. Vander Beken
Mei 2013 – november 2014
6 landen, 15 gevangenissen
o Engeland
Bedford
Oakwood
o Noorwegen
Bastoy
Kroksrud
Ullersmo
Eidsberg
Trogstad
o Nederland
Vught
Nieuwersluis
Dordrecht
o Frankrijk
Lille Sequedin
Fresnes
o Italië
Tolmezzo
Milaan Bollate
o Azerbeidzjan
Gevangenis nr 6 in Bakoe
Ervaringen al gevangenisbezoeker, kan niet worden veralgemeend!
Interesse sterk toegenomen als voorzitter van de commissie van toezicht Gentse
gevangenis
Geïnspireerd op de gevangenisbezoeken en reisverslagen van John Howard
o Doel: reflectie over de rol en functie hedendaagse gevangenis als
strafinstrument binnen Europa
o =/= doel van Howard!
Organisatie en leefomstandigheden
o “What are prisons for?”
2
, Hoofdstuk 1: Het salaris van de jailer – Engeland
1. Terug naar Bedford
Independent Monitoring Board = IMB
~Commissies van toezicht in de Belgische gevangenissen
= onbetaalde vrijwilligers die de gevangenis bezoeken, bemiddelen tussen
gedetineerden en directie en rapporten schrijven over wat ze in de gevangenissen
zien
Behandelen ook klachten maar kunnen niet beslissingen van gevangenisdirectie
ongedaan maken
Vander Beken
Zoektocht naar de rol en het gebruik van gevangenissen: what are prisons for?
2. Goals, bridewells, hulks en prisons
Prison = generieke term voor gevangenissen en kan heel veel verschijningsvormen aannemen
Goal/jail = hier worden mensen in afwachting van hun berechting opgesloten of wanneer ze
een kortere gevangenisstraf uitzitten (vorm van prison)
Omwille van hun specifieke, vaak erg lokale, bewarende functie waren de gevangenissen
doorgaans vrij klein
In 18e eeuw: niet enkel gevangenissen, ook andere plaatsen om van vrijheid beroofd te
worden zoals in een annex van het kasteel of paleis. Ook bridewells of houses of correction.
In deze laatste werden vaak massaal bedelaars en landlopers opgesloten. Achterliggende
idee was dat deze groepen mensen een bedreiging vormden voor de maatschappelijke en
economische orde van die tijd. Er werd gepoogd hen de “liefde voor de arbeid” bij te
brengen door hen aan het werk te zetten. Dit leidt tot een combinatie van opsluiting als
straf en instrument voor gedragsverandering.
Deportatie of transport naar overzeese Engelse kolonies = voorafspiegeling van de
gevangenisstraf. Problemen met deportatie zorgden voor de (langzame) ontwikkeling van
echte gevangenissen in Engeland zelf. Door onafhankelijkheidsoorlog met Amerika vielen de
transporten stil, maar bleven de veroordeelden komen. Jails en bridewells raakten
overbevolkt, de veroordeelden werden ondergebracht in hulks = oude boten, harde
omstandigheden opgesloten, verschrikkelijke levensomstandigheden.
Opsluiting: in alle eenzaamheid. Gevangenissen moeten rust geven en aan aantal
minimumstandaarden (hygiëne) voldoen.
Penitentiary Act (1779): eenzame opsluiting van veroordeelden, aandacht voor de
levensomstandigheden tijdens de opsluiting en een regime waarin werk een plaats krijgt
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emma4326. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.23. You're not tied to anything after your purchase.