Samenvatting van H2 nectar 4vwo biologie. Deze samenvatting is alle stof die je moet weten uit dit hoofdstuk en kan ook gebruikt worden bij voorbereiding op je examens (hallo 6vwo'ers ;) ).
, 2.1 Cellen leven samen
Organisatieniveaus
- Molecuul is het kleinste deel van een moleculaire stof die nog de chemische eigenschappen
van die stof bezit en bestaat uit atomen.
- Organel een onderdeel van de cel met een bepaalde taak.
- Cel functionele basiseenheid van elk organisme.
- Weefsel een groep cellen met dezelfde bouw en functie.
- Orgaan verschillende weefsels die samenwerken aan een bepaalde taak.
- Orgaanstelsel diverse organen die samen een bepaalde taak hebben.
- Organisme een levend wezen.
- Populatie groep organismen van dezelfde soort in een bepaald gebied.
- Levensgemeenschap alle organismen in een bepaald gebied.
- Ecosysteem een begrensd gebied waarin organismen relaties hebben.
- Systeem Aarde dynamisch systeem gevormd door alle processen op aarde en hun onderlinge
interacties.
Emergente eigenschap
Een nieuwe eigenschap op een hoger organisatieniveau die ontstaat door de interactie van delen op
een lager organisatieniveau. De onderdelen apart hebben die eigenschap niet.
Levenskenmerken
Levenskenmerken zijn eigenschappen en processen die typisch zijn voor het leven zoals we dat op
aarde kennen en zijn in het leven van organismen en cellen in ieder geval op een bepaald moment
zichtbaar. Ze zijn:
- Opgebouwd uit één of meer cellen
- Groei (o.a. door celdeling)
- Voortplanting
- Stofwisseling (opnemen, omzetten en afgeven van stoffen)
- Waarnemen van en reageren op prikkels
- Erfelijk materiaal
Celdifferentiatie
Het begint bij één bevruchte eicel die gaat delen en dan gaan die cellen weer delen etcetera. Eerst
lijken al die cellen nog erg op elkaar, het zijn nog stamcellen. In een volgend ontwikkelingsstadium
van het embryo ontstaan cellen die verschillen in grootte, vorm en functie. Dit heet celdifferentiatie.
Gedifferentieerde cellen onderscheiden zich door de verschillende eiwitten die ze maken.
Verhouding oppervlakte/inhoud
De verhouding oppervlak/inhoud beperkt de maximale grootte die cellen kunnen hebben. Bij groei
3 2
neemt namelijk het volume sneller toe (factor 𝑥 ) dan het oppervlak (factor 𝑥 ). Bij een kleine cel is
de verhouding oppervlak/inhoud nog goed waardoor zij snel voldoende stoffen uit hun omgeving
kunnen opnemen of afstaan. Bij cellen met een groter volume is er vaak een ‘tekort aan oppervlak’
om dat snel genoeg te kunnen doen.
Oppervlak groot organisme kleiner dan klein organisme maar volume wel groter. Iets met een klein
oppervlakte houdt beter warmte vast dus grote dieren meer warmte vasthouden en kleine dieren
hebben een groter oppervlak en laten sneller warmte los.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esroosvdbroek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.68. You're not tied to anything after your purchase.
