Samenvatting kine bij inwendige aandoeningen: Timia Van Soom
Oncologische revalidatie
1. Introductie
− Wereldwijd is de kankerincidentie aan het stijgen
− Ondanks deze stijging is de dood van kankerpatiënten aan het dalen
o Dit kan komen door betere
screeningsmethodes wat leidt tot
snellere detectie + betere
behandelstrategieën
o Hierdoor verbetert de prognose en
survival
− Door de stijging in overlevenden is er meer
aandacht nodig voor quality of life (QoL)
1.1 De leerdoelen van dit hoofdstuk
− Inzicht geven in algemene kanker -en behandel gerelateerde morbiditeiten
− Inzicht geven in een theoretisch framework over (energie) metabolisme
− Inzicht geven in kanker -en behandel gerelateerde veranderingen in (energie) metabolisme
− Inzicht geven in de rationale voor het toepassen van levensstijl interventies omtrent fysieke
activiteit en nutritie in de oncologische populatie
− Het geven van een evidence-based aanpak voor oefentherapie in de oncologische populatie
− Het geven van een evidence-based aanpak voor nutritie interventies in de oncologische
populatie
2. Morbiditeiten in kanker
− Zoals gezegd leidt een verbetering in behandeling tot meer overlevers → verhoogt ook de
comorbiditeiten die de QoL en het functioneren beïnvloeden
− Belangrijk om snel kankergerelateerde en behandelgerelateerde neveneffecten op te sporen
− Behandelingsstatistieken:
o 44,8% van de patiënten krijgt chirurgie
o 27,3% van de patiënten krijgt radiotherapie
o 28,4% van de patiënten krijgt chemotherapie
− Hoe sneller de tumor progressie toont, hoe agressiever de therapie zal zijn
− De kanker -en behandeling gerelateerde morbiditeiten zijn onderverdeeld in 2 categorieën:
1
,2.1 Psychologische en psycho-sociale gerelateerde morbiditeiten
2.1.1 Lichaamsbeeld en intimiteit
− Patiënten die behandeling ondergaan kunnen verschillende lichamelijke veranderingen
ervaren:
o Duidelijk zichtbare littekens
o Haarverlies
o Veranderingen in fysieke verschijning
o Verkleuring van de huid
o …
− Deze veranderingen gaan hand in hand met de behandeling → negatieve impact op
lichaamsbeeld
o Behandeling = operatie, radiatie, chemotherapie, hormonale therapie,…
o Kan ook angst uitlokken
− Belangrijk om de emotionele nood van de patiënt te beantwoorden → tekort aan
emotionele steun kan QoL verminderen
− De veranderingen hebben een negatieve impact op emotionele en fysieke intimiteiten!
o Veel patiënten bezorgd rondom fysieke verschijning → uitdagingen rond fysieke
intimiteit
o Bij vrouwen → vnl. problemen met pijn tijdens seksuele momenten en infertiliteit
o Bij mannen → vnl. problemen met erectie dysfuncties en infertiliteit
o Deze klachten gaan hand in hand met zelfvertrouwen, angst en depressie
− Als therapeut moet je o.a. het zelfbeeld van de patiënt promoten
2.1.2 Angst en stress
− Wanneer patiënten gediagnosticeerd worden met kanker → vaak veel stress en angst
o Bijkomende emoties zijn angst, woede en bedroeft zijn
− Begint met tijdelijke angst en korttijdige bezorgdheid
o Gevoelens van rusteloosheid en concentratievermindering zijn aanwezig, ze kunnen
niet ontspannen
− Angst kan evolueren naar angststoornis → verstoort mogelijkheid tot normaal leven leiden
− Veel risicofactoren kunnen zorgen voor hoge stress levels
o Aanwezigheid van neveneffecten, functieproblemen in ADL, problemen thuis, sociale
isolatie, kanker gerelateerde PTSD, vrouw en jong zijn, laag educatieniveau,…
− Een normale coping strategie kan evolueren naar een stoornis zoals in volgende tabel
2.1.3 Depressie
− Angst en stress zijn een normaal proces voor het ontwikkelen van een copingsstrategie,
zolang ze binnen de grenzen van normale aanpassing blijven
− 30% van de patiënten hebben een risico op het ontwikkelen van een mentale stoornis,
waarvan 20% effectief een stoornis ontwikkelt
2
,− De meest voorkomende stoornis → depressie
o Prevalentie van depressie → 13-40% in kankerpatiënten
o Vermoedde prevalentie van depressie → 80% in kankerpatiënten
− De percentages verschillen van vermoedde depressie en prevalentie
o Depressie is onder gerapporteerd, want patiënten hebben vaak subthreshold
symptomen
o Deze symptomen komen dus volgens DSM-V criteria niet in aanmerking voor
depressie
− Wij moeten dit probleem erkennen en aanpakken → depressie heeft impact op behandeling
o Behandeling van depressie kan de outcome van patiënt verbeteren
2.1.4 Sociale isolatie (SI)
− Sociale isolatie = terugtrekking van sociale banden
o Zowel kwantiteit als kwaliteit van de sociale interacties zijn gedaald om aan hun
sociale noden te voldoen
− Statistieken van sociale isolatie in kankerpatiënten
o 1/4 van de nieuw gediagnosticeerde patiënten hebben gebrek aan sociaal support
o 1/5 van SI patiënten gebruikt de kankerdiagnose als directe reden
o 4/5 van SI patiënten gebruikt financiële kost als directe reden
o 2/3 van SI patiënten beweert dat de niet-therapietrouw te wijten is aan sociaal
isolement
− Sociale isolatie is een belangrijke determinant die indicatie geeft over de ervaringen van de
patiënt met sociale relaties
− Belangrijkste indicator van sociale isolatie → eenzaamheid
o De theorie van eenzaamheid → niet alleen effectieve isolatie, maar ook schijnbare
isolatie
− Het gevoel van sociale connectie is cruciaal voor QoL
− Sociale isolatie zorgt ook voor minder therapietrouw
− Sociaal geïsoleerde patiënten hebben vaker te maken met vroegtijdig overlijden → hogere
risico op dood
− Dit kan komen door:
o Stijging in depressieve stemming
o Daling in cognitieve functie
o Stijging van cortisol secretie
o Gewichtsverstoringen
o Ongezonde levensstijl
o Tekort aan sociale controle
3
, − Ook andere risicofactoren kunnen voorkomen waaronder → roken, hypertensie en obesitas
− Een vragenlijst kan gebruikt worden om eenzaamheid op te sporen en de tegemoetkoming
aan sociale noden te bekijken
2.1.5 Werkhervatting
− Statistieken in kankerpatiënten:
o 50% van alle patiënten zijn op werkende leeftijd, waarvan 1/3 niet in staat is om
werk te hervatten
o Risico van werkeloosheid ligt 1,4 keer hoger
o De economische kosten van kanker en return to work in EU = €126 biljoen
▪ 60% is niet gezondheid gerelateerd
o Verhoogd risico op vroeg pensioen
− Verschillende factoren hebben invloed op werkhervatting:
o Emotionele belasting van de ziekte
o Vermoeidheid en uitputting
o Gedaalde mentale gezondheid
− Gevolgen voor het werk:
o Verminderde productiviteit
o Werkvermogen verstoort → vermogen om te concentreren en om met stress om te
gaan
o Verminderd functioneren
− Gevolgen voor het individu → niet onderschatten sinds werk gerelateerd is aan:
o Persoonlijkheid
o Geeft gevoel van normaliteit
o Geeft sociale relaties → sociaal isolement kan gereduceerd worden
o Geeft zelfrespect en zelfwaardering
o Geeft een voldoening van leven
o QoL verbetert bij werkhervatting
o Heeft financiële impact
2.2 Fysiologisch gerelateerde morbiditeiten
2.2.1 Inflammatie
− Kankerontwikkeling indiceert een variatie aan fysiologische neveneffecten
o Deze neveneffecten zijn vaak symptomen van inflammatie
o Bv. vermoeidheid, mucositis (infectie van mucus),…
− Acuut inflammatoir event → wanneer een vreemd deeltje het lichaam binnenkomt
− Chronische inflammatie is gelinkt aan kanker → ontwikkeling van een tumor
o Tijdens deze inflammatie worden cytokines vrijgelaten
o Dit zijn pro-inflammatoire cytokines die de inflammatie respons stimuleren
− Tijdens de inflammatiefase zullen ROS worden geproduceerd
o Sommigen binden aan N → vormt RNS
o ROS = complexe signalisatie molecule die celgroei reguleert en adhesie van cellen
o In hoge concentratie beschadigen ze DNA → geeft mutaties en chronische
inflammatie
− Langdurige ROS productie is gelinkt aan progressie van inflammatoire ziektes of andere
metabole ziektes → zoals kanker of insuline resistance
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eline_uittenhove. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.