100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
Samenvatting Biomedische wetenschappen S5 $32.85   Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. Artesis Hogeschool Antwerpen (Artesis)
  4.  
  5. Voedings En Dieetkunde
  6.  
  7. Biomedische Wetenschappen S5

Summary

Samenvatting Biomedische wetenschappen S5
 6 views  0 purchase
  • Course
  • Biomedische Wetenschappen S5
  • Institution
  • Artesis Hogeschool Antwerpen (Artesis)

Deze samenvatting, bevat alle informatie uit de checklist, die te kennen is voor het examen. Alsook bevat het alle hoofdstukken die te kennen zijn.

Preview 10 out of 72  pages

Document information

  • December 24, 2023
  • 72
  • 2023/2024
  • Summary

Subjects

  • toxicologie
  • farmacologie
  • immunopathologie
  • immunologie
  • kanker

Written for

  • Artesis Hogeschool Antwerpen (Artesis)
  • Voedings en Dieetkunde
  • Biomedische Wetenschappen S5
All documents for this subject (1)

Seller

avatar-seller
kellyleong

Content preview

Biomedische wetenschappen S5
1 Bouw van het lymfestelsel

 Lymfevaten
Periferie  venen

 Vloeistof
Lymfevocht ~ plasma maar
zonder EW

 Lymfocyten
Cellen gespecialiseerd i/d verdediging v/h lichaam

 Mucosa geassocieerd lymfoïd
weefsel en tonsillen (MALT)
Verzameling van los bindweefsel en
lymfocyten in lymfefollikels

 Lymfoïde organen
Complexere structuren die
lymfocyten bevatten, verbonden met
lymfevaten


Examen: geef de anatomie & functie v/d verschillende onderdelen v/h lymfestelsel

1.1 Functies: algemeen (kunnen uitleggen)
1. Productie, onderhoud en verspreiding van lymfocyten
 Productie in rode beenmerg (opslag: milt, thymus)
 Vallen binnendringende organismen, abnormale cellen en vreemde EW aan
 Maken deze onschadelijk
2. Behoud van bloedvolume
 Lymfestelsel brengt weefselvocht terug naar BB (! 3,6 liter per dag !))
 Verzekert constante samenstelling van interstitiële vloeistof

3. Transport vanuit weefsels naar BB
 Stoffen zoals hormonen, VS, afvalstoffen die geproduceerd worden door weefsels,
maar niet direct in BB terechtkomen




1

, 1.2 Lymfevaten

 Beginnen “blind” als lymfecapillairen i/d weefsels
 1-lagig endotheel met mini-kleppen
 Drainage overtollig weefselvocht & EW
 Wand ≈ venen, maar dunner & meer kleppen,
omdat de druk in vaten enorm laag is

FUNCTIE:
 Na filtratie t.h.v. lymfeknopen,
lymfe vervoeren naar venen



1.2.1 Lymfevaten: lymfecapillairen




1.2.2 Lymfevaten: ducti lymfatici
Ductus thoracicus (borstbuis)
 Transporteert lymfe vanuit hele lichaam behalve rechtsboven
 Mondt uit i/d linker ondersleutelbeenader

Ductus lymfaticus dexter (rechter lymfebuis)

 Mondt uit i/d rechter ondersleutelbeenader
 Verzamelt lymfe uit rechterboven lichaamshelft


1.3 Lymfevocht: lymfoedeem
 Wanneer afvoer van lymfe verstoord is
 opzwellen getroffen deel




2

, 1.4 Cellen in het lymfatisch systeem
1.4.1 Soorten lymfocyten (3)
T-cellen (80%)  afkomstig v/d thymus
SOORTEN
 Cytotoxische T-cellen
 Leveren cellulaire immuniteit
 Vallen vreemde en door virus geïnfecteerde cellen aan
 Regulerende T-cellen
 T-helpercellen
 T-suppressorcellen
 Geheugen T-cellen
 Zorgen voor immunologisch geheugen
B-cellen (10-15%)  afkomstig uit het beenmerg
 Kunnen plasmacellen worden
 Specifiek v/e bepaald antigeen
 Produceren antilichamen die zich aan dat antigeen binden
 Antilichamen zijn immunoglobulinen
 Geheugen B-cellen
 Verantwoordelijk voor humorale immuniteit
NK-cellen (10-5%)  Natural killer
 Voeren immunologische surveillance uit
 Vallen cellen aan
 Vreemde cellen
 Door virussen geïnfecteerde cellen
 Kankercellen
Klein deel in BB, grootste deel in lymfoïde organen

Examen: Geef de verschillende cellen + functie




3

,1.4.2 Herkomst v/d lymfocyten (= cellen v/h lymfestelsel)




 Starten allemaal i/h rode beenmerg!
o Hierin zitten hemocytoblasten
 Deze differentieert hier in o.a. een lymfoïde stamcel
 = voorloper van alle soorten lymofocyten
 Afh. van soort lymfoïde stamcel je gaat maken, gaat het een andere
weg opgaan
 1. Lymfoïde stamcellen migreren naar thymus
 Komt in thymus aan en differentieert in o.a. t-cellen o.i.v. van de
thymosinen (thymushormonen)  vorming t-cellen
 2. Lymfoïde stamcellen differentieert tot
 Vorming B-cellen of NK-cellen

1.5 MALT (Mucosa-geAssocieerd Lymfoïd weefsel en Tonsillen)
 Ongekapseld lymfoïd weefsel in
o Mucosa MD-kanaal
o Slijmvliezen luchtwegen
o Slijmvliezen urogenitaalstelsel
o Tonsillen

1.5.1 MALT: tonsillen – ring van Waldeyer
Bestaan uit los bindweefsel dat dicht opeengepakte lymfocyten bevat
FUNCTIE
 Controleren & filteren de lymfe
 Verwijderen antigenen
 Starten immuunreactie
 Amandelen (tonsillen) zijn lymfefollikels i/d wanden v/d
keelholte
 Vormen een “krans”  ring van Waldeyer




4

,1.5.2 MALT: Platen van Peyer
 Groepen lymfefollikels onder epitheelbekleding van darmen, vnl. t.h.v. appendix




1.6 Lymfoïde organen
 Belangrijke lymfoïde organen:
Perifeer: Differentiatie van actieve T- en B-
 Lymfeknopen/lymfeklieren lymfocyten met productie van
 Milt actieve moleculen tot gevolg

Centraal: Antigeenonafhankelijke proliferatie van lymfoïde
 Thymus stamcellen en differentiatie tot actieve T- en B-
 Beenmerg lymfocyten

 Liggen op plaatsen die vatbaar zijn voor pathogenen



1.6.1 Lymfoïde organen: lymfeknopen
= lymfeklieren, weiknopen
 Boonvormig
 Regionaal
 Strategisch gelegen:
o Hals, oksels, lies
o Mediastinum
o Langs de aorta

 Functie:
o Controleren & filteren de lymfe
o Verwijderen AG
o Starten de immuunreactie




5

,1.6.2 Lymfoïde organen: bouw van een
lymfeknoop
 Let vooral op de verschillen
met het MALT:
o Geen kapsel bij MALT,
wel bij lymfeknoop
o Los weefsel bij MALT,
goed georganiseerd bij
de lymfeknoop




1.6.3 Lymfoïde organen: thymus
 Ligt achter het borstbeen, op hartzakje
 Hier delen en rijpen van de T-cellen
 Krimpt na de puberteit
 Produceren thymosinen
o Hormonen die de ontwikkeling van T-cellen reguleert
(deling – rijping)



1.6.4 Lymfoïde organen: milt
 Grootste lymfoïd orgaan
 Bloed georiënteerd

Bestaat uit 2 delen:
Witte pulpa ~ immuunstelsel Rode pulpa ~ bloed
 Verwijdert antigenen  Recycleert
 Start immuunreactie beschadigde of te
oude RBC
 Slaat Fe uit
gerecycleerde RBC op




6

,2 Inleiding tot lymfestelsel & immuniteit (fysiologie lymfestelsel)
2.1 Plaats van het verweer




Besmetting Ontsteking Infectie
= Overbrengen van = Reactie v/h lichaam op = Lichaam binnendringen
ziektekiemen op weefsel of infectie (calor, rubor, dolor, vermenigvuldigingschad
voorwerp tumor) e  ziekteverschijnselen
 Als je geïnfecteerd bent, wordt je niet altijd ziek = Afh. van opgebouwde immuniteit.
 Virulentie: Maat voor de hoeveelheid schade die een micro-organisme zijn gastheer toedient
 Aanvalskracht: vermogen v/e MO om ziekte te veroorzaken.

2.2 Het lymfestelsel in de verdediging van het lichaam
 Aangeboren afweer
o Beschermt tegen bedreigingen




2.2.1 Barrières

7

,  Neus (niezen)  Voorhoofd (wenkbrauwen)
 Huid (pH, zweet)  Ogen (wimpers,tranen)
 Vagina (pH)  Longen (hoesten)
 Urether (spoeling)  GI-TRACT (lysozyme in speeksel)




2.3 Soorten fagocyten




2.3.1 Microfagen

Neutrofielen  1ste lijnsfagocyten bij infectie: beenmerg gestimuleerd om veel neutrofielen te
maken  gaan naar infectieplaats & MO  dan † (neutrofielen gaan dood)
 Fagocyteren celresten en bacteriën  pusvorming bij etterende wonde
 Levensduur: +/- 48u
 Eosinofielen  fagocyteren parasieten, komen niet vaak in actie!
o ook sterk gestegen bij allergische reacties

2.3.2 Macrofagen (belangrijkste cellen)
 Monocyten in bloed  +/- 24u
o Differentiëren tot verschillende soorten, als de monocyten naar weefsels trekken
(RES)
o Bij infectie: migreren naar infectieplaats (= diapedese)
o Worden aangetrokken en afgestoten door chemische stoffen (= chemotaxis)
o Fagocyteren MO (alles opeten)
 Namen monocyten-afgeleiden = afh. v/h weefsel waarin ze zitten
Lever Kupffer cellen
Longen Alveolaire macrofagen
CNS Microglia
Bot Osteoclasten




2.4 Fagocytose
= verwijderen celresten & ziekteverwekkers
START: aanwezigheid microbe of iets anders
1. Aanhechting microbe aan fagocyt

8

, 2. Opname i/d cel
3. Vorming v/e fagosoom  versmelting lysosoom en fagosoom
4. Vorming fagolysosoom
5. Digestie v/d opgenomen microben door enzymen
6. Vorming restpartikels met onverteerbaar materiaal
7. Vrijstelling van afval




3 Immunologische surveillantie
= continue bewaking van gezonde weefsels, sporen afwijkende cellen op & doden deze.

NK-cellen: Zoeken + doden abnormale (kanker)cellen + door virus geïnfecteerde cellen
o Indien deze er zijn, worden deze geneutraliseerd:

A: reactie NK-cel op lichaamseigen B: reactie NK-cel op lichaamsvreemde
cellen cellen (afwijkende cellen)




 MHC 1- eiwit = ALTIJD aanwezig  NK cellen herkennen deze
op lichaamseigen cel = blauw cellen, door aanwezigheid van
 Rode uitstulping (paars) = antigenen.
mogelijks vreemd EW  Geven EW af = perforinen 
 Doelcel maakt contact met NK- doden afwijkende cel, door
cel  vreemde EW maakt grote poriën te maken i/h
contact met activerende plasmamembraan.
receptor in NK-cel  Vertragen verspreiding v/e
 Tegelijkertijd bindt MHC 1 op de bacteriële of virale infectie.
inhiberende receptor
 NK cel laat lichaamseigencellen
met rust

Indien: lichaamseigencel dood  MHC
1 cel gaat eraf  wel reactie
* activerende receptor
* inhiberende receptor


3.1 Beschermingseiwitten: interferon
= heel specifieke cytokines v/h IS bij virale infectie.

9

, Geïnfecteerde cel secreteert glycoproteïnen.
 Binden op receptoren van naburige cellen + geven het signaal ‘‘voorbereid zijn op de
komst van viruspartikels’’

FUNCTIE
 Vertragen virusverspreiding
 Versterken macrofagenactiviteit en NK cellen

Cytokine Interferon
= chemische signaalmolecule = heel specifiek cytokine v/h IS bij virale infectie
afgescheiden door weefselcellen  Beïnvloeding celactiviteit en weefsels i/h hele
 Lokaal lichaam
 Kortlevend  Rol bij specifieke verdedigingsmechanismen
Alle cytokines zijn interferonen, niet alle interferonen zijn cytokines

3.2 Antivirale werking interferonen




Gastcel 1: maakt interferon en is
gedood door virus.



Gastcel 2: beschermt tegen virus,
door interferon van gastcel 1




Examen: deze stappen in de juiste volgorde kunnen zetten

3.3 Complementsysteem
= Complex systeem van EW
• Starten een kettingreactie (positieve terugkoppeling)
• Vernietigen de doelcelmembraan (door poriën erin te maken)
• Stimuleren ontstekingsreactie + trekken fagocyten aan




10

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kellyleong. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $32.85. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

66579 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$32.85
  • (0)
  Add to cart