, Inleiding tot het recht 4 – Justitie
1 De kenmerken van Justitie
1.1 Justitie als bewaker van de rechtsstaat
Juridische structuur van België = drie pijlers
Wetgevende macht
Brengt recht tot stand, wijzigt of schaft ze af
Politieke instellingen
Uitvoerende macht
Past recht toe en bestuurt de overheidsadministratie
Rechterlijke macht (juridische structuren en organen)
1.1.1 Toegang tot de rechter
Één vd belangrijkste kenmerken van rechtsregels is dat de naleving ervan kan worden
afgedwongen en dat het staatsapparaat (RM) de burger hierbij helpt = vrije toegang tot de
rechter!
In principe = rechtbank relatief goedkoop
Startbedrag 20 euro tot max. 200 euro
Handig beroep te doen op advocaat, MAAR duur => probleem
Pro-deoadvocaat: om minderbedeelden de kans te geven toegang te krijgen tot het
gerecht als hun rechten geschonden zijn of als ze gedagvaard worden
- Achteraf door overheid betaald voor geleverde prestaties (laag loon)
Rechtsbijstand: procedurekosten worden betaald door overheid
Er moet aan een aantal voorwaarden voldaan worden om een rechtsvordering te kunnen
stellen:
Hoedanigheid houdt in dat de eiser de juridische & feitelijke geschiktheid bezit om zich
als titularis van een recht aan te dienen en te handelen => eiser moet dus
rechtsbekwaam en handelingsbekwaam zijn
Belang houdt in dat de eiser baat heeft bij de vordering of er baat bij kan vinden
Om te zorgen dat iedereen zomaar zou procederen tegen eender wie zijn een aantal
veiligheidsmechanismen ingebouwd => bescherming van de verweerder
2
, Tergend en roekeloze vordering = eiser die een vordering instelt die ongegrond en te
kwader trouw blijkt te zijn, de rechter zal de eis afwijzen & eiser veroordelen tot
schadevergoeding (die moet dat in tegenvordering vragen) => misbruik van procesrecht of
procesrechtmisbruik
1.1.2 Recht van verdediging
Recht van verdediging = ‘aangevallen’ moeten zich kunnen verweren tegen de eisen en
beweringen van de eisende partij
Voor de natuurlijke rechtbank (= woonplaats van verweerder)
Termijnen voorgeschreven: verweerder gelegenheid geven nodige maatregelen te
nemen
Advocaat raadplegen
Tegenargumentatie voorbereiden …
Officiële kennismaking: verweerder moet via betekening van gerechtsdeurwaarder op
hoogte gebracht worden van dagvaarding, vonnis, voornemen SE beslag te leggen op
goederen SN
Stukken overmaken
Beide partijen moeten bewijsstukken voorleggen aan de rechter, maar ook aan elkaar
= zodat er geen ‘surprise’ is tegen rechtszaak => anders stillegging van rechtszaak
Bepaalde tijd hiervoor
Rechtsmiddelen: regels die partijen beschermen tegen willekeurige beslissingen of
vergissingen van rechters
Tegen elk vonnis in hoger beroep gaan en bij juridische fout naar Hof van Cassatie
Tergend en roekeloos verweer: willekeurige vorderingen moeten vermeden of bestraft
worden, maar ook het verweer kan willekeurig zijn => misbruik van procesrecht
1.1.3 Onafhankelijke en onpartijdige rechter
Onafhankelijkheid: de rechter moet autonoom zijn in zijn besluitvorming, de overheid
(Belgische overheid) moet ervoor zorgen dat een rechter zo weinig mogelijk beïnvloed wordt
door partijen
Onpartijdigheid: rechter moet onbevooroordeeld en dus neutraal blijven, geen van beide
partijen bevoordelen
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zovandorpe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.32. You're not tied to anything after your purchase.