Dit is een volledige samenvatting voor het vak "ontwikkeling stimuleren" in het eerste jaar Lager Onderwijs aan HoGent. De samenvatting omvat zowel het boek als de PowerPoints.
Inhoud
terreinverkenning........................................................................................................ 6
1 een korte historiek.................................................................................................... 6
1.1 De verre voorgeschiedenis................................................................................. 6
1.2 Start van de ‘genetische’ psychologie................................................................6
1.2.1 Begin van systematische observaties.........................................................6
1.2.2 Beginnende wetenschappelijke theorievorming..........................................6
1.3 Omvorming tot een ontwikkelingspsychologie...................................................7
1.4 Uitgroei tot een volwaardige levenslooppsychologie..........................................7
2 de indeling in fasen.................................................................................................. 7
2.1 continuïteit of discontinuïteit in de ontwikkeling................................................7
2.2 Poging tot synthese............................................................................................ 8
2.3 Ontwikkelingsfasen............................................................................................ 8
2.4 Concrete fasenindeling....................................................................................... 8
3 factoren die de ontwikkeling sturen..........................................................................9
3.1 Rol van de erfelijkheid........................................................................................ 9
3.2 Invloeden vanuit het milieu................................................................................ 9
3.3 Kritische/gevoelige periodes.............................................................................. 9
3.4 Interacties tussen erfelijkheid en milieu...........................................................10
3.5 Zelfsturing als derde factor.............................................................................. 10
de cognitieve ontwikkelingstheorie van piaget..........................................................11
1 wie was piaget?...................................................................................................... 11
2 basisbegrippen....................................................................................................... 11
2.1 Inhoud en functie van de intelligentie..............................................................11
2.2 De cognitieve structuren.................................................................................. 11
2.3 Adaptatie via assimilatie en accommodatie.....................................................11
2.4 Equilibratie en organisatie................................................................................ 12
2.4.1 Equilibratiemodel....................................................................................... 12
3 Ontwikkelingsfasen (4) volgens Piaget...................................................................13
3.1 Korte samenvatting.......................................................................................... 14
4 korte evaluatie........................................................................................................ 14
4.1 Pluspunten........................................................................................................ 14
4.2 Beperkingen..................................................................................................... 14
5 oefenen.................................................................................................................. 14
de taalontwikkeling.................................................................................................... 16
1 overzicht................................................................................................................. 16
2 taalontwikkeling baby (p.135)................................................................................ 16
2.1 1ste levensjaar = prelinguale periode (Schaerlaekens)......................................16
1
,3 taalontwikkeling peuter (p. 169)............................................................................. 17
3.1 Vroeglinguale fase (1-2,5 jaar).........................................................................17
4 taalontwikkeling kleuter (p. 204)............................................................................ 17
4.1 Differentiatieperiode......................................................................................... 17
4.2 Werken aan taal met kleuters: tips rijke taalomgeving....................................17
5 taalontwikkeling schoolkind (p. 242)......................................................................17
5.1 Voltooiingsfase................................................................................................. 17
lichamelijke en motorische ontwikkeling (de baby)...................................................18
1 algemeen................................................................................................................ 18
2 uitrusting van de pasgeborene............................................................................... 18
2.1 Motorische reacties.......................................................................................... 18
2.2 Reflexen............................................................................................................ 19
2.2.1 Permanente of blijvende reflexen...............................................................19
2.2.2 Voorbijgaande of archaïsche reflexen.........................................................19
3 de verdere motorische ontwikkeling.......................................................................19
3.1 Stadia............................................................................................................... 19
3.1.1 Het kijkstadium (0-3m)............................................................................... 19
3.1.2 Het grijpstadium (3-6m)............................................................................. 19
3.1.3 Het zitstadium (6-9m)................................................................................ 20
3.1.4 Het kruip- en optrekstadium (9-12m).........................................................20
3.1.5 Het loopstadium – cefalo-caudaal (12-15m)...............................................20
lichamelijke en motorische ontwikkeling (de peuter)................................................21
1 lichamelijke ontwikkeling........................................................................................ 21
2 gebruik van de skeletspieren.................................................................................. 21
2.1 Grove motoriek................................................................................................. 21
2.2 Fijne motoriek................................................................................................... 21
3 de zindelijkheidstraining......................................................................................... 21
lichamelijke en motorische ontwikkeling (de kleuter)................................................23
1 lichamelijke veranderingen..................................................................................... 23
2 motorische ontwikkeling......................................................................................... 23
2.1 Grove motoriek................................................................................................. 23
2.2 Fijne motoriek................................................................................................... 23
3 de tekenontwikkeling.............................................................................................. 23
3.1 Het kabbelstadium (peuter 1,5-3j)...................................................................23
3.2 Toevallig realisme (kleuter).............................................................................. 24
3.3 Mislukt realisme (vanaf 3 à 4j).........................................................................24
3.4 Verstandelijk realisme (vanaf 5 à 6j)................................................................24
3.5 Visueel realisme (vanaf 8 à 9j).........................................................................24
3.5.1 Vanaf 8 jaar................................................................................................ 24
2
, 3.5.2 10-12 jarigen.............................................................................................. 24
lichamelijke en motorische ontwikkeling (het schoolkind).........................................25
1 lichamelijke veranderingen..................................................................................... 25
2 motorische ontwikkeling......................................................................................... 25
3 schoolrijpheid (evolutie van het begrip).................................................................25
cognitieve en perceptuele ontwikkeling (pasgeborene)............................................26
1 Waarneming en cognitie......................................................................................... 26
1.1 De verschillende zintuigen.............................................................................. 26
1.2 Elementaire leerprocessen.............................................................................. 26
2 ontwikkeling in de waarneming en cognitie............................................................27
2.1 De sensomotorische ontwikkelingsperiode.......................................................27
2.1.1 Ongecoördineerde reflexhandelingen........................................................27
2.1.2 Primaire circulaire reacties (1-4m).............................................................27
2.1.3 Secundaire circulaire reacties (4-8m).........................................................27
2.1.4 Intentioneel handelen (8-12m)...................................................................28
2.1.5 Tertiaire circulaire reacties (12-18m)..........................................................28
2.1.6 Mentale voorstellingen (18-24m)...............................................................28
2.2 Bespreking van enkele afzonderlijke processen...............................................28
2.2.1 De waarneming.......................................................................................... 28
cognietieve en perceptuele ontwikkeling (peuter).....................................................30
1 einde van de sensomotorische periode..................................................................30
2 begin van het preoperationele denken...................................................................30
2.1 De semiotische of symboolfunctie....................................................................30
2.2 Verwarren tussen fantasie en werkelijkheid.....................................................31
2.3 Het preconceptuele denken.............................................................................. 31
2.3.1 Overgeneraliseren...................................................................................... 31
2.3.2 Overdiscrimineren...................................................................................... 32
3 bespreking van enkele afzonderlijke processen......................................................32
3.1 De waarneming................................................................................................ 32
3.2 Leren en geheugen........................................................................................... 32
3.3 Denkprocessen................................................................................................. 32
cognitieve en perceptuele ontwikkeling (kleuter)......................................................33
1 het preoperationele denken van kleuters...............................................................33
1.1 Einde van de preconceptuele denken...............................................................33
1.2 Het intuïtieve denken....................................................................................... 33
1.2.1 Typische denkfouten................................................................................... 33
2 bespreking van enkele afzonderlijke processen......................................................34
2.1 De waarneming................................................................................................ 34
2.2 Het geheugen................................................................................................... 34
3
, 2.3 Het denken....................................................................................................... 34
2.4 De fantasie....................................................................................................... 35
cognitieve en perceptuele ontwikkeling (schoolkind)................................................35
1 het concreet-operationele denken..........................................................................35
1.1 Op weg naar een nieuw evenwicht...................................................................35
1.2 Nieuwe mogelijkheden..................................................................................... 35
1.2.1 Conservatie................................................................................................ 35
1.2.2 Classificatie................................................................................................ 35
1.2.3 Seriatie....................................................................................................... 36
2 bespreking van enkele afzonderlijke processen......................................................36
2.1 De waarneming................................................................................................ 36
cognitieve ontwikkeling (adolescent)........................................................................38
1 het formeel-operationeel denken........................................................................... 38
1.1 Kenmerken van het formeel-operationeel denken............................................38
1.1.1 Het gebruik van abstracte begrippen.........................................................38
1.1.2 Propositioneel denken................................................................................ 38
1.1.3 Het inschakelen van hypothesen................................................................38
1.1.4 Hypothetisch-deductief denken..................................................................39
1.1.5 Experimenteel denken............................................................................... 39
1.1.6 Combinatorisch denken.............................................................................. 39
1.2 Enkele gevolgen van het formeel-operationeel denken....................................40
1.2.1 Het aannemen van een kritische houding..................................................40
1.2.2 Invloed op het zelfbeeld............................................................................. 40
sociale- en persoonlijkheidsontwikkeling (baby)........................................................41
1 sociale ontwikkeling................................................................................................ 41
1.1 Differentiatie in de sociale gerichtheid.............................................................41
1.2 Het ontstaan van een hechtingsrelatie.............................................................41
1.2.1 Sociale banden in het dierenrijk: de proeven van Harlow..........................41
1.2.2 Hechting bij mensen: John Bowlby.............................................................41
1.2.3 Ontstaan hechting en gehechtheidsgedrag...............................................42
1.2.4 Meten van de hechtingskwaliteit: Mary Ainsworth.....................................42
1.2.5 Gehechtheidspatronen............................................................................... 42
1.3 Indeling van de babytijd op verschillende gebieden.........................................43
2 dynamisch-affectieve ontwikkeling.........................................................................43
2.1 Differentiatie in het gevoelsleven.....................................................................43
sociale- en persoonlijkheidsontwikkeling (peuter).....................................................44
1 sociale ontwikkeling................................................................................................ 44
1.1 Naar een evenwichtiger relatie met de volwassene.........................................44
1.2 Beginnende interesse voor leeftijdsgenoten....................................................44
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller adzaman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.52. You're not tied to anything after your purchase.