DEEL I : INLEIDING TOT HET AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT
H1: INLEIDING
VERANTWOORDELIJKHEID VERSUS AANSPRAKELIJKHEID
Verantwoordelijkheid
➔ = een “gevoelen”, een beroep het geweten, op de individuele normen
➢ aan dit gevoel => geven een gevolg => veranderen/verbeteren iets,...
➢ we trekken ons niets aan personen, zaken , taken waarvoor wij instaan
➢
➔ geen directe of indirecte financiële gevolgen.
➔
➔ verantwoordelijkheid speelt enkel t.a.v. de persoon van wie het geweten in vraag gesteld
wordt, zonder dat met andere personen en belangen rekening gehouden wordt.
➔
➔ Het betreft dan ook een individuele afweging, een bewuste keuze met al dan niet
gevolgen voor zichzelf als enkeling.
Aansprakelijkheid
➔ je wordt aangesproken omdat er iets is misgegaan.
➔ gevolgen => gedragen => aansprakelijke
➔ ook bv niet-uitvoering of slechte uitvoering van verbintenissen of
overeenkomsten, maar ook buiten overeenkomst kunnen gebeurtenissen en
schadegevallen leiden tot aansprakelijkheid.
INTERNATIONALISERING VAN HET AANSPRAKELIJKHEIDSRECHT
➔ de internationale wetgeving wordt overgenomen in onze Belgische
wetgeving zonder dat de burger dit eigenlijk beseft
➔ Vb
- wet op de zwakke weggebruiker
- Objectieve aansprakelijkheid ingevolge brand en ontploffing.
- Objectieve aansprakelijkheid ten voordele van slachtoffers van medische
ingrepen
AANSPRAKELIJKHEID EN VERZEKERINGEN
Momenteel zijn er meer dan 80 wettelijk verplichte verzekeringen. Het overgrote deel
hiervan situeert zich in het domein van de aansprakelijkheidsverzekeringen
Wij denken hierbij o.a. aan : (in het geel staan enkele BA gerelateerde)
, ● Arbeidsongevallen;
● B.A.-motorrijtuigen;
● B.A.-jacht;
● Objectieve aansprakelijkheid voor brand en ontploffing;
● BA vrijwilliger;
● Diverse beroepsaansprakelijkheden zoals voor de verzekeringstussenpersonen,
architecten, vastgoedmakelaars, …
H2: HET JURIDISCHE KADER
RECHT EN INDELING VAN HET RECHT
Recht
➔ maakt deel uit van burgerlijke aansprakelijkheid
➔ omvat alle normen, regels die door de overheid zijn uitgevaardigd om het
maatschappelijke leven te ordenen.
➢ regels bindend: je mag hier niet van afwijken
➢ zoniet: bestraffen, sanctioneren of minstens toelaat de toepassing ervan af
te dwingen
Burgerlijke aansprakelijkheid maakt deel uit van het burgerlijk recht en meer
bepaald van het verbintenissenrecht.
Het verbintenissenrecht
➔ behoort tot het Burgerlijk Wetboek (BW)
● Het verbintenissenrecht wordt geregeld in het onderdeel dat genoemd
werd ‘Op welke wijze eigendom verkregen wordt’.
- Hierin: erfenissen , schenkingen onder levenden en de testamenten
- In dit zelfde deel bevinden zich ook de principes inzake de
contracten of verbintenissen die uit overeenkomst ontstaan. (artikel
1101 B.W. en volgenden)
Verbintenis?
een vermogensrechtelijke rechtsbetrekking tussen twee of meer personen op grond
waarvan de ene partij (schuldenaar) verplicht is tot een bepaalde prestatie, waartoe de
andere partij (schuldeiser) is gerechtigd.
Verbintenissen ≠ contracten
➔ Verbintenissen kunnen immers niet alleen ontstaan uit contracten maar ook uit de
extracontractuele ba
Eén van de basisprincipes verbintenissen
➔ eenzijdig
- in een overeenkomst of contract tegelijk meerdere verbintenissen kunnen
tot stand komen of aanwezig zijn.
➔ Tussen een koper en een verkoper b.v. kunnen er meerdere verbintenissen
ontstaan. Zo b.v. de verbintenis tot het leveren van de gekochte waar, de
verbintenis om die zaken te waarborgen, de verbintenis van de koper om de prijs
te betalen, de goederen in ontvangst te nemen, enz.
, SOORTEN VERBINTENISSEN
➔ Verbintenissen gebonden aan de persoon
● de persoon en zijn functie zijn van cruciaal belang bij het sluiten van de
overeenkomst
●
➔ Samengevoegde verbintenissen
● verschillende personen zijn schuldeiser of schuldenaar in hetzelfde
contract.
●
➔ Hoofdelijke verbintenissen
● hoofdelijk = wnr meerdere personen gezamenlijk aansprakelijk zijn voor
een schuld
● Schuldeiser kan zich wenden tot 1 v/d schuldenaars voor de betaling van
volledige schuld
● De hoofdelijkheid moet in de overeenkomst of in de wet voorzien zijn. Zo
niet is er geen hoofdelijkheid en dus meerdere schuldenaars
● De aangesproken schuldenaar zal zelf moeten zorgen voor terugvordering
van het boven zijn deel bepaalde bedrag aan medeschuldenaar
●
➔ Verbintenissen in solidum
● alle partijen zijn gezamenlijk aansprakelijk voor de schuld
●
➔ Resultaats- en middelenverbintenissen
● Een resultaatsverbintenis is de verbintenis waarbij de schuldenaar zich
verbindt een welbepaald resultaat te bereiken.
- schilderen
● Een middelenverbintenis legt aan de schuldenaar enkel de verbintenis op
bepaalde middelen of een bepaalde inspanning te leveren, om een
resultaat te bereiken, zonder te beloven dat hij daarin zal slagen.
- advocaat
●
● vermenging of samengaan van zowel middelen- als
resultaatsverbintenissen.
➢ Het beste voorbeeld : de medische beroepen : in principe geldt een
“inspannings- of middelenverbintenis” die de medicus moet
nastreven.
➢ contractuele aansprakelijkheid i.v.m. een resultaatsverbintenis wel
makkelijker te bewijzen is dan bij een middelenverbintenis. Bij een
resultaatsverbintenis dient de eiser het bestaan van de verbintenis
te bewijzen en tevens de slechte uitvoering ervan,het niet behalen
van het vooropgestelde resultaat.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yzbx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.66. You're not tied to anything after your purchase.