Thema II 2. De empirische grondslagen van het recht: de ware
toedracht
1. Inleiding
In de tweede bijeenkomst van dit thema bestuderen wij Ton Derksens
analyse van strafrechtelijke waarheidsvinding. We verplaatsen de
aandacht van het ondeugdelijk vaststellen in de privaatrechtelijke context
(Vranken) naar hetzelfde probleem in het strafrecht. Derksen
onderscheidt de alledaagse manier van waarheidsvinding die voorbijgaat
aan de zogenaamde theorie- of perspectiefafhankelijkheid ervan. Juist dit
laatste is volgens Derksen van cruciaal belang. Dit besef maakt het
mogelijk alternatieve scenario’s van waarheid te toetsen op basis van een
alternatieve theorie of een alternatief perspectief.
In het hoorcollege worden aan de hand van voorbeelden de
ontoereikendheid van alledaagse waarheidsvinding in de context van het
strafrecht geïllustreerd.
Tijdens de werkgroep gaan we nader in op de problematiek aan de hand
van een aantal vragen.
2. Leerdoelen
- Kennis van het concept van waarheid en waarheidsvinding.
- Kennis van de stappen van het proces van waarheidsvinding: zoeken,
zien, duiden en wegen.
- Kennis van het belang van theorie en alternatieve scenario’s
3. Literatuur
- DERKSEN 2014T. Derksen De ware toedracht. Praktische
wetenschapsfilosofie voor waarheidszoekers, Leusden: ISVW 2014.
Inleiding, p. 10-14 en Deel I, p. 25-106.
, Aanvullende hoorcolleges
Enkele jaren geleden heeft universiteitshoogleraar Herman Philipse een
collegereeks voor Studium Generale gewijd aan waarheidsvinding in het
strafrecht. Het zijn boeiende colleges die precies over dezelfde thematiek
gaan als waar Ton Derksen zijn boek De ware toedracht over schreef. De
colleges van Philipse zijn zowel een mooie aanvulling als nadere
verduidelijking van het werk van Derksen. Het is niet verplicht om naar
de colleges van Philipse te kijken, maar wel sterk aanbevolen. Hierbij de
link naar de colleges: https://www.sg.uu.nl/sprekers/herman-philipse
(vervolgens kunt u de verschillende pagina’s selecteren (op moment van
raadplegen stonden de colleges over strafrechtelijke waarheidsvinding op
p. 2)).
De colleges hebben de volgende titels:
- Waarheidsvinding en dwaling
- De betrouwbaarheid van getuigenverklaringen
- Waarschijnlijkheid en drogredenen (sluit aan bij de stof van volgende
week)
4. Opdrachten en vragen
A. Vragen naar aanleiding van De ware toedracht
1. Alledaagse en empirische waarheidsvinding
Derksen gaat in het voorwoord en de inleiding van zijn boek in op de
verhouding van alledaagse en empirische waarheidsvinding in de
strafrechtcontext.
Wat is Derksens hoofdboodschap op dit punt? Onbevangen zoeken en
onbevooroordeeld waarnemen leiden tot informatie, de feiten.
Alledaagse waarheidsvinding gaat uit van een onbevangen zoeken en
onbevooroordeeld waarnemen. Het is gebaseerd op overleven. Een
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller KyraNieuwenhuijsen97. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.17. You're not tied to anything after your purchase.