MCV-KR: Pijn op de borst
Vraag 1
Welke tractus met bijbehorende aandoeningen kunnen pijn op de borst geven?
● skelet & spieren
○ traumatisch
○ myalgie
○ artralgie
○ neuralgie
○ syndroom van Tietze
● cardiale ischemie
○ infarct
○ (instabiele) angina pectoris
○ pericarditis
● pyschiatrisch
○ angststoornissen
● gastro-intestinaal
○ refluxoesofagitis
○ spasmen in oesofagus
○ galsteen
● vasculair
○ dissectie van aorta thoracalis
● huidaandoeningen
○ herpes zoster
● pulmonaal
○ embolie
○ pneumothorax
○ pneumonie
○ astma / COPD
Vraag 2
Wat zijn de meest voorkomende categorieën (naar tractus) van oorzaken van POB in de
huisartspraktijk en in welke percentages worden deze gezien?
Vraag 3
,Noem alarmsignalen (= spoedeisende signalen) bij pijn op de borst?
● drukkende retrosternale pijn
○ → cardiale ischemie
● acute heftige pijn, gepaard gaande met vegetatieve verschijnselen
○ → acuut coronair syndroom, hartinfarct, longembolie
● scheurende pijn, uitstralend naar rug
○ → aortadissectie
● acute pijn & dyspneu
○ → hartinfarct, longembolie, pneumothorax
Vraag 4
Wat zijn risicofactoren bij de klacht pijn op de borst met een cardiale oorzaak?
een voorgeschiedenis van atherosclerose ( → ischemie)
● perifeer arterieel vaatlijden (etalagebenen)
● angina pectoris
● herseninfarct
co-morbiditeit of risicofactoren
● diabetes
● positieve familieanamnese
● hyperlipidemie
● hoge cholesterol
● overgewicht
● roken
● hoge bloeddruk
● overmatige alcoholconsumptie
● hoge leeftijd
Vraag 5
Noem per ziektebeeld uit je DD (vraag 1) hypothese toetsende kenmerken (anamnese/
bevindingen lichamelijk onderzoek).
Skelet- of spierpijn
● lokale drukpijn (door patiënt herkend als de bedoelde klacht)
● neemt het toe bij houdingsverandering
Morbus Tietze
● af en toe pijn
● lokale drukpijn
Refluxoesofagitis
● zuurbranden
● scherpe, brandende pijn toenemend bij bukken of liggen
● boeren (opboeren van eten)
● vaak bij adipositas
● vaak bij zwangere
● vaak bij chronisch NSAIDs slikken
, ● vaak bij mensen die roken
● vaak bij mensen die veel koffie drinken
Herpes zoster
● rode huid in pijngebied
● (later) blaasjes op huid
● pijn bij lichte aanraking
Acuut coronair syndroom
● vegetatieve verschijnselen
○ zweterig, klam, bleek, braken
Paniekaanval
● vegetatieve verschijnselen
● tintelingen in vingers/ rond mond
● doodsangst
● dikke tong
● hartkloppingen
Cardiale ischemie
● paniekaanval
Instabiele angina pectoris
● patiënt kan niet voorspellen wanneer de pijn zal optreden
● pijn treedt steeds sneller op of zakt moeizamer af
● bij inspanning
○ wegtrekkend bij rust of na nitrospray
○ duurt max 15 min
● inspannings ECG
Myocardinfarct
● angineuze klachten treden op in rust
● blijven uren aanwezig
● reageren niet op nitroglycerine
● vegetatieve verschijnselen
Pericarditis
● soms pericardiaal wrijven
● pijn erger bij liggen
● pijn minder bij vooroverbuigen
Aortadissectie
● scheurende pijn
● patiënt komt ziek over
Longembolie
, ● veneuze trombose van beenvaten
● pilgebruik icm roken
● bij grote embolie ook verschillen tussen links & rechts bij auscultatie
● acute pijn gepaard met ademhaling
Pneumonie
● verschillen tussen links & rechts bij auscultatie
● koorts
● hoesten (met slijm)
● benauwdheid
Pneumothorax
● eenzijdig afgenomen ademhalingsgeluid
● hypersonore percussie
● pijn bij ademhaling
Pleuritis
● scherpe pijn bij inademing
○ → oppervlakkig ademen
Vraag 6
Welke gegevens uit de oriëntatiefase zijn belangrijk om tot de diagnose te komen bij de
klacht POB?
● leeftijd
● medische context
● presentatie van klacht (alarmsignalen)
Vraag 7
Met welke vragen kan je de klacht pijn op de borst goed verhelderen? Bv adhv ALTISO.
Vraag 8
En wat is er belangrijk uit de VG bij een cardiale oorzaak van pijn op de borst?
Vraag 9
Welke vragen uit de algemene anamnese, en welke vragen uit de tractus circulatorius
moeten gevraagd worden in de gerichte anamnese? (H13 box 13.2 en 13.3 Recepten voor
een goed gesprek)
Herpes zoster
● virus infectie gaat nestelen in zenuwen
● prikkelt zenuw → pijn in dermatoom
Epidemiologische kennis
● weet dat het op bepaalde leeftijd meer / minder voorkomt
Vraag 1
Welke tractus met bijbehorende aandoeningen kunnen pijn op de borst geven?
● skelet & spieren
○ traumatisch
○ myalgie
○ artralgie
○ neuralgie
○ syndroom van Tietze
● cardiale ischemie
○ infarct
○ (instabiele) angina pectoris
○ pericarditis
● pyschiatrisch
○ angststoornissen
● gastro-intestinaal
○ refluxoesofagitis
○ spasmen in oesofagus
○ galsteen
● vasculair
○ dissectie van aorta thoracalis
● huidaandoeningen
○ herpes zoster
● pulmonaal
○ embolie
○ pneumothorax
○ pneumonie
○ astma / COPD
Vraag 2
Wat zijn de meest voorkomende categorieën (naar tractus) van oorzaken van POB in de
huisartspraktijk en in welke percentages worden deze gezien?
Vraag 3
,Noem alarmsignalen (= spoedeisende signalen) bij pijn op de borst?
● drukkende retrosternale pijn
○ → cardiale ischemie
● acute heftige pijn, gepaard gaande met vegetatieve verschijnselen
○ → acuut coronair syndroom, hartinfarct, longembolie
● scheurende pijn, uitstralend naar rug
○ → aortadissectie
● acute pijn & dyspneu
○ → hartinfarct, longembolie, pneumothorax
Vraag 4
Wat zijn risicofactoren bij de klacht pijn op de borst met een cardiale oorzaak?
een voorgeschiedenis van atherosclerose ( → ischemie)
● perifeer arterieel vaatlijden (etalagebenen)
● angina pectoris
● herseninfarct
co-morbiditeit of risicofactoren
● diabetes
● positieve familieanamnese
● hyperlipidemie
● hoge cholesterol
● overgewicht
● roken
● hoge bloeddruk
● overmatige alcoholconsumptie
● hoge leeftijd
Vraag 5
Noem per ziektebeeld uit je DD (vraag 1) hypothese toetsende kenmerken (anamnese/
bevindingen lichamelijk onderzoek).
Skelet- of spierpijn
● lokale drukpijn (door patiënt herkend als de bedoelde klacht)
● neemt het toe bij houdingsverandering
Morbus Tietze
● af en toe pijn
● lokale drukpijn
Refluxoesofagitis
● zuurbranden
● scherpe, brandende pijn toenemend bij bukken of liggen
● boeren (opboeren van eten)
● vaak bij adipositas
● vaak bij zwangere
● vaak bij chronisch NSAIDs slikken
, ● vaak bij mensen die roken
● vaak bij mensen die veel koffie drinken
Herpes zoster
● rode huid in pijngebied
● (later) blaasjes op huid
● pijn bij lichte aanraking
Acuut coronair syndroom
● vegetatieve verschijnselen
○ zweterig, klam, bleek, braken
Paniekaanval
● vegetatieve verschijnselen
● tintelingen in vingers/ rond mond
● doodsangst
● dikke tong
● hartkloppingen
Cardiale ischemie
● paniekaanval
Instabiele angina pectoris
● patiënt kan niet voorspellen wanneer de pijn zal optreden
● pijn treedt steeds sneller op of zakt moeizamer af
● bij inspanning
○ wegtrekkend bij rust of na nitrospray
○ duurt max 15 min
● inspannings ECG
Myocardinfarct
● angineuze klachten treden op in rust
● blijven uren aanwezig
● reageren niet op nitroglycerine
● vegetatieve verschijnselen
Pericarditis
● soms pericardiaal wrijven
● pijn erger bij liggen
● pijn minder bij vooroverbuigen
Aortadissectie
● scheurende pijn
● patiënt komt ziek over
Longembolie
, ● veneuze trombose van beenvaten
● pilgebruik icm roken
● bij grote embolie ook verschillen tussen links & rechts bij auscultatie
● acute pijn gepaard met ademhaling
Pneumonie
● verschillen tussen links & rechts bij auscultatie
● koorts
● hoesten (met slijm)
● benauwdheid
Pneumothorax
● eenzijdig afgenomen ademhalingsgeluid
● hypersonore percussie
● pijn bij ademhaling
Pleuritis
● scherpe pijn bij inademing
○ → oppervlakkig ademen
Vraag 6
Welke gegevens uit de oriëntatiefase zijn belangrijk om tot de diagnose te komen bij de
klacht POB?
● leeftijd
● medische context
● presentatie van klacht (alarmsignalen)
Vraag 7
Met welke vragen kan je de klacht pijn op de borst goed verhelderen? Bv adhv ALTISO.
Vraag 8
En wat is er belangrijk uit de VG bij een cardiale oorzaak van pijn op de borst?
Vraag 9
Welke vragen uit de algemene anamnese, en welke vragen uit de tractus circulatorius
moeten gevraagd worden in de gerichte anamnese? (H13 box 13.2 en 13.3 Recepten voor
een goed gesprek)
Herpes zoster
● virus infectie gaat nestelen in zenuwen
● prikkelt zenuw → pijn in dermatoom
Epidemiologische kennis
● weet dat het op bepaalde leeftijd meer / minder voorkomt