Summary
Samenvatting 'Waarden in dialoog'
- Course
- Institution
- Book
Uitgebreide samenvatting van het boek 'Waarden in dialoog' editie 2019 geschreven in december 2023. Bevat hoofdstuk 1 t.e.m. 3 en 5 t.e.m. 7.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
paulineduysburgh
Content preview
Model voor ethische reflectie enmoreel beraad
Ethiek en zorgrelatie
Ethisch karakter van de zorgrelatie
Uitgangspunt van een praktische ethiek: zorgrelatie tussen zorgvrager en zorgverlener
We staan in relatie tot elkaar
Het stellen van ethische vragen en de antwoorden hierop -> i.e. bepaalde verhouding met
elkaar = ethische karakter
Enerzijds is de structuur symmetrisch -> allen mensen
Anderzijds asymmetrisch -> ongelijke positie
- Ongelijke kwetsbaarheid
- Ongelijke afhankelijkheid
- Ongelijke macht
Symmetrie: gelijkwaardigheid en wederkerigheid
Staan in verhouding tot elkaar als elkaars gelijken allemaal mens + zelfde waardigheid
Gelijkwaardigheid van de partners
Religies -> allemaal geschapen door God
Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
Gelijkwaardigheid ligt aan de basis van de wederkerigheid
Wederkerigheid: onderlinge verhouding tussen de partners in de relatie, wederzijds op
elkaar betrokken zijn
- Communiceren met elkaar en luisteren naar elkaar
- Handelingen stellen ten opzichte van elkaar
- We geven iets en ontvangen iets
Asymmetrie: kwetsbaarheid, afhankelijkheid en macht
Partners staan in een ongelijke positie
Zorgvrager heeft een probleem en hiervoor hulp nodig
Zorgverleners hebben professionele kennis en vaardigheden om probleem aan te gaan
Kwetsbaar: broos en fragiel
- In onze gezondheid en integriteit (-)
- In onze relaties en verbondenheid (-)
- Gevoelig en sensitief (+)
- Opstellen en contact maken met onze belevingswereld en die van anderen (+)
- We kunnen on laten raken (+)
Afhankelijkheid van de wederkerigheid en gelijkwaardigheid die de andere betoont en erkent
- Streven in deze tijd naar zelfstandigheid als ideaalbeeld -> dan sta je helemaal alleen
- Mensbeeld -> verbondenheid: afhankelijkheid aanvaarden en waarderen
- Wederzijdse afhankelijkheid/ interdepentie
Ongelijke verdeling van macht
- Het vermogen om iets te doen of om invloed uit te oefenen (+)
- Zonder wederzijdse beïnvloeding = geen leven en beweging in de relatie
- Controle uitoefenen en heersen over de ander (-)
- Graduele lijn van beïnvloeden naar beheersen
, - Ongelijke verdeling in de zorgrelatie
Opdracht tot verantwoordelijkheid
Spanningsveld tussen symmetrische structuur en asymmetrische structuur
Spanning tussen de principiële symmetrie en de feitelijke symmetrie (ideaal en realiteit)
Feitelijk zoveel als mogelijk ombuigen naar de principiële gelijkwaardigheid
Onethisch: als we de kwetsbaarheid of onafhankelijkheid van de ander of onze eigen macht
gebruiken in ons voordeel of in het nadeel van de ander
Visies op de zorgrelatie
Ontwikkeling van visies en paradigma’s
Veel visies op de zorgrelatie
Visie: een zienswijze, een mening of opvatting over de werkelijkheid en over hoe die
werkelijkheid zich best zou ontwikkelen
3 visies (perspectief)
- Zorgverleners
- Zorgvrager
o Moderne visie
Emancipatorisch paradigma: autonoom individu
Maatschappelijke paradigma: burger in de samenleving
- Relatie tussen zorgverleners en zorgvrager
Traditionele visie: traditioneel medische en religieus paradigma
Vanuit perspectief zorgverleners
Basis zorg zorgverleners: specifieke deskundigheid en menselijke betrokkenheid
Ethische verantwoording of rechtvaardigheid voor het handelen
Hippocrates: weldoen en niet schaden centraal
Christendom: caristas of naastenliefde, groot respect voor het leven
Weldoen = goed doen & niet schaden = kwade vermijden
Nadruk zorgverlening + verantwoordelijkheid -> versterkt asymmetrisch karakter zorgrelatie
Machtsverhouding neemt toe -> paternalisme
- Negatief: geen inspraak zorgvrager
- Positief: om bestwil voor zorgvrager handelen
Moderne visie: emancipatorische paradigma
Vanuit perspectief van de zorgvrager
Zorgvrager zelf recht om keuzes te maken, autonomie en eigen verantwoordelijkheid
Asymmetrische relatie oplossing: vrije, voorafgaande, geïnformeerde toestemming ->
voorwaarde beslissingsbekwaamheid
Patiëntenrechten
Begeleidingsproces
Zorgverleners mogen niet louter uitvoeren naar de wensen van de patiënt
Moderne visie: maatschappelijk paradigma
Rol van de maatschappij voorop en participatie van de zorgvrager
Vermaatschappelijking van de zorg
Zorgvrager = burger in de maatschappij -> gedeïnstitutionaliseerde zorg in de maatschappij
Hun beperkingen includeren in de maatschappij
Kwaliteit in het leven zo hoog mogelijk
, Economisering van de zorg
Economische motieven en belangen overheersend in de organisatie
Grenzen gesteld aan solidariteit, besparingen + mechanismen
Regulering, toenemende impact van regels, richtlijnen en procedures
Geïnvesteerde middelen moeten goed besteed en geëvalueerd worden
‘Evidence-based practice’
Juridisering van de zorg
Ernstige consequenties
- Maatschappij is weinig bereid mensen met problemen in de maatschappij op te nemen
- Naastbetrokken voelen zich te weinig ondersteund om zorg te bieden
- Kost van zorg wordt meer naar de zorgvrager en naastbetrokkenen geschoven
- Steeds meer regels die het handelen van de zorgvragers bepalen -> bieden veiligheid
maar beperken professionele vrijheid om af te wijken in belang van de zorgvrager
Relationele visie: relationeel paradigma
Voorafgaande visies = individualistisch (enkel 1 partner maakt keuzes)
Alternatieve en integrerende visie die nadruk legt op de relatie
Zorgverleners en zorgvrager zijn personen in relatie tot anderen met wederzijdse
verbondenheid, betrokkenheid en afhankelijkheid
3 elementen: de ene persoon, de andere persoon en de relatie tussen beide
Relatie = verbindend of integrerend element
Vertrouwen in de relatie staat voorop
Gedeelde verantwoordelijkheid tussen zorgvrager, naastbetrokkenen en zorgverleners
Verbindt alle visies
Baseren op het personalisme
Relationeel personalisme
Personalistische visie
Stellen de menselijke persoon centraal en benaderen de persoon integraal, in alle dimensies
De relatie van de mens tot zijn haar medemens en de omgeving = centraal
Louis Janssens -> Leuvense personalistische traditie
Menselijke persoon, integraal en adequaat op basis van 8 dimensies die essentieel zijn voor
het mens-zijn: De mens is een subject
- In lichamelijkheid
- In relatie tot de wereld
- De anderen
- Sociale groepen
- God
- De mens is een historische wezen
- Ieder is oorspronkelijk
Maatstaf of criterium om te evalueren of een menselijke handeling ethisch
verantwoord is (wel volgorde dimensies veranderen vanuit geheel van de dimensies
en eindigen bij het subject)
Spanning tussen ons leven als individu en ons leven in relatie met anderen in onze omgeving
Niet individualiteit of verbondenheid centraal maar het relationeel spanningsveld tss beide
relationeel personalisme
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller paulineduysburgh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71498 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now