Summary
Samenvatting Socialezekerheidsrecht
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van Socialezekerheidsrecht 2023, gedoceerd door Renaat Hoop in VIVES Brugge.
[Show more]
Seller
Follow
margauxfore
Content preview
SOCIALEZEKERHEIDSRECHT1. ONZE SOCIALE ZEKERHEID
1.1 WAT IS SOCIALE ZEKERHEID?
• Sociale zekerheid: geheel van voorzieningen die bescherming bieden tegen de
nadelige inkomensgevolgen van welbepaalde omstandigheden; “sociale risico’s”
(→ risico dat verband houdt met het feit dat we werken)
o 7 risico’s → 7 takken
▪ Werkloosheidsverzekering
▪ Ziekte- en invaliditeitsverzekering (ZIV) (incl. moederschap)
▪ Gezinsbijslag
▪ Rust- en overlevingspensioen
▪ Arbeidsongevallenverzekering
o Nadelige inkomensgevolgen proberen we af te dekken met voorzieningen die
we sociale zekerheidsvoordelen noemen
• Sociale bijstand: geheel van voorzieningen die eenieders bestaanszekerheid moeten
waarborgen (sociale zekerheid in ruime zin)
( → geen link met het werk)
o = minimumvoorzieningen die worden uitgekeerd aan personen die geen
aanspraak kunnen maken op uitkeringen uit de traditionele takken
→ residuaire of restvoorzieningen
o Vereist dat men behoeftig is en dus niet zelfstandig in zijn levensonderhoud
kan voorzien
o Of personen behoeftig zijn: wordt gecheckt via “middelentoets” → overheid
controleert of de persoon in kwestie al dan niet voldoende middelen beschikt
om zelfstandig in zijn levensonderhoud te kunnen voorzien
o Concreet volgende voorzieningen:
▪ Leefloon
▪ Tegemoetkoming aan personen met handicap (= IVT)
▪ Inkomensgarantie voor ouderen (= IGO)
▪ Gewaarborgde gezinsbijslag)
Margaux Foré 1
, Sociale zekerheid Sociale bijstand
Bv. Werkloosheidsuitkering Bv. Leefloon
Steeds recht op een uitkering; ook al niet Behoeftig → middelentoets
behoeftig.
Verzekeringsprincipe: recht op uitkering
ontstaat door het betalen van premies, niet
door de staat van behoeftigheid
% loon = statusbehoud Forfait op minimumniveau
Rekening houden met loonplafond
Uitkeringen worden gefinancierd met Uitkeringen worden gefinancierd met
RSZ-bijdragen belastingen (= fiscale inkomsten)
Link met werk, “werknemers” Geen link met werk, maar “burgerschap”
• Gekoppeld aan de werkstatus ➔ Niet gekoppeld aan werkstatus van
persoon
Bismarck (alle werkenden) Beveridge (alle burgers)
Twee soorten voorzieningen in de sociale zekerheid:
• Inkomensvervangende uitkeringen of vervangingsinkomens
• Inkomensaanvullende uitkeringen of kostenvergoedingen
De sociale risico’s kunnen op twee manieren de bestaanszekerheid van de werknemer
aantasten:
• Arbeidsinkomen geheel of tijdelijk wegvalt → inkomensvervangende uitkering
• Uitgaven van de werknemer toenemen → inkomensaanvullende uitkering
1.2 ONTSTAAN VAN ONZE SOCIALE ZEKERHEID
IS DIT TE KENNEN? ZIE LEERSTOFOVERZICHT
1.3 BASISPRINCIPES VAN ONZE SOCIALE ZEKERHEID
• Verzekering: je betaalt een premie (RSZ-bijdrage) en als je een afgesproken risico zich
voordoet dan krijg je een uitkering
o Sociale bijdragen die werknemers en zelfstandigen betalen op hun inkomen
betalen → beschouwd als premie
• Solidariteit: verplicht karakter, herverdeling, gedeeltelijke overheidsfinanciering:
o Solidariteit van de werkenden
o Solidariteit van de burgers
o “Sterkste schouders dragen de zwaarste lasten”
Margaux Foré 2
, • Inkomensvervangende uitkeringen of vervangingsinkomens
o Bv. Recht op een uitkering van de sociale zekerheid
• Inkomensaanvullingen of kostenvergoedingen
o Bv. Kinderbijslag, kostenvergoeding
1.4 STRUCTUUR VAN ONZE SOCIALE ZEKERHEID
Organisatie op basis van drie socio-professionele categorieën
Werknemers – ambtenaren – zelfstandigen
Sociale bijstand
STELSEL VAN DE WERKNEMERS (= LOONTREKKENDEN)
• = zij zijn die verbonden zijn door een arbeidsovereenkomst
• Bijdragen voor:
o Ziekte en invaliditeit
▪ Sector gezondheidszorgen
▪ Sector uitkeringen
o Gezinsbijslag
o Pensioenen
o Arbeidsongevallen
o Beroepsziekten
o Werkloosheid
o Jaarlijkse vakantie
(7 internationaal aanvaarde sociale risico’s; voor elk risico een dekking voor de
werknemer)
• Sociale zekerheid voor werknemers; gefinancierd door werknemers- en
werkgeversbijdragen, aangevuld met overheidssubsidies
• Werkgever houdt een percentage van het loon van de werknemers en stort dat door
aan de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (= RSZ)
• RSZ: overkoepelende openbare instelling die instaat voor het beheer van het
werknemersstelsel
• RSZ int zowel werknemersbijdrage als werkgeversbijdrage; verdeelt het inkomen
over verschillende betalingsinstellingen (“sociale parastatalen”) genoemd
Margaux Foré 3
, • Voor iedere tak van de sociale zekerheid bestaat één specifieke instelling:
o RIZIV: Rijksdienst voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering
o RVA: Rijksdienst voor Arbeidszorg
o FDP: Federale Pensioendienst
o VUTG: Vlaams Agentschap voor de Uitbetaling van Toelagen in het kader van
het Gezinsbeleid
o RJV: Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie
o FEDRIS: Federaal Agentschap voor Beroepsrisico’s
• Werknemer heeft de verplichting zich aan te sluiten bij een ziekenfonds naar keuze
o Doet hij dat niet? Automatisch aangesloten bij Hulpkas voor Ziekte- en
Invaliditeitsverzekering (HZIV)
STELSEL VAN DE ZELFSTANDIGEN
• = Professionals die niet werken in een gezagsrelatie
o Zijn niet verbonden met een werkgever door een arbeidsovereenkomst of
statuut
• Zelfstandigen moeten zelf initiatief nemen om hun sociaal statuut in orde te brengen;
ze moeten zich aansluiten bij een sociaalverzekeringsfonds waaraan ze
driemaandelijks bijdragen betalen
o Pakket van sociale rechten in ruil, minder dan bij werknemers → slechts voor
drie takken van de sociale zekerheid verzekerd
Margaux Foré 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margauxfore. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.86. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79373 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now