De blok is een periode waar we allemaal eens sukkelen. Dankzij deze samenvatting ga je van een 0/20 naar een welverdiende 16/20!
Bevat alle leerstof van het eerste semester. Per deel een bondige beschrijving/ uitleg met genoeg afbeeldingen. Door de simpele opbouw van deze samenvatting kan je er...
Inhoud
Deel water ............................................................................................................................................... 2
Uniek aan water en karakteristieken: ................................................................................................. 2
Deel energie en verbranding ................................................................................................................... 8
Deel kernenergie ................................................................................................................................... 10
Deel geologie ......................................................................................................................................... 14
Ontstaan aarde en nucleosynthese................................................................................................... 14
Wat is geologie .............................................................................................................................. 14
Systeem aarde <-> chemische cycli ............................................................................................. 14
Ontstaan van materie: nucleosynthese ........................................................................................ 16
Ontstaan zon en zonnestelsel + verdeling elementen .................................................................. 20
Ontstaan van de aarde .................................................................................................................. 20
Gesteenten en mineralen.................................................................................................................. 24
Samenstelling van de aarde .......................................................................................................... 24
Gesteente: ..................................................................................................................................... 25
Eenheidscel en symmetrie/ opbouw mineralen: .......................................................................... 27
Fysische eigenschappen mineralen .......................................................................................... 29
Systematische mineralogie................................................................................................................ 33
Structuur van silicaten ................................................................................................................... 33
Magmatisch gesteente .................................................................................................................. 35
Deel atmosfeerchemie .......................................................................................................................... 37
Stratosferisch ozon ............................................................................................................................ 37
Chemie en klimaatverandering ......................................................................................................... 41
Troposfeerchemie en luchtkwaliteit ..................................................................................................... 49
Atmosfeer .......................................................................................................................................... 49
Polluenten ......................................................................................................................................... 50
Deel green energy ................................................................................................................................. 55
Introductie: benefits of Chemistry ................................................................................................ 55
Pagina 1 van 59
,Deel water
Uniek aan water en karakteristieken:
- 70% aardoppervlakte bedekt met water
- Merendeel niet bruikbaar voor menselijk gebruik, industrie, landbouw, …
- Zoet water zeer beperkt; hernieuwbaar, sneller verbruikt dan gemaakt/ aangereikt
- Waterstofbruggen → een van enige veel voorkomende kleine molecule van die grootte die
vloeibaar voorkomt op kamertemperatuur
- Hoog kookpunt
- Verschil in EN > 1: niet polair covalente binding: bv CH
- Verschil in EN > 2: ionaire binding: bv OH
- Warmtecapaciteit water heel hoog → waterstofbruggen moeten breken → vraagt heel veel
energie → grote invloed klimaat (smelt niet snel,…) en lichaamstemperatuur in stand houden
Rol waterstofbrug
= intermoleculaire interactie
- H aangetrokken door elektronrijke O van andere watermolecule
- Elke watermolecule kan 4 H-bruggen aanmaken
- Algemeen toepasbaar als verschil in EN groot genoeg is
- Ook intramoleculair mogelijk
- Redelijk sterk in vergelijking met een covalente binding → verklaart dus ook hoog kookpunt
- Zorgt ervoor dat leven op aarde mogelijk is
- Zet uit als het vriest
- Groot verschil in EN, zuurstof wordt omringd → stabiel, nog niet zo sterk verschil dat het een
zout wordt, anders niet evident dat kookpunt hoog is
- Vrije elektronen paren, grote repulsie → bindingshoek tussen H en O kleiner dan 109.5° →
104.5°
- Gepolariseerde binding naar H, nog steeds binding geen ionvorming, partiële ladingen
- Kleiner verschil in EN tussen H en S → wel covalente binding
- Water bevriest → ijs drijft op water, moleculen zitten dicht op elkaar, kunnen minder
bewegen door koude
- H-brug verklaart waarom ijs drijft op water: grote hexagonale ruimtes in ijs
o In vloeibaar water grote open hexagonale ruimtes in ijs, structuur niet aanwezig →
moleculen meer mobiel
o Dichtheid water (1g/ml) > dichtheid ijs (0.92 g/ml)
- Ijs isoleert onderliggend water tijdens de winter
- Ijs smelt ‘zinkt’ → mengingsprocessen in ecosystemen
- H-brug → veel interacties in biomoleculen mogelijk
- H-brug → hoge warmte capaciteit (zie eerder)
Water voor consumptie:
- 3% zoet water, rest zeewater (duur om te zetten)
- Beperkte voorraad zoet water
- Te goedkoop in veel landen, te weinig recyclage
Pagina 2 van 59
, - Watervoetafdrukken moeilijk exact te bepalen → controversieel
- Vooral relatief over hoeveel nood aan water om bepaalde goederen te maken
Waterkringloop:
- Oceaan → ijs → rivieren
- Cyclus verstoord door grote ‘lokale’ gevolgen
Overconsumptie:
- Waterreserves niet genoeg aangereikt
- Voorraden uit ijstijd raken opgebruikt
- Aralmeer bijna verdwenen
Waterige oplossingen:
- Veel stappen tot gedestilleerd water (geen geleidbaarheid) bekomen wordt
- Heel hoge weerstand, geen geleidbaarheid
- Slecht oplosbaar voor sommige stoffen
- Ook niet-geladen moleculen kunnen oplossen in water
- Micellen toevoegen → zorgen dat stoffen wel oplossen die dat normaal niet zouden doen
- Zelden 100% zuiver: ppm (deeltje* 106), ppt, ppb, … → zuiver kunnen omzetten (lager dan
ppt; te verwaarlozen, bijna niet gebruikt): grootteordes; enkel exact als dichtheid = 1 g/ml;
eenheid loos
- Volledig zuiver water: ook ongezond, osmotisch druk verschilt dus kan zeer gevaarlijk zijn
- Hardheid van water:
o Zeker niet ongezond voor mens → wel voor machines, inactiveert werking van zeep
o Vooral Mg en Ca of calciumcarbonaat (CaCO3)
o Schalen beschikbaar, ppm-niveau, in mg/L
Watervervuiling:
- Bevat veel natuurlijke mineralen
- Watervervuiling = fysische, chemische en biologische substanties, nadelig voor de mens
- Drinkwater gemonitord voor > 90 gekende problematische moleculen
- Niet alle contaminanten gereguleerd
o Farmaceutische producten moeilijk verwijderen tijdens zuiveringsprocessen
- Vroeger lood in leidingwater door corrosie van pijpleidingen: zorgde voor neurologische
problemen bij kinderen (volwassenen nemen dit niet op)
- Nitrieten en nitraten problematisch in landbouwgebieden; gevaarlijk voor de mens
, ▪ Belangrijk om formule te kennen (getallen
ook belangrijk, kan op examen gevraagd
worden)
▪ Gevormde Al(OH)3 = gel slaat neer en neemt
vuil mee
3) Filtratie over actieve kool en zand
- Actieve kool: Te vergelijken met zuiver houtskool, in
contact brengen, fysische bindingen gevormd met stoffen, extractiemedium
4) Micro-organismen vernietigen door toevoegen van Cl2, NaClO of Ca(ClO)2
o UV, ozon (duurder)
o Kan leiden tot vormen van HClO
5) HClO is toxisch voor micro-organismen, lage concentraties
6) 1 ppm NaF tegen tandbederf (niet in België, wel in VS)
- Cholera: snelle verspreiding met vervuild water
- Nadeel chloreren: geur, mogelijke reactie van bijproducten(!)
- Na menselijk gebruik:
o Vergelijkbare processen, zonder desinfectie
- Biologisch zuurstofverbruik: maat voor zuiverheid van water (BOD)
- Vuil water voedt micro-organismen (zeker, nitraten en fosfaten) nemen O2 op uit water
o Algengroei; verstoord ecosysteem, massavissterfte
o Volledig gesloten waterkringloop (enkel bep. toegepast in Singapore)
Ontzilting van water:
- Verwijderen van mineralen uit water: tekorten aan water, op droge plaatsen
- Zeer dure processen, vraagt heel veel energie
- Destillatie opkoken en dampen hergebruiken (kan zowel op grote als kleine schaal)
- Omgekeerde osmose toegepast, problematische contaminanten uithalen
- Point–of–use ultrafiltratietechniekten
- Koraalriffen regenwouden van oceanen
- >25% verdwenen
- Oorzaak: veranderingen atmosfeer en temperatuur
- Fossiele brandstoffen verbranden: CO2, NOx, SO2
Pagina 4 van 59
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller asterbekaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.80. You're not tied to anything after your purchase.
