Summary
Samenvatting Filosofie - de Brabander: ‘Van gedachten wisselen’
- Course
- Institution
- Book
Hoofdstukken 1 t/m 7 van de Brabander samengevat.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
9 reviews
By: aylinboonstra • 4 year ago
By: rasheenasakri • 4 year ago
By: Nieboer76 • 5 year ago
By: sderegt97 • 6 year ago
By: lisauithetbroek • 6 year ago
By: annameester25 • 6 year ago
By: marieke_langstraat • 6 year ago
Seller
Followanssiie
Reviews received
Available practice questions
Filosofie 'Van Gedachten Wisselen' - Hoofdstuk 1
Flashcards
33 Flashcards
$3.35
3 sales
Flashcards
33 Flashcards
$3.35
3 sales
Some examples from this set of practice questions
1.
In de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) wordt de mens gezien als een ...
Answer: Rationeel en autonoom wezen dat zelf kan bepalen wat goed voor hem is.
2.
Het uitgangspunt van het WMO is?
Answer: Dat iedereen zelfverantwoordelijk is voor zelfredzaamheid, deelname aan de samenleving en sociale samenhang.
3.
De Maistre merkt het volgende op: ‘De mens is in deze wereld niet te vinden. Ik heb in mijn leven Fransen, Italianen en Russen ontmoet (...), maar dé mens ben ik nooit tegengekomen’. Wat wilt hij duidelijk maken met deze opmerking?
Answer: Dat er een groot verschil is tussen concrete mensen die we tegen het lijf lopen en het beeld van de mens.
4.
Sociaal werkers kunnen niet zomaar handelen vanuit hun eigen opvattingen. Zij moeten rekening houden met:
Answer: - De wet - Doelen en methodieken van de instelling - De eigen visie van de cliënt
5.
Sociaal werkers staan met het ene been in ... en met het andere been in de ... van de cliënten.
Answer: Het systeem en de leefwereld
Filosofie 'Van Gedachten Wisselen' - Hoofdstuk 2
Flashcards
31 Flashcards
$3.35
2 sales
Flashcards
31 Flashcards
$3.35
2 sales
Some examples from this set of practice questions
1.
In het boek The Progress Paradox (Gregg Easterbrook )komt hij tot de conclusie dat..
Answer: De mens veel klaagt en zich ongelukkig lijkt te voelen ondanks de enorme welvaart waarin hij leeft.
2.
Schwartz komt tot dezelfde conclusie in zijn onderzoek The Paradox of Choice. Wat zegt hij hierover?
Answer: Alle vrijheid en keuzemogelijkheden lijken ons niet gelukkiger te maken. Door het wegvallen van het grote verhaal zijn er ook op immaterieel gebied veel keuzemogelijkheden bij gekomen.
3.
Leg het begrip mimetische begeerte uit
Answer: 1. We willen de nieuwste gadget niet hebben omdat het beter is dan vorige versies, maar omdat ánderen de nieuwste gadgets hebben. 2. De mimetische begeerte is dus niet gericht op het bevredigen van de primaire behoeften. Er wordt ook wel gesproken van peer pressure.
4.
Maximizer zijn volgens Schwarz
Answer: - Mensen die alle voor- en nadelen van bepaalde mogelijkheden onderzoeken. Elke keus is voor hen een gemiste kans.
5.
Satisficers is volgens Schwarz
Answer: - Weten goed wat ze willen hebben en waarvoor ze het willen gebruiken. - De satisficer is volgens Schwartz het gelukkigst. Wie het geluk nastreeft zal het niet vinden, omdat hij steeds meer verlangt en elke gemaakte keus als een gemiste kans ziet. - Volgens Schwartz worden wij mensen niet gelukkig door het na te jagen, maar door ons op de ontwikkeling van de deugden te concentreren. Dit is de filosofie als levenskunst.
Filosofie 'Van Gedachten Wisselen' - Hoofdstuk 3
Flashcards
29 Flashcards
$3.35
0 sales
Flashcards
29 Flashcards
$3.35
0 sales
Some examples from this set of practice questions
1.
Barber, duidt het proces van globalisering aan met de term ‘Mc World’, waarbij alles draait om...
Answer: Commercie, imago’s en merken, waarbij de wensen van de consument belangrijker zijn dan de belangen van de burger. Extra info: - Hierdoor zijn andersglobalisten en protesterende groepen ontstaan, zoals de Occupybeweging. - Ook is de overheid marktwerking toe gaan passen binnen andere gebieden van de samenleving, zoals het onderwijs en de zorg. - Het idee was dat bedrijven hierdoor zouden gaan concurreren, de prijzen lager zouden worden en de kwaliteit beter. Echter is de verdeling van welvaart hierdoor nog ongelijker geworden. Werkgevers verdienen bijvoorbeeld 340 keer zoveel dan hun medewerker.
2.
De copernicaanse wending hield in dat de mens...
Answer: Niet langer het middelpunt van het universum was. Het betoverende universum werd van zijn geheimen ontdaan en met behulp van de rede onderzocht en verklaard.
3.
In de achttiende eeuw kwam de verlichting op gang, het optimisme en het geloof in de vooruitgang van de mens. Deze stond zeer wantrouwend tegenover religie en geloof. De mens moest voor zichzelf gaan denken. Wat zei Kant hierover?
Answer: Dat de verlichting de mens bevrijdt uit zijn onmondigheid. Durf te denken is dan ook zijn credo.
4.
Leg uit wat de paradox van de vooruitgang is
Answer: Als gevolg van wetenschappelijke ontwikkelingen beschikken we over steeds meer technologie. Maar in plaats dat wíj over technische middelen en technologische media beschikken, beschikken zij over ons en zijn we er de slaaf van geworden.
5.
Ulrich Beck spreekt van een risicosamenleving, waarin technologische ontwikkelingen en de welvaart onbedoelde en niet te vermijden gevolgen met zich meebrengen. Wat bedoelt hij hiermee?
Answer: We kunnen niet meer vertrouwen op de technologie en de wetenschap zelf en evenmin op de experts.
Filosofie 'Van Gedachten Wisselen' - Hoofdstuk 4
Flashcards
17 Flashcards
$3.35
0 sales
Flashcards
17 Flashcards
$3.35
0 sales
Some examples from this set of practice questions
1.
De grenzen van de democratische rechtsstaat is een veel besproken onderwerp de laatste tijd. Er staan eigenlijk twee partijen tegenover elkaar: de haviken en de duiven. Leg de begrippen uit.
Answer: 1. De haviken Eisen een krachtig optreden van de overheid, dat desnoods zorgt voor minder vrijheid van de burger. Maar dit alles is wel zodat de veiligheid en zo ook de vrijheden die onze democratie kenmerken behouden blijven. 2. De duiven Zij houden juist vast aan principes en grondrechten van de democratische rechtsstaat. Politieke filosofie gaat over de relatie tussen burger en overheid en stelt vragen als: mag de overheid de vrijheid van mensen inperken? De democratische rechtsstaat zorgt voor bescherming van de burgers tegen de overheid.
2.
Vrijheid, gelijkheid, bescherming tegen de macht van de regering en de scheiding van kerk en staat zijn de belangrijkste uitgangspunten van de rechtsstaat. Staan nationaal beschreven in de...
Answer: Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
3.
Om ervoor te zorgen dat de overheid niet zomaar de wet kan veranderen wanneer het haar uitkomt, is de trias politica, ofwel de scheiding der machten in het leven geroepen. Wordt onderscheid gemaakt tussen...
Answer: De wetgevende macht (het parlement), de rechterlijke macht en de uitvoerende macht (de overheid).
4.
Deze rechtsbescherming werd voor het eerst in (noem het jaartal op) betoogd door ...
Answer: 1748 door Montesquieu
5.
De overheid heeft onthoudingsplicht, leg uit wat hiermee bedoelt wordt en hoe dit genoemd wordt
Answer: De vrijheid van een burger niet zomaar ingeperkt mag worden, de burger recht heeft op verdediging en dat vervolging getoetst kan worden door een rechter. Dit beginsel wordt de habeas-corpus-bepaling genoemd.
Filosofie 'Van Gedachten Wisselen' - Hoofdstuk 5
Flashcards
16 Flashcards
$3.35
2 sales
Flashcards
16 Flashcards
$3.35
2 sales
Some examples from this set of practice questions
1.
Volgens Gunnar Myrdal is de welvaartsstaat protectionistisch en nationalistisch. De welvaartsstaat kan alleen op zijn opperbest presteren wanneer...
Answer: Slechts een klein deel aanspraak maakt op de voorzieningen.
2.
Nussbaum staat uitgebreid stil bij de wereldwijde ongelijkheid. Wat je levensverwachting is, hangt af...
Answer: Van de plek waar je geboren wordt.
3.
Volgens de voorzitter van de raad van bestuur van Humanitas gaat het om...
Answer: De kwaliteit van leven.
4.
de Raad voor Volksgezondheid en Zorg dat iedereen recht op zorg heeft maar, ...
Answer: Dat zorg ook nuttig en betaalbaar moet zijn.
5.
De contractuele benadering is bekend geworden onder de naam rechtenethiek en wordt gezien als...
Answer: Het verlengde van de deontologie, oftewel plichtenethiek, van Kant.
Filosofie 'Van Gedachten Wisselen' - Hoofdstuk 6
Flashcards
12 Flashcards
$3.35
0 sales
Flashcards
12 Flashcards
$3.35
0 sales
Some examples from this set of practice questions
1.
Een centraal thema in de existentiefilosofie is dat wij als mens...
Answer: ons bestaan kunnen kiezen.
2.
olgens Kierkegaard gaat het erom dat we ervoor kiezen dat het menselijk bestaan een ... is.
Answer: keuze
3.
Vrijheid in de existentiefilosofie houdt zich niet zoals in de politieke filosofie bezig met rechten, maar gaat over ...
Answer: de vrijheid om ons bestaan te kiezen. Het gaat erom hoe we ons verhouden tot de omstandigheden waarin we leven, dus ongeneeslijk ziek zijn is zelf geen keuze maar wij kiezen hoe wij ertegenaan kijken en er mee omgaan.
4.
Deze vrijheid maakt ons volledig verantwoordelijkheid voor de wijze waarop we ons tot het leven verhouden. Starte zegt hierover...
Answer: dat de mens tot vrijheid is veroordeeld.
5.
Leg het begrip \'kwade trouw\' van Starte uit
Answer: Sartre noemt het kwade trouw wanneer mensen de vrijheid en de verantwoordelijkheid voor het bestaan liever ontlopen.
Filosofie 'Van Gedachten Wisselen' - Hoofdstuk 7
Flashcards
21 Flashcards
$3.35
0 sales
Flashcards
21 Flashcards
$3.35
0 sales
Some examples from this set of practice questions
1.
Leg het begrip \'Correspondentietheorie\' uit
Answer: Het standaardbeeld van de wetenschap stelt dat een theorie waar is als deze met de feiten overeenstemt. Waarheid is dan de overeenkomst tussen het denken en de werkelijkheid.
2.
Wat houdt \'wetenschapsfilosofie\' in?
Answer: Stelt vragen over wat we kunnen kennen en wat wetenschap is. Antwoorden op deze vragen leiden tot een kennistheorie. Extra info: - De objecten van de filosofie zijn de wetenschap en het beoefenen ervan. - Wetenschapsfilosofen houden zich bezig met wat het beeld van wetenschap is. Of een theorie als wetenschappelijk wordt aanvaard hangt af van de vraag of zij voldoet aan de wetenschappelijke normen die er op dat moment gelden.
3.
Op het moment dat iemand of een situatie afwijkt van de theorie kan dit leiden tot wat Karl Popper de bias of ... noemt, de afwijking als bevestiging zien van de theorie. Terwijl het mogelijk is dat deze situatie de uitzondering op de regel is.
Answer: valkuil van confirmatie
4.
Praktijkgericht onderzoek kan het best beschreven worden als ...
Answer: ervaringen in de praktijk die op systematische manier onderzocht worden met als doel de praktijk te verbeteren.
5.
Volgens Popper is het beginsel van kennis falsificatie (weerlegging), en niet...
Answer: verificatie (bevestiging).
Content preview
Samenvatting Filosofie - ‘Van gedachten wisselen’Hoofdstuk 1 De zelfoefening van het denken – Filosofie en sociaal werk
1.1 Filosofie als dagelijkse kost
Zizek → Als gevolg van technologische ontwikkelingen leven we in een unieke tijd waarin iedereen op een
bepaalde manier wordt gedwongen om een soort filosoof te zijn.
1.2 Filosofie en sociaal werk
In de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) wordt de mens gezien als een rationeel en autonoom
wezen dat zelf kan bepalen wat goed voor hem is. Het uitgangspunt is dat iedereen zelfverantwoordelijk is voor
zelfredzaamheid, deelname aan de samenleving en sociale samenhang.
Ø De rol van sociaal werkers beperkt zich daarin meer tot het stimuleren van burgers om ook echt die
verantwoording te nemen.
- Mensen moeten zelf bepalen of en in hoeverre hij/zij zelfredzaam is en wil deelnemen aan die
samenleving.
- Iedereen moet de mogelijkheid hebben eigen keuzes te maken, alleen hebben sommige daarbij
meer ondersteuning nodig.
De Maistre merkt het volgende op: ‘De mens is in deze wereld niet te vinden. Ik heb in mijn leven Fransen,
Italianen en Russen ontmoet (…), maar dé mens ben ik nooit tegengekomen’.
Ø Met deze opmerking wil hij duidelijk maken dat er een groot verschil is tussen concrete mensen die we
tegen het lijf lopen en het beeld van de mens.
1.3 Een normatief beroep
Er zijn meerdere redenen waarom sociale werkers zich bezig moeten houden met bepaalde vragen. Omdat:
- Geen eenduidigheid is over het antwoord
- De manier van handelen direct van invloed is op het leven van hun cliënt.
Verantwoorden en legitimeren
Het ingrijpen van sociaal werkers is veelal normatief.
- Dit houdt in dat zij ingrijpen aan de hand van wat normaal is.
- Echter zijn waarden geen objectieve onweerlegbare feiten, zoals wiskunderegels.
- Hierdoor moeten sociaal werkers zich kunnen verantwoorden en legitimeren wanneer zij in het
leven van hun cliënt interveniëren, vooral wanneer verschillende waarden met elkaar botsen.
- Dit kan het geval zijn wanneer het zelfbeschikkingsrecht ervoor zorgt dat een cliënt eraan onder
doorgaat en er dus een mensonwaardige situatie ontstaat.
Feit en interpretatie
- Iets is een feit wanneer de betekenis daarvan vaststaat en er maar één uitleg te geven is.
- Waarnemingen zijn per definitie theoretisch gekleurd, ze kunnen in een andere context anders opgevat
worden.
Sociaal werkers kunnen niet zomaar handelen vanuit hun eigen opvattingen. Zij moeten rekening houden met:
- De wet, deze beschermt cliënten tegen willekeurig ingrijpen
- Doelen en methodieken van de instelling over het handelen van de sociaal werker
- De eigen visie van de cliënt
Sociaal werkers staan met het ene been in het systeem en met het andere been in de leefwereld van de cliënten.
Binnen de wettelijke kaders blijft er ruimte over waarbinnen sociaal werkers naar eigen inzicht kunnen handelen.
Ø Die handelingsruimte = discretionaire ruimte en vraagt dat ze handelen verantwoorden tegenover de
organisatie, de cliënt en zichzelf.
Respecteren we de autonomie van de cliënt wanneer we zien dat hij verkeerde keuzes maakt en eraan onderdoor
gaat? Stappenplan (argumentatieve methode):
- Feiten en verschillende keuzes naast elkaar zetten
- Analyseren van de conflicterende belangen van betrokkenen
- Belangen afwegen in het licht van morele waarden
1
,Dit is een argumentatieve methode. Het is een hulpmiddel waarmee morele oordelen kunnen worden
geanalyseerd.
Ø Wordt gebruikt om tot een goed overwogen oordeel te komen op basis van de feiten en de mogelijke
keuzes.
o Het houdt echter niet in dat dit stappenplan neutraal is.
o Dit komt omdat de uiteindelijke keuze afgewogen wordt op basis van heersende waarden en
normen.
o De valkuil is dat deze heersende opvattingen niet aan de kaak gesteld worden.
1.4 Grote, kleine en sterke verhalen
Vroeger was er sprake van een groot verhaal, een normatief karakter over het leven en de samenleving
waarover iedereen het eens was. Tegenwoordig is er sprake van een klein verhaal naast andere kleine
verhalen.
Het grote verhaal
Kenmerk van het groot verhaal is volgens Lyotard is:
1. Dat het zichzelf voor waar houdt.
2. Het is totalitair, het geeft overal antwoord op.
3. Ze sluiten andere verhalen uit.
4. Er is weinig tot geen ruimte voor interpretatie of andere betekenissen.
5. Grote verhalen kunnen hun pretentie om overal een antwoord op te hebben niet waarmaken.
Kleine verhalen
Onze huidige samenleving is een netwerk van kleine verhalen:
1. Die allemaal evenveel recht van spreken hebben
2. Elkaar aanvullen en tegenspreken
3. En zich met elkaar verbinden en elkaar onderbreken.
Kleine verhalen zijn niet hetzelfde als onze individuele of persoonlijke verhalen.
Ø Als individu maken we allemaal deel uit van een gemeenschap, instituut of praktijk gebaseerd op een
verhaal dat wij zelf niet hebben geschreven.
De verschuiving van het grote naar het kleine verhaal markeert de overgang van een uniforme samenleving
naar onze huidige pluriforme samenleving. Dit zorgt voor:
1. Een diversiteit in levensvormen, levensstijlen en cultuur.
2. Consequenties voor sociaal werkers
Omdat zij in aanraking komen met veel verschillende opvattingen en daardoor niet langer aan het grote
verhaal vast kunnen houden.
Een sterk verhaal, met zwakke kanten
- Sterke verhalen zijn grote verhalen die dominant blijven.
- Deze verhalen zijn onwaarschijnlijk, worden overdreven en er wordt getracht andere verhalen te
overtroeven
De autonomie van de mens is een sterk verhaal
- Dit sterke verhaal stelt dat iedereen in staat is om zijn eigen te keuzes te maken.
- In zorg betekent dit dat er gestreefd wordt naar individuele ondersteuning. Geen sprake van op concreet
niveau.
Keerzijde van autonomie - Nadelen die het heeft voor mensen die niet autonoom en zelfredzaam zijn.
- Zij schamen zich omdat zij niet aan de norm kunnen voldoen en zoeken daarom te laat hulp.
- Ringo Ossewaarde denkt dat het de overheid niet om de vrijheid en eigen regie gaat, maar om de
disciplinering van de burger.
2
, 1.5 De mens als subject
De vraag is of de mens een vrije wil heeft en autonoom is. In de 17de eeuw begint het sterke verhaal over de
autonome mens; het modern subject.
- Modern
Verwijst naar de veranderingen en ontwikkeling die in de 17e eeuw plaatsvonden
- Subject
Betekent letterlijk ‘wat eronder ligt’.
Door deze veranderingen ging de mens over zichzelf nadenken.
Immanuel Kant en René Descartes hebben zich beziggehouden met de vraag wat de mens tot fundament van
het weten maakt.
Meesters van het wantrouwen
Kritiek op het idee dat de mens autonoom is.
- Freud
Wij worden door onbewuste drijfveren beïnvloed;
- Nietzsche
De menselijke autonomie is een geval van hoogmoed;
- Marx
Wij worden door maatschappelijke verhoudingen beïnvloed.
1.6 Van gedachten wisselen
Het verschil tussen filosofie en wetenschap
De vraag is wat het verschil is tussen wetenschap en filosofie.
- Menswetenschappen zijn empirische wetenschappen, waarbij waarneembare kenmerken, gedragingen
en situaties worden onderzocht.
- Bij het onderzoeken van betrekkingen tussen mensen en het zoeken naar structuren wordt er gebruik
gemaakt van bepaalde definities zoals geluk, vrijheid en dergelijke.
- Echter houden zij zich niet bezig met onderzoek naar de definiëring en betekenis van deze begrippen.
Fundamentele vragen
Wat is echt geluk? Kan de mens wel echt gelukkig zijn?
- De filosofie stelt steeds opnieuw de vraag naar de relatie tussen denken en het zijn; m.a.w. de
werkelijkheid
- Kunnen niet wetenschappelijk beantwoord worden.
- De ultieme vragen van de filosofie richten zich niet op afzonderlijke dingen, maar op de
grondbeginselen waarbinnen het menselijk bestaan zich voltrekt.
Filosofie als verwondering
De filosofische verwondering betreft het alledaagse: waarom zijn dingen zoals ze zijn?
Verhoeven merkte op dat:
- Verwonderen een schok is die tot verwarring leidt, omdat de werkelijkheid ineens niet meer blijkt wat
het leek.
- Verwondering doorbreekt de vanzelfsprekendheid van de grondbeginselen waarbinnen ons volstaan
zich voltrekt.
Verklaren als denkgewoonte
Vanzelfsprekendheid wil zeggen dat de dingen zijn zoals ze zijn, zoals wij denken dat ze zijn.
- De filosofie onderbreekt de routine binnen het denken zelf. Als denken een routine wordt, denken we
zonder erbij na te denken.
- Volgens Nietzsche geeft het herleiden van iets onbekends tot iets bekends een gevoel van opluchting,
tevredenheid en vooral van macht.
- De wetenschap gaat van het onbekende naar het bekende, de filosofie andersom. Van het bekende naar
het onbekende.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anssiie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
84866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now