Een volledige samenvatting van module 3 uit het boek Leren in maatschappelijk onderwijs. De samenvatting bevat ALLE belangrijke termen, definities, voorbeelden etc. alle overbodige info werd eruit gelaten. Veel succes! :)
3 DE MAATSCHAPPELIJKE ROL EN BETEKENIS VAN ONDERWIJS
1 INLEIDING
Onderwijs Samenleving
Uitspraken over wat wenselijk of van belang is in onderwijs = normatieve uitspraken
normativiteit expliciteren en beargumenteren
o Externe benaderingen: het leren op school als middel en instrument om extern bepaalde
finaliteit en inzet te realiseren
o Functioneel-sociologisch o Cultureel-antropologisch
o Sociaaleconomisch o Kritisch-sociologisch
o Interne benaderingen: het leren op school heeft eigenschappen die verbonden zijn met een
interne, eigen finaliteit en inzet.
o School-pedagogische benadering
Samenleving als… Onderwijs als… Relatie curriculum Leerkracht
Functioneel geheel van Socialiseren Functioneel, Waarden en normen Methodische
sociologisch deelsystemen die reproducerend professional
functies hebben
Cultureel geheel van Cultiveren Initiërend, Culturele canon Voorbeeld
sociologisch betekenisverbanden integrerend zeden en gewoonten
Conflict machtsstrijd tussen Bewustmaken Conflict, Via democratisch Kritische
sociologisch verschillende emancipatie overleg intellectueel
groepen/belangen
Sociaal infrastructuur voor Produceren Kwalificeren, Menselijk kapitaal, Manager
economisch reproductie en investeren inzetbare
uitwisseling van competenties
diensten en goederen
School plek die omgaat met Vormen, Voorbereiden, Wereld, Pedagogische
pedagogisch nieuwkomers scholing vernieuwen grammatica’s verantwoordelijkheid
2 FUNCTIONEEL-SOCIOLOGISCHE BENADERING
Verschillende sociologische benadering delen:
(1) de focus op aspecten van het menselijke samenleven
(2) de betekenis van onderwijs in en voor de samenleving bestuderen
Functionalistische invalshoek = maatschappelijke rol van onderwijs bekijken vanuit functies die
onderwijs heeft voor het maatschappelijke leven ≈ bestuderen van organen
betekenis en rol wordt afgeleid van de functie
Emile Durkheim
o Onderwijs: georganiseerde en geprofessionaliseerde socialisatie
= doelgericht, systematisch georganiseerde en door beroepskrachten uitgevoerde overdracht
van cultuuraspecten die deelname aan maatschappelijk leven moeten garanderen
o Vorm en inhoud van socialisatie evolueert naargelang de samenleving
o 2 functies van onderwijs
o [bijbrengen van] een zekere geestelijke en lichamelijke gesteldheid die de maatschappij
onontbeerlijk acht voor ieder van haar leden
algemene cultuuroverdracht die in staat stelt in de maatschappij te leven
o [bijbrengen van] die geestelijke en lichamelijke eigenschappen die de specifieke sociale
groep als noodzakelijk beschouwt voor diegene die deel uitmaken van de groep
specifieke cultuuroverdracht in functie van deel uitmaken van bepaalde groep in SL
o Onderwijs moet dus vermogens en eigenschappen ontwikkelen bij de nieuwe generatie
7
, Taclott Parsons
o Onderwijs: positietoewijzing in een hiërarchische samenleving o.b.v. verdiensten
o Emancipatie = loskomen van gehechtheid van gezin
o Verinnerlijking = heersende waarden en normen opnemen
o Differentiatie = prestaties en waardering die eraan wordt toegekend; onderscheidingen
Menselijk potentieel kanaliseren naar maatschappelijke noden = selectie- en allocatiefunctie
Onderwijs: socialisatieproces en -instelling dat maatschappelijke orde reproduceert
Curriculum: afspiegeling van W&N van SL als geheel en van specifieke beroepen of groepen daarbinnen
. specifieke kennisdomeinen en houdingen
Leerkracht: professional met kennisbasis om methodisch georganiseerde socialisatie te realiseren
3 CULTUREE L-SOCIOLOGISCHE BENADERING
Samenleving: geheel van betekenisverbanden
verbanden vormen cultuur van de samenleving
Uitgangspunt: SL kan enkel bestaan als ze gedragen wordt door een cultuur die haar en haar leden
een identiteit geeft
o SL = cultuurgemeenschap: gemeenschap die geschiedenis, taal, gebruiken… deelt
o Identificatie met cultuur: voorwaarde om te kunnen participeren
o Cultuur: erfenis van ‘bezittingen’ en verworvenheden van het verleden
o Onderwijs: nieuwe leden integreren en initiëren door middel van cultiveren
o Nadenken over war essentiële elementen in de cultuur zijn
o Leerkracht: overdrager/voorbeeld/vertegenwoordiger
Nadruk op vaste kern van kennis (Hirsch, 1996)
o The schools we need and why we don’t have them
o Onderwijs focust op leren door doen en kritische vaardigheden, belang van kennis wordt
geminimaliseerd zwakke prestaties en ongelijkheid
o Core knowledge grader series = essentiële kennis per leerjaar
o Canon = geheel van werken met dat wat eigen is aan een bepaald werkveld/cultuur
o Harold Bloom (1994): Westers canon
Externe benadering: binnenleiden van jonge mensen in een bestaande cultuurgemeenschap die zich
steeds vormt en ontwikkelt
4 CONFLICT- SOCIOLOGISCHE BENADERING
Productieve functie onderwijs: onderwijs dient belangengroep en reproduceert macht en status ervan
Bewustwording! onderwijs moet voor meer rechtvaardige SL zorgen
Onderwijs: politiek instrument; wapen in klassenstrijd, middel van ↑ klasse om privileges te behouden
Instrumentele visie op onderwijs: hervormingen middel om ongelijkheid te doorbeken (M. Apple)
Kritisch t.o.v. heersende maatschappelijke verwachtingen In dienst van maatschappelijke verwachtingen
Bourdieu & Passeron: onderwijs reproduceert sociale ongelijkheid Sociale ongelijkheid wordt omgezet
in onderwijsongelijkheid en dit
o Focus op belang van cultureel kapitaal zorgt dan weer voor sociale
o Afstand tussen cultureel kapitaal thuis en op school/SL ongelijkheid
o Onderwijs kan reproducerende functie blijven vervullen, want autonoom systeem
o “het examen” = objectief; geen sociale/culturele verschillen
MAAR… toch bepaald sociaal/cultureel kapitaal bevoordelen
8
Lln. worden door ‘het examen’ uitgesloten door gebrek aan vaardigheden/kennis
Geanticipeerde zelfuitsluiting: lln. die zich op voorhand gewonnen geven
‘Uitzonderingen’ die schoolsysteem blijven legitimeren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elinevanmuysen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.89. You're not tied to anything after your purchase.
