Aardrijkskunde Systeem aarde h.3
§1 Natuurlijke landschappen op aarde
Endogene krachten hebben de basis gelegd voor het fundament van het landschap,
dan gaan exogene krachten het landschap verder vormen.
Er ontstaat een ecosysteem onderlinge relaties tussen elementen. Als de
veranderingen niet te heftig zijn blijft het systeem in evenwicht.
Geofactoren : factoren die de elementen vormen van verschillende ecosystemen.
• Gesteente en reliëf lithosfeer
• Klimaat en lucht atmosfeer
• Bodem biosfeer, lithosfeer, hydrosfeer
• Water hydrosfeer
• Vegetatie biosfeer
• Mens en dier biosfeer
Gesteente en reliëf en klimaat geven het meest de conditie voor de aard aan.
Tropische zone
De tropische zone strekt zich uit aan de weerszijden van de evenaar tussen de
keerkringen. Het klimaat is warm , temperatuur nooit onder de 18˚C. Het hele jaar
door of overvloedige neerslag of er is één droog seizoen.
Veel neerslag + warme temperaturen dichtbegroeide oerwouden
Droog seizoen + warme temperaturen uitgestrekte savannen
Horizonten : verschillende lagen in de bodem.
Latosol : de bodem in de tropische zone / tropische bodem
Door hoge temperatuur en vochtige omstandigheden zitten er veel bacteriën in de
bodem. Die bacteriën zetten dood plantenmateriaal om in mineralen. Die mineralen
worden weer door plantenwortels opgenomen.
Er zit niet veel humus in de bodem, daardoor lossen de ijzer- en aluminiumoxiden
niet op en ontstaat er een rode bodem.
Subtropische zone
In de subtropische zone is het iets kouder dan in de tropen. Ten minste 8 maanden is
de temp. boven de 8˚C. Het hele jaar door neerslag = Subtropisch zeeklimaat / één
droog seizoen = Middellands zeeklimaat.
Licht tropisch woud en zomergroene loofwouden.
De bodems kennen minder uitspoeling en zijn roodgeel van kleur.
, Gematigde zone
Vooral op het noordelijk halfrond , grote delen van Noord-Amerika, Europa en
Rusland.
Op het zuidelijk halfrond amper te vinden.
De temperatuur heeft een matigende invloed of juist grote verschillen tussen winter
en zomer. Ten minste 4 maanden hoger dan 10˚C.
In warmere gebieden zomergroene loofwouden, in de gebieden met strengere
winters gemengde wouden (loofbomen en naaldbomen).
De bodems hebben verschillende horizonten.
Zomergroene loofwouden geven een redelijke humuslaag. Er is wel uitspoeling maar
door hogere temperaturen worden er niet zoveel zouten uitgespoeld. Die komen in
de B-laag. Vruchtbare bruine bosbodem.
Boreale zone
Overgang tussen de gematigde en de polaire zone. Slechts enkele maanden per jaar
warmer dan 10˚C. Niet veel neerslag. De vochtigheid verdampt niet veel.
Uitgestrekte dennenbossen (Taiga’s). Zone komt niet voor op het zuidelijk halfrond.
Podzolbodems : ontstaat bij dennenbossen. De humuslaag is zuur. Neerslag is
groter dan verdamping, er is uitspoeling van zouten en mineralen ; askleurige laag.
Dieper in de bodem vormen de zouten de inspoelingslaag. Moedermateriaal van de
bodem is zand.
Polaire zone
Gebieden bij de polen, de temperatuur nooit boven de 10˚C. Te koud voor bomen.
In de winter kan de temperatuur dalen tot -45˚C. Neerslag is vaak sneeuw.
In de meer gematigde gebieden vind je struikachtige planten, in de heel koude
gebieden ijskappen.
De bodems zijn toendrabodems , niet veel gelaagdheid en is groot deel v/h jaar
bevroren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jonu17. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.