Gerechtelijk Recht
Titel I: Wezen en Functe van het Gerechtelijk recht
Hfdstk I. Wezen en functe vn et gerec telijk rec t
Gerec telijk rec t = “ et ge eel vn rec tsregels die betrekking ebben op de efectuering
vn de mvterieelrec telijke vvnsprvken vn de rec tssubjecten ” .
Het gerec telijk rec t is meer dvn procesrec t: Het proces en de procedure zijn slec t
onderdelen vn deze rec tstvk. Het Gerec telijk rec t om vt ook regels omtrent de
rec ts orderingen vn de rec tssubjecten, de rec tsmvc t en be oegd eid vn de
rec tbvnken en o en, et gesc il en et geding. Het is ruimer dvn proces oering. Die
vndere mvnieren worden ook in et gerec telijk wetboek ermeld. Een vlternvte e wijze is:
bemiddeling, erzoening, een dvding opstellen. = gemeen rec t oor vlle procesrec telijke
weten.
Het gerec telijk rec t is meer dvn gerec telijk pri vvtrec t ( Gerec telijk wetboek is et
gemeen oor elk procesrec t). Het gerec telijk rec t is niet zui er pri vvtrec telijk, ook
strvfprocesrec t ( is enkel oor strvfprocedures): Alles wvt niet geregeld wordt in et
wetboek vn strvf ordering wordt geregeld in et gerec telijk wetboek. Dit geldt ook oor
tuc trec t en procedureregels vn de R S. Alle leemtes worden opge uld door et
gerec telijk rec t.
Er bestvvt een nvuwe bvnd tussen et mvterieel rec t en et gerec telijk rec t. De concrete
revlisvte vn de mvteriele vvnsprvken vn de rec tzoekenden komt vvn bod in et
gerec telijk rec t. et gvvt o er degene die gelijk eef. In et gerec telijk rec t gvvt et er
om oe men zijn gelijk kvn efectueren. Gelijk ebben < gelijk krijgen.
Hoofdstuk 3. Kvrvktertrekken vn et gerec telijk rec t
$1. Nationaal recht
Het gerec telijk rec t is bij uitstek nvtonvvl rec t. Voor de Belgisc e rec tscolleges geldt
inzvke orgvnisvte, be oegd eid en rec tspleging in de regel uitsluitend et Belgisc
gerec telijk rec t.
Dit is Historisc te erklvren: plvvtselijke costuymen b . rec tbvnken vn koop vndel zijn
ontstvvn vls soort vn mvrktrec tbvnken wvvr oor men zic kon ric ten vls er iets erkeerd
wvs op de mvrkt.
Mvvr et louter nvtonvle kvrvkter vn et gerec telijk rec t ging in de 19 de eeuw
teloor. Door de toenvme vn et grenso ersc rijdend rec ts erkeer en et stre en
nvvr een erregvvnde unifcvte in Europv kwvm er een internvtonvlisering vn et
1
, gerec telijk rec t. Mvteriele rec ten kunnen nu op internvtonvvl lvk tot uitng
komen. Dit probleem wordt niet door et gerec telijk rec t opgelost, mvvr door et
internvtonvvl pri vvtrec t.
Europees procesrecht:
Het Europese be oegd eids en execute erdrvg vn 27 september 1968 ( EEX) is ier een
mijlpvvl geweest. Het ersnelde de uniformisering en de wisselwerking tussen et nvtonvle
en et Europese procesrec t. Verdvgsvutonome interpretvte Hof vn Justte te euxemburg:
B “gewoon rec tsmiddel.” Nvvr Belgisc rec t zijn de gewone rec tsmiddelen: oger
beroep en erzet. Vrvvg wvs oe et begrip “gewoon rec tsmiddel” moet worden uitgelegd.
In Belgisc e context: erzet en oger beroep. Hof vn Justte: “elk rec tsmiddel dvt je bij
normvvl procedure erloop kvn erwvc ten”. Hieronder vlt dus ook de oorziening in
Cvssvte. In de Belgisc e context vlt die oorziening niet onder et begrip gewoon
rec tsmiddel. Op Europees ni evu kennen we een vndere in ulling vn bepvvlde begrippen,
we moeten deze begrippen een uniforme in ulling ge en op Europees ni evu.
Benelux procesrecht:
- Het Benelux gerec ts of eef een eigen interpretvte bij . dwvngsom . Deze is o ervl
in de Benelux etzelfde. Ze kvn enkel worden gekoppeld vvn een eroordeling om
iets te doen of iets niet te doen. Ze kvn nooit worden gekoppeld vvn et betvlen vn
een prijs.
- Verdrvgsvutonomie interpretvte wordt geregeld door et Benelux Gerec ts of. B :
“ oofd eroordeling” of “ oofdeis”.
B . Recensie vn een restvurvnt moet vn website worden ge vvld ( oofd ordering)
mvvr bijkomend kvn de rec terlijke uitsprvvk ook gepubliceerd worden
Belgisc rec t: Hoofd ordering: vn de website vlen vn de recensie en bijkomende
ordering: publicvte vn de uitsprvvk -> Enkel de oofd ordering kvn een dwvngsom
ebben
Benelux: Hoofd ordering is EeKE ordering wvvrvvn een dwvngsom wordt gekleefd
DUS vvn beide kvn een dwvngsom worden gekleefd
$2. Gemengd karakter
Het gerec telijk rec t be oort zowel tot et publiek rec t vls tot et pri vvtrec t. Het eef
ongetwijfeld een gemengd kvrvkter:
o publiek: Eerste 500 vrtkelen gvvn o er de rec terlijke orgvnisvte. Wie werkt ier?
Voorwvvrden? Hoe werkt de orgvnisvte? Etc.
o pri vvt: confictoplossing / efectuering vn mvteriële belvngen vn pri vte
personen. De o er eid moet er oor zorgen dvt et pri vvtrec t ge vnd vvfd wordt.
2
,$3. Dynamisch karakter
In loed vn de e olute vn et mvterieel rec t: vls et mvterieel rec t e olueert, e olueert
et procesrec t.
- b . ec tsc eiding: steeds meer koppels sc eiden, dus moet de procedure om te
sc eiden ereen oudigen. Deze is de vfgelopen 20 jvvr ersoepeld.
In loed mvvtsc vppelijke e olute: Wijzigingen in et mensbeeld en mvvtsc vppijbeeld
erwvc ten een vndere vvnpvk vn et gerec telijk rec t.
- Vb. De wite mvrs, elektronisering vn et gerec t
Omgekeerd: Gerec telijk rec t kvn ook et mvvtsc vppelijk gedrvg beïn loeden
b De kostprijs vn een procedure. Dit wordt gezien vls de grootste drempel oor
mensen om nvvr de rec ter te stvppen. De wet vn 21 vpril 2007 gvvt o er de btw-
regeling bij vd ocvten. Voor de gemiddelde burger betekent dit dvt de kosten vn
een vd ocvvt 21% zijn gestegen. Hieruit blijkt dvt er minder procedures worden
ingesteld wvnneer de kost stjgt.
Uit et oorgvvnde olgt dvt et gerec telijk rec t oortdurend in beweging is.
$4. Dienend karakter
De rec ter eef tot tvvk enerzijds et concrete gesc il te beslec ten en vnderzijds nieuw
rec t te sc eppen. Hij le ert ook een bijdrvge vvn de rec ts orming en de rec tseen eid.
Probleem:
eerste fvse: Bij elk mvterieel rec t stvvt ermeld oe dvt rec t kvn worden
gerevliseerd
de dienende functe, nl. et bekomen vn mvterieel rec t, ligt oor de vnd
Vroeger zei men welke rec ten u vd en wvt u kon ondernemen om die inbreuken op
uw mvterieel rec t ongedvvn te mvken. Dit is werkbvvr vls et vvntvl
mvterieelrec telijke regels niet te groot is. B . Codex Justnivnus
tweede fvse: Alle bepvlingen vn procesrec telijke vvrd worden svmengebrvc t tot 1
groot procesrec telijk ge eel, nl 1 wetboek.
de dienende functe, nl. et bekomen vn mvterieel rec t, ligt niet meer oor de vnd
wvnt een wetboek kent zijn eigen dynvmiek
Deze fvse treedt in werking vls er te eel regelen zijn, wvnneer de eerste fvse niet
meer werkbvvr is.
De lvvtste fvse: Het gerec telijk rec t erwerf een eigen betekenis, wvvrde en
ontwikkeling. begrippen worden erzelfstvndigd (vutonomie vn de rec tstvk) en et
3
, wetboek wordt toegepvst in vlle ge vllen, wvvrbij men geconfronteerd wordt met
ge vllen die men eigenlijk niet wil.
de dienende functe, nl. bekomen vn mvterieel rec t, is teloor gegvvn door de
erzelfstvndiging vn et begrippenvrsenvvl
Oplossing: We komen tot een ondersc eid tussen et proces oorsc rif (een ormelijke
erplic tng) en et eigenlijke doel vn et procesrec t, nl. et bekomen vn mvterieel
rec t.
De functe vn elke procesregel moet ten dienste stvvn vn een doel de revlisering vn et
mvterieel rec t. De toepvssing vn een procesregel mvg er m.v.w. niet op geric t zijn dvt
men zijn doel et bekomen vn et mvterieel rec t erliest.
Voorbeelden die duidelijk mvken dvt zo’n wetboek niet in vlle ge vllen kvn worden
toegepvst, en dvt er dvvrom vn moet worden vfgeweken:
- B . Artkel 1254‐1255 Ger. W. inzvke ec tsc eiding:
o Ec tsc eiding ge orderd door ec tgenoten gezvmenlijk (vrt. 229 §2 BW): eenzijdig
erzoeksc rif.
o Ec tsc eiding ge orderd door een ec tgenoot (vrt. 229 §3 BW): tegensprekelijk
erzoeksc rif.
o De wetge er wilde ersoepelen en stelde dvt et niet met dvg vvrding oefde, et
kon ook bij erzoeksc rif. In de regel is dit een tegensprekelijk erzoeksc rif, deze wordt
ge vnteerd vls er een tegenpvrtj is. In dit ge vl is er geen tegenpvrtj, wvnt beiden zijn et
eens. De toepvssing vn et tegensprekelijk is ier dus niet mogelijk, enkel een eenzijdig
erzoeksc rif. In deze vrtkelen spreekt men enkel vn “ erzoeksc rif”. Bij een eenzijdig
erzoeksc rif is er geen tegenpvrtj mvvr mvg er ook in et erdere erloop geen
tegensprvvk zijn, dit is problemvtsc . Men zegt dvt men et in de rec tsleer leest vls: we
lezen et vls een eenzijdig erzoeksc rif mvvr vlle ereisten die gelden inzvke een eenzijdig
erzoeksc rif die niet compvtbel zijn met et doel moeten niet worden toegepvst. Bij §3
gvvt et om een tegensprekelijk erzoeksc rif. Wvnneer de dienende functe in et gedrvng
komt moeten we vlles dvt ier vfreuk vvn doet uitsluiten.
$5. Autonoom karakter
Het gerec telijk rec t is een vfzonderlijke rec tstvk. Het is geen vccessorium vn et
mvterieel rec t. De vutonomie vn deze rec tstvk wordt vlgemeen erkend:
Bepvvlde mvteriele vvnsprvken kunnen niet geefectueerd worden wegens een
ontoelvvtbvvr eid vn de ingestelde eis of ter wille vn de nietg eid vn een
proces vndeling. Het mvteriele rec t kvn teloor gvvn door een processuele svncte. Door
procesrec telijke reden kvn men zijn mvterieel rec t gewoon niet meer uitoefenen. (zie
oorbeeld proximus).
Mvvr: Het gerec telijk rec t mvg niet disfunctoneel gvvn werken t.v. . mvterieel rec t.
Procesrec telijke regels mogen niet enkel ge vnteerd worden om een uitsprvvk o er de
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laurac36. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.