Verzekeringsrecht: lesnotities
Inhoudsopgave
0 ALGEMENE INLEIDING................................................................................................................................. 4
0.1 VERZEKERING: WAT IS DAT?................................................................................................................................4
0.2 RISICO EN VERZEKERING.....................................................................................................................................4
0.3 GESCHIEDENIS..................................................................................................................................................5
0.4 TECHNIEK........................................................................................................................................................5
0.5 ECONOMISCHE EN MAATSCHAPPELIJKE ROL............................................................................................................6
0.6 CONTROLE VERZEKERINGSONDERNEMINGEN – EUROPEES VERZEKERINGSRECHT.............................................................6
0.6.1 Vrijheden Verdrag betreffende werking Europese Unie.........................................................................6
0.6.2 Vrijheid van vestiging..............................................................................................................................6
0.6.3 Vrije dienstverrichting.............................................................................................................................6
0.6.4 Europees verzekeringsrecht – andere ontwikkelingen............................................................................7
0.6.5 Europees verzekeringsrecht – mededingingsrecht..................................................................................7
0.7 CONTROLE VERZEKERINGSONDERNEMINGEN – BELGISCH VERZEKERINGSRECHT..............................................................7
0.7.1 Belgisch verzekeringsrecht – toezichtsautoriteiten.................................................................................7
0.7.2 Belgisch verzekeringsrecht – consumentenbescherming........................................................................8
0.8 SOORTEN VERZEKERINGEN..................................................................................................................................8
0.9 TOEPASSELIJK RECHT..........................................................................................................................................8
DEEL 1: GEMEENSCHAPPELIJKE REGELS AAN ALLE VERZEKERINGEN................................................................9
1 DE VERZEKERINGSOVEREENKOMST............................................................................................................. 9
1.1 DEFINITIE........................................................................................................................................................ 9
1.2 WEZENLIJKE BESTANDDELEN................................................................................................................................9
1.2.1 Risico.......................................................................................................................................................9
1.2.2 Verzekerbaar belang.............................................................................................................................10
1.2.3 Premie...................................................................................................................................................10
1.2.4 Verzekeringsprestatie............................................................................................................................11
1.3 PREMIES VS ONDERLINGE VERZEKERING...............................................................................................................12
1.4 WETGEVING...................................................................................................................................................12
2 TOTSTANDKOMING VERZEKERINGSOVEREENKOMST.................................................................................12
2.1 GEMEENRECHTELIJKE BEGINSELEN......................................................................................................................12
2.2 VERZEKERINGSVOORSTEL + AANVRAAG................................................................................................................12
2.3 VOORAF GETEKENDE POLIS................................................................................................................................13
2.4 AANBOD....................................................................................................................................................... 13
2.5 CONTRACT OP AFSTAND...................................................................................................................................13
3 BEWIJS EN INTERPRETATIE........................................................................................................................ 13
4 VERPLICHTINGEN VAN DE VERZEKERINGNEMER........................................................................................14
4.1 JUISTE OPGAVE VAN HET RISICO.........................................................................................................................14
4.2 BETALING VAN DE PREMIE.................................................................................................................................16
4.3 AANGIFTE RISICOVERZWARING IN DE LOOP VAN DE OVEREENKOMST..........................................................................17
4.4 MAATREGELEN TER VOORKOMING VAN HET SCHADEGEVAL EN, BIJ VERWEZENLIJKING VAN HET SCHADEGEVAL, TER BEPERKING
VAN DE NADELIGE GEVOLGEN ERVAN........................................................................................................................18
4.5 MELDING VAN HET SCHADEGEVAL......................................................................................................................19
5 VERPLICHTINGEN VAN DE VERZEKERAAR................................................................................................... 20
5.1 VERZEKERINGSPRESTATIE..................................................................................................................................20
5.2 BEVRIJDINGSGRONDEN.....................................................................................................................................21
6 EINDE VAN DE OVEREENKOMST................................................................................................................ 25
1
, 6.1 DUUR........................................................................................................................................................... 25
6.1.1 Opzegging na schadegeval...................................................................................................................25
6.1.2 Nietigheid en ontbinding.......................................................................................................................26
6.1.3 Insolventie verzekeringnemer...............................................................................................................26
6.2 GESCHILLENREGELING......................................................................................................................................27
6.2.1 Verjaring................................................................................................................................................27
6.2.2 Territoriale bevoegdheid.......................................................................................................................28
6.2.3 Arbitrage...............................................................................................................................................28
6.2.4 Enkele algemene aspecten....................................................................................................................28
7 MEDE-EN HERVERZEKERING...................................................................................................................... 29
DEEL 2: SOORTEN VERZEKERINGEN.............................................................................................................. 30
8 SCHADEVERZEKERINGEN (ZAAK EN AS)...................................................................................................... 30
8.1 VERZEKERBAAR BELANG....................................................................................................................................30
8.2 INDEMNITAIR BEGINSEL....................................................................................................................................30
8.3 INDEPLAATSSTELLING (SUBROGATIE)...................................................................................................................30
8.4 INDEPLAATSSTELLING EN SUBROGATIE: TEGENWERPELIJKE EXCEPTIES.........................................................................31
8.5 OVERVERZEKERING..........................................................................................................................................31
8.6 SAMENLOOP OP PLURALITEIT VAN VERZEKERINGEN................................................................................................32
8.7 ONDERVERZEKERING........................................................................................................................................33
8.8 OVERGANG INGEVOLGE VAN OVERLIJDEN.............................................................................................................34
9 ZAAKVERZEKERINGEN............................................................................................................................... 35
9.1 WAARDEBEPALING..........................................................................................................................................35
9.2 OVERDRACHT ONDER DE LEVENDEN....................................................................................................................35
9.3 ZAKELIJKE SUBROGATIE.....................................................................................................................................35
9.4 VOORRECHT VAN DE VERZEKERAAR.....................................................................................................................36
10 AANSPRAKELIJKHEIDSVERZEKERINGEN.................................................................................................... 36
10.1 PRINCIPE.....................................................................................................................................................36
10.2 GEDEKTE SCHADE EN POSTERIORITEITSDEKKING...................................................................................................36
10.3 LEIDING VAN HET GESCHIL...............................................................................................................................38
10.4 SCHADEVERGOEDING.....................................................................................................................................40
10.5 RECHTSTREEKSE VORDERING............................................................................................................................41
10.6 REGRES VERZEKERAAR....................................................................................................................................42
11 PERSOONSVERZEKERINGEN..................................................................................................................... 43
DEEL 3: BIJZONDERE VERZEKERINGEN.......................................................................................................... 45
12 BRANDVERZEKERING............................................................................................................................... 45
12.1 BRANDVERZEKERING-ZAAKVERZEKERING............................................................................................................45
12.1.1 Aard van de brandverzekeringsovereenkomst....................................................................................45
12.1.2 Wetgeving...........................................................................................................................................45
12.1.3 Verzekerde risico’s...............................................................................................................................46
12.1.4 Brand - Verplichte dekkingen (Verz.Wet 2014)...................................................................................47
12.1.5 Facultatieve bijkomende dekkingen....................................................................................................49
12.1.6 Verzekerde personen...........................................................................................................................50
12.1.7 Duur en wijziging van de verzekeringsovereenkomst.........................................................................50
12.1.8 Minimumwaarborgen.........................................................................................................................50
12.2 ASHEIDSVERZEKERING BIJ BRAND.....................................................................................................................55
12.3 VERPLICHTE ASHEIDSVERZEKERING BRAND EN ONTPLOFFING VOOR PUBLIEK TOEGANKELIJKE INRICHTINGEN....................58
12.3.1 Verplichte brandverzekering van publiek toegankelijke inrichtingen.................................................58
13 GEZINSAANSPRAKELIJKHEIDSVERZEKERING.............................................................................................62
13.1 AARD VAN DE VERZEKERING EN TOEPASSELIJKE WETGEVING...................................................................................62
13.2 VERZEKERDE RISICO’S.....................................................................................................................................63
13.2.1 Burgerlijke ASheid privéleven (o.m. onrechtmatige daad, burenhinder)............................................63
2
, 13.2.2 Mogelijke bijkomende dekkingen.......................................................................................................64
13.2.3 Uitsluitingen........................................................................................................................................64
13.3 VERZEKERDE PERSONEN..................................................................................................................................67
13.3.1 Verzekeringnemer en samenwonende echtgenoot............................................................................67
13.3.2 Bij verzekeringnemer inwonende personen........................................................................................67
13.3.3 Huispersoneel en gezinshelpers..........................................................................................................67
13.3.4 Bewakers van kinderen en dieren.......................................................................................................68
13.4 OMVANG VERGOEDING..................................................................................................................................68
13.4.1 Algemeen............................................................................................................................................68
13.4.2 Lichamelijke schade............................................................................................................................68
13.4.3 Stoffelijke schade – vrijstelling............................................................................................................68
13.4.4 Reddingskosten...................................................................................................................................69
13.5 ANDERE ASPECTEN........................................................................................................................................69
13.5.1 Leiding geschil.....................................................................................................................................69
13.5.2 Verjaring..............................................................................................................................................69
14 VERPLICHTE ASHEIDSVERZEKERING INZAKE MOTORRIJTUIGEN (WAM)....................................................71
14.1 INLEIDING....................................................................................................................................................71
14.2 AARD VAN DE VERZEKERING............................................................................................................................71
14.3 TOEPASSELIJKE WETGEVING.............................................................................................................................71
14.4 TOEPASSINGSGEBIED......................................................................................................................................71
14.4.1 Motorrijtuig.........................................................................................................................................71
14.4.2 Verzekeringsplicht...............................................................................................................................72
14.5 BEWIJS VERZEKERING.....................................................................................................................................76
14.5.1 Tussen partijen....................................................................................................................................76
14.5.2 Tegenover derden...............................................................................................................................76
14.6 VERZEKERDE RISICO’S.....................................................................................................................................78
14.7 VERZEKERDE PERSONEN..................................................................................................................................80
14.8 DEKKING - OMVANG VERGOEDING....................................................................................................................81
14.9 WERKING VAN DE VERZEKERING.......................................................................................................................83
14.10 PREMIE EN BONUS-MALUS............................................................................................................................85
14.11 OVERDRACHT MOTORRIJTUIG........................................................................................................................86
14.12 GESCHILLEN...............................................................................................................................................86
14.13 GEMEENSCHAPPELIJK WAARBORGFONDS.........................................................................................................86
15 LEVENSVERZEKERINGEN.......................................................................................................................... 87
15.1 DEFINITIE EN TOTSTANDKOMING......................................................................................................................87
15.2 RECHTEN VAN DE VERZEKERINGNEMER..............................................................................................................87
15.3 RECHTEN VAN DE BEGUNSTIGDE.......................................................................................................................88
15.4 SCHULDSALDOVERZEKERING............................................................................................................................88
3
, 0 Algemene inleiding
Studiemateriaal en examen
- 2 boeken
o Ph. COLLE, Algemene beginselen van het Belgische verzekeringsrecht, Antwerpen,
Intersentia, 2022, 300.
o Ph. COLLE, Handboek bijzonder gereglementeerde verzekeringscontracten, Antwerpen,
Intersentia, 2022, 423.
o + Essentiële wetboeken Larcier, Verzekeringen, editie 2022
- PRINT wet 4 april 2014 betreffende de verzekeringen
- Documentatie in de loop van de colleges ter beschikking gesteld op Canvas (rechtspraak)
- De presentaties in PPT zijn een leidraad, geen samenvatting, en volstaan NIET als studiemateriaal
- Examen: in principe mondeling (onder voorbehoud van epidemieën en oorlogen)
o Weinig voorbereidingstijd (10 min)
- 2 vragen uit de inleiding mogelijk
o Maritieme verzekeringen
0.1 Verzekering: wat is dat?
- “Compensatie van de uitwerkingen van het toeval op het patrimonium van de mens door
onderlinge bijstand georganiseerd volgens de wetten van de statistiek”.
- A. CHAUFTON, Les assurances: leur passé, leur présent, leur avenir, Paris, Chevalier Maresq, 1884-
1886, 2 delen, 817 p. en 557
- Verschillende verzekeraars kunnen samen komen om elk een deel te verzekeren indien het om
een groot risico en grote sommen gaat risico beter kunnen opvangen
- Je kunt een deel opnieuw op de markt zetten als herverzekering dus er wordt zelf een verzekering
genomen op mijn verzekeringspolis
- Vergoeding van schade, preventie, technische vooruitgang.
- Zeer courant contract in alle geledingen van recht en maatschappij.
- Enorm uitgebreide regelgeving, o.m.
o Europees recht (vrijheid van vestiging en dienstverlening)
o Mededingingsrecht
o Controle op de verzekeringsondernemingen (The Laundromat, over de Panama Papers)
o Privaatrechtelijke regels (voornl het handboek)
0.2 Risico en verzekering
- Persoon, goederen, vermogen in zijn geheel
- Onvoorzien risico kan ramp zijn, vandaar:
o Preventie
Er kunnen voorwaarden worden gekoppeld
Bv. export naar Saoudi-Arabië, een container met BE koekjes. Er ontbreekt iets:
er moet een staal bijzitten wat er in de container zit. Zo geraakten men niet door
de douane. Dus ze moesten een staal laten leveren, maar iedereen at die op
(misverstand) en dus intussen vooraleer het in orde was, was de
houdbaarheidsdatum van de koekjes al om. Verzekeraar kon er niet mee lachen
o Verlichting ongeluk slachtoffer (solidariteit)
Risico wordt gespreid over een grotere groep
o Voorzorg:
Spaarkapitaal
Overdracht risico op derden (contractuele bedingen, zekerheden) en, ruim
gesproken, verzekeringen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rechtenstudent17. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.55. You're not tied to anything after your purchase.