Summary
Samenvatting Juridisch Beheer
- Course
- Institution
Samenvatting Juridisch beheer
[Show more]
Seller
Followyordipeleman
Content preview
JURIDISCH BEHEEERDEEL 1: inleiding tot het staatsrecht
HOOFDSTUK 1: wat is recht?
1. Definitie
Recht is het geheel van regels die ontworpen zijn door de wetgevende macht. Met als
doel de orde te handhaven. De reglementering moet afdwingbaar zijn, zodat sancties
kunnen opgelegd worden.
Elementen die steeds terugkomen in verschillende definities:
Een geheel van gedragsregels
Rechtsregels worden opgelegd door het gezag van de gemeenschap
Doel is ordening in de maatschappij
De rechtsregels worden gehandhaafd door het maatschappelijk gezag
2. De bronnen van het Belgische recht
Boven het Belgische recht staan de internationale verdragen en het Europees recht.
1. De grondwet
De grondwet is de hoogste norm. Het bepaalt fundamentele regels voor de
uitoefening van het staatsgezag (werking en organisatie) en de verhouding tot
de burgers (grondwettelijke rechten en plichten).
2. De wetten en decreten
Wetten gaan uit van het federaal parlement, decreten gaan uit van Gemeenschappen
en Gewesten (bv. Vlaams parlement).
3. Uitvoeringsbesluiten
Koninklijke besluiten, ministeriële besluiten, besluiten van de gewest- en
gemeenschapsregering, zijn uitvoeringsbesluiten en voeren wetten en decreten uit.
4. Rechtspraak
Rechtspraak geeft een oplossing voor een probleem tussen twee of meer partijen. Dit
wordt gedaan door een rechter.
5. Rechtsleer
Rechtsleer is het geheel van wetenschappelijke commentaren van rechtsgeleerden bij
het recht.
6. Gewoonten en gebruiken
De gewoonte is een algemeen geldend gebruik. Iedereen handelt op dezelfde manier
omdat men denkt zo een rechtsplicht na te leven. Dit wordt nog vrij weinig gebruikt
als rechtsbron in België.
,HOOFDSTUK 2: beleidsniveaus en bevoegdheidsverdeling
1. Inleiding
Door opeenvolgende grondwetsherzieningen is België ondertussen een federale
staat geworden.
Er bestaan nu verschillende bestuursniveaus:
Supranationaal
Nevengeschikt: federaal, gemeenschap en gewest
Ondergeschikt: provinciaal en gemeentelijk
2. Het supranationaal beleidsniveau (Europese niveau)
Op Europees valk moet er rekening gehouden worden met verordeningen en richtlijnen.
Het doel, te komen tot één gemeenschappelijk beleid binnen de Europese Unie.
Voorbeeld:
de EU-Houtverordening
Doel:
Illegaal gekapt hout weren uit de EU. (EU vertegenwoordigt ongeveer 35% van de
houtmarkt).
Methode:
Illegaal gekapt hout mag niet ingevoerd of verhandeld worden in EU
Invoerders van hout ontwikkelen een systeem van controle om te vermijden dat
illegaal gekapt hout door hen wordt ingevoerd
Iedereen die houtproducten verkoopt, moet kunnen aantonen wat de origine van
zijn producten is.
3. Nevengeschikt beleidsniveau
De federale staat België bestaat uit 4 taalgebieden:
het Nederlandse taalgebied (= Vlaanderen)
het Franse taalgebied (= Wallonië)
het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad
het Duitse taalgebied
Daarvan zijn afgeleid:
3 gemeenschappen 3 gewesten
Vlaamse gemeenschap Vlaamse gewest
Franse gemeenschap Waalse gewest
Duitstalige gemeenschap Brussels Hoofdstedelijke gewest
Dit leidt tot de volgende
nevengeschikte beleidsniveaus, met hun eigen bevoegdheid:
Federale niveau: federaal parlement met de koning, bevoegdheid te beslissen via
wetten
Gemeenschapsniveau: gemeenschappen, via decreten
, Gewestniveau: gewesten, via decreten en ordonnanties
Het Grondwettelijk Hof houdt toezicht op deze bevoegdheidsverdeling die in de Grondwet
is vastgelegd.
4. Ondergeschikt beleidsniveau
4.1. Provinciaal niveau
De provincie kan optreden in elke aangelegenheid die van provinciaal belang is.
Bijvoorbeeld: provinciaal onderwijs, huisvuilwerking, provinciewegennet, rampenplannen,
enz.
Wetgevende macht: Provincieraad
Uitvoerende macht: Deputatie
4.2. Gemeentelijk niveau
De gemeente kan optreden in elke aangelegenheid die van gemeentelijk belang is.
Bijvoorbeeld: OCMW, gemeentelijke politie, gemeentelijke wegen, sportinfrastructuur,
enz.
Wetgevende macht: Gemeenteraad
Uitvoerende macht: College van Burgemeester en Schepenen
, HOOFDSTUK 3: scheiding der machten
1. Het begrip scheiding der machten
De grondwet bepaalt voor België een scheiding der machten. De staat wordt bestuurd
door 3 staatsmachten/organen met verschillende functies:
de wetgevende macht: gezamenlijk uitgeoefend door Koning en parlement
de uitvoerende macht: de Koning, die voor de uitoefening ministers en
staatssecretarissen benoemt
de rechterlijke macht: hoven en rechtbanken.
De ene macht mag zich in principe niet mengen in zaken van de andere. (niet zo strikt in
België)
2. Scheiding der machten op federaal niveau
De wetgevende macht wordt uitgeoefend door het federaal parlement samen met
de Koning. De beslissingen die zij nemen noemen we een wet. Maken wetten
De uitvoerende macht is in handen van Koning, die hiervoor wordt bijgestaan door
de Federale Regering, aangezien hij onschendbaar en politiek onverantwoordelijk
is. Voeren wetten uit
De rechterlijke macht bestaat enkel op federaal niveau en wordt uitgeoefend door
onze rechtbanken. Spreken recht bij conflicten
3. Scheiding der machten op niveau van gemeenschappen en
gewesten
Ze zijn elkaar gelijke, maar zijn bevoegd voor verschillende domeinen.
3.1. De Vlaamse Gemeenschap + Vlaams Gewest
Wetgevende macht: Vlaams Parlement (verkozen raadsleden), de beslissingen =
decreten
Uitvoerende macht: Vlaamse Regering
3.2. De Franse Gemeenschap
Wetgevende macht: Parlement van de Franse Gemeenschap, beslissingen =
decreten
Uitvoerende macht: Regering van de Franse Gemeenschap
3.3. De Duitstalige Gemeenschap
Zes gemeenten van de provincie Luik
Wetgevende macht: Parlement van de Duitstalige Gemeenschap, beslissingen
= decreten
Uitvoerende macht: Regering van de Duitstalige Gemeenschap
3.4. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Staatshervorming van 1988-1989, 19 gemeenten
Wetgevende macht: Parlement van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, 89
verkozen leden, beslissingen = ordonnanties
Uitvoerende macht: Brussels Hoofdstedelijke Gewestregering
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yordipeleman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now