Sociaal recht samenvatting
MODULE 1: Algemene inleiding
Hoofdstuk 1: Het sociaal recht
= Het sociaal recht omvat het arbeidsrecht en het socialezekerheidsrecht.
- Het arbeidsrecht regelt de verhouding tussen de werkgevers en de werknemers.
- Het sociaal zekerheidsrecht organiseert de professionele en sociale solidariteit.
Hoofdstuk 2: De historiek van het sociaal recht
- Voor de Franse Revolutie: het stelsel van de corporaties
- 1791: verbod oprichting corporaties (de wet “Le Chapelier”)
- 1867: De opheffing van het verbod oprichting corporaties (recht op vereniging; economisch
liberalisme)
- 1919: algemeen enkelvoudig stemrecht
- 1948: vrouwenstemrecht
- 1886: zware onlusten in Luik en Henegouwen (parlementaire commissie; eerste wet ter
bescherming van de werknemers)
- Na W.O.II: “Le Pacte social”
➔ Loyale samenwerking & wederzijds respect
➔ Vertaling
➔ Loyale medewerking
➔ Wederzijds respect
➔ Erkenning van respectievelijke rechten en plichten
➔ Respecteren van het legitieme gezag van de werkgever
➔ Werknemer voert zijn werk op een gewetensvolle en zorgvuldige manier uit
➔ Werknemer respecteert het verenigingsrecht van de WG
EXAMEN: Wat zijn de principes in het pacte social dat je nu nog terug tegenkomt
MODULE 2: Het arbeidsrecht
Hoofdstuk 1: Inleiding
1.1 De arbeidsovereenkomst
De cursus behandelt ‘de arbeidsovereenkomst’
- De precontractuele fase: de vacature en de sollicitatieprocedure
- De contractuele fase: de totstandkoming, de uitvoering en de beëindiging van de
arbeidsovereenkomst.
De cursus behandelt niet de andere aspecten van de arbeidsreglementering:
- De collectieve arbeidsverhoudingen, het arbeidsreglement, recht van bezoldiging en
bescherming van het loon, de arbeidswet, betaalde feestdagen en educatief verlof, sluiting
van ondernemingen, …
Opgelet: “de collectieve arbeidsverhoudingen”
- Organisaties voor werknemers: professionele vakorganisaties (vbn. ACV-CSC METEA; BTB)
en interprofessionele vakorganisaties; vbn. ABVV, ACLVB, ACV)
- Organisaties voor werkgevers: professionele werkgeversorganisaties (vbn.: AGORIA;
ASSURALIA; COMEOS) en interprofessionele werkgeversorganisaties (vb.: VBO)
,- Collectief overleg in overlegorganen: federaal (CRB, NAR, NPC, NPSC); regionaal (RPC,RPSC)
en onderneming (Ondernemingsraad; CPBW)
- Akkoorden: het Interprofessioneel Akkoord (IPA; o.m. loonnorm)
- Collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO): Normatieve bepalingen bindend voor alle
werkgevers en werknemers
- Individuele: algemene arbeidsvoorwaarden (vbn. lonen,
arbeidsduur, jaarlijks verlof)
- Collectieve: afspraken bindend voor de CAO-partijen die de
collectieve arbeidsverhoudingen in de onderneming regelen
(vbn.: statuut van syndicale afvaardiging, het onthaal in de
onderneming).
De overlegorganen op federaal niveau
1.3 De basisbegrippen
De werknemer en de zelfstandige
- Werknemer = Werkt in uitvoering van een arbeidsovereenkomst. Zijn sociaal statuut is die
van loontrekkende werknemer.
- Zelfstandige = Werkt in uitvoering van een aannemingsovereenkomst. Zijn sociaal statuut is
die van zelfstandige.
-> Opgepast voor de schijnzelfstandige en de schijnwerknemer.
Hoofdstuk 2: Het statuut werknemer
2.1 De basisbegrippen van de arbeidsovereenkomst
De arbeidsovereenkomst (Art. 2 WAO) = Een arbeidsovereenkomst is een overeenkomst
waardoor een werknemer zich verbindt, tegen betaling van een loon, onder gezag van een
werkgever, arbeid te verrichten.
De essentiële elementen van een arbeidsovereenkomst zijn:
- de arbeid
- het loon
- het gezag van de werkgever (“het ondergeschikte verband”) -> Als er geen gezag is is er
geen arbeidsovereenkomst.
, Soorten arbeidsovereenkomsten (Art. 2-11ter)
- Het verrichte werk: voor werklieden (arbeiders), bedienden, handelsvertegenwoordigers,
dienstboden, studenten
- De duur: voor onbepaalde tijd, bepaalde tijd of voor een duidelijk omschreven werk, ter
vervanging
- De omvang van de arbeidsprestaties: voor voltijdse arbeid, deeltijdse arbeid.
De bediende en de arbeider
Het onderscheid
- De bediende verricht hoofdzakelijk hoofdarbeid
- De arbeider verricht hoofdzakelijk handarbeid
De verschillen
ü De opzegtermijnen
ü De duur van het gewaarborgd inkomen bij ziekte of arbeidsongeval
ü De regels inzake de jaarlijkse vakanties
ü De technische en economische werkloosheid.
2.2 De precontractuele fase van de arbeidsovereenkomst: de vacature en de
selectieprocedure
1. DE OPENSTELLING VAN DE VACATURE
➔ Altijd een balans tussen de rechten en plichten van werknemer en werkgever
➔ Geen zwart wit verhaal
➔ Verplicht om een aantal zaken te vermelden in de vacature
Principe: De informatieplicht van de werkgever
De vacature vermeldt:
- De functiebeschrijving
- De voorwaarden waaraan de kandidaat moet voldoen
- De plaats
- Het voornemen om een rekruteringsreserve aan te leggen
- De sollicitatieprocedure.
Opgepast: De vacature mag het geslacht niet vermelden behoudens in de gevallen bepaald
bij K.B. (artistieke beroepen, mannequins of modellen,…). Voor deze beroepen is het
geslacht belangrijk, zelfs als het werk heel arbeidsintensief is mag men ook niet een geslacht
kiezen
2. DE SELECTIEPROCEDURE
De verplichtingen van de werkgever:
1. De werkgever neemt de kosten van de selectieprocedure voor zijn rekening (examens of
onderzoeken).
2. De werkgever geeft een attest aan de kandidaat (werkloosheid).
3. Alle fases van selectieprocedure verlopen binnen een redelijke termijn.
4. De eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer van de werknemer
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Annedevoeght. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $14.53. You're not tied to anything after your purchase.