Uitgebreide hoorcollege aantekeningen van de hoorcolleges psychopathologie . Ik heb met deze aantekeningen en de samenvatting van het boek Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen een 8,9 behaald. Mijn tip: bekijk dit document en mijn samenvatting van het boek en maak dan je eigen ov...
Introducte
- Hoeveel % van de kinderen heef een psychologische stoornis?
o 10%
- Is de prevalente hoger tidens de vroege- & midden-kindertid of tidens
adolescente?
o Adolescentee veranderingen in ontwikkeling – er wordt meer van ie
verwacht, in adolescente is het zichtbaarder, biologische riiping en
hormonale veranderingene daar kunnen ook processen in verstoord raken
waardoor op dat moment bepaalde pathologie tot uitng komt.
o Vroege- & midden-kindertid %
o Adolescente 11%
- Bii wie komt psychopathologie vaker voor, bii iongens of meisies?
o Bii iongens – genetsch, sommige stoornissen vaker bii iongens dan bii
meisies. Jongens vertonen meer externaliserend problematek dan meisies,
dat is meer zichtbaar en hebben anderen meer last van.
o Meisies % iongens 11%
Mogeliike verklaringen?
Developmental psychopathology (orthopedagogiek)
DP= A science that can unravel the dynamic-process relatons underlying pathways of normal
development and the development of psychopathology
- De wetenschap die onderzoek doet naar ontwikkelingspsychopathologie, die zich
richt op dynamische processen in ontwikkeling, die ontwikkelingspaden verklaren.
Gaat over de normale en biizondere ontwikkeling.
Psychopathology = outcome of development, and not as a disease entty
- Resultaat van een ontwikkelingspad
Development = ongoing interacton between an actve changing organism in a dynamic,
changing context
- Voortdurende interacte van organisme met ziin omgeving en interne riiping
(verandert zelf ook door riiping en voortdurende interacte met de omgevingg
Ontwikkelingsperspectee
Wat is normaal op welke leefiij
Ook ontwikkelingsperspectee aannemen bii overwegen van psychopathologie
Vroege kindertid
- Bedplassen
- Drifuiten
- Separate-angst
Pervasieve ontwikkelingsstoornissen
Ernstge leerproblemen
Encopresis/enuresis
Slaapproblemen
1
,Collegeaantekeningen Psychopathologie
Midden kindertid
- Bang in donker
- Beweegliik
ADHD
ODD/CD
Ticstoornissen
Angststoornissen
Somatsche problemen
Adolescente
- Somberheid
- Sociale isolate
- Negateve cognites
- Lage zelfwaardering
- Gevoelig voor afwiizing
- Suïcidale gedachten
Wanneer sprake van (ontwikkelings)psychopathologie – wanner spreken we van een
stoornis
- Klachten
o Lichameliik functoneren – buikpiin, hoofdpiin
o Gedrag – druk gedrag of iuist vermiiden
o Emotes – verdrietg, of boosheid
2
,Collegeaantekeningen Psychopathologie
o Cognites – denkene dwanggedachten, niks waard
o Relates – sociale vaardigheden of problemen met interacte met anderen,
weinig vrienden
Wanneer zeg je dat er een stoornis is
Minimaal 1 van je volgenje aanwezig ziin
- Wanneer klachten
o Niet passen bii de leefiid
Vergeleken bii normale ontwikkeling uitzonderliik
o Niet/zeer moeiliik te corrigeren ziin
Er is al iets geprobeerd maar dat lukt niet
o Het algemeen functoneren ernstg nadelig beïnvloeden
Niet meer naar school, niet meer alleen naar bed, niet meer sporten
o Het kind zelf en/of de omgeving doen liiden
o Uiteindeliik mogeliik ontwikkeling doen stagneren
Zo angstg dat iemand niet praat en niet met anderen omgaat, dat
heef gevolgen voor sociale vaardigheden (ontwikkelen in interacte
met andereng
Dit zegt nog niks over de ernst van een klacht, als 1 van deze aanwezig is, dan spreek ie van
er is sprake van een stoornis.
Of het een stoornis is, is deels afankeliik van sociaal-culturele context (in DMS-5 ook meer
nadrukg
- Vb. Sociale angst in collectvistsche versus individualistsche culturen
o Als ie verlegen bent en ie woont in collectvistsche cultuure waarin het
gewaardeerd wordt als ie rekening houdt met anderen, opgaat in de groep,
regels gehoorzamen, dan zal ie met die karaktereigenschappen niet snel in de
problemen komen. Je past in de culturele context
o In individualistsche cultuur deze karaktereigenschappen hebt, en ie moet
presenteren of assertef ziin om voor iezelf op te komen, dan wordt het wel
een probleem. Je loopt dingen mis, ie ontwikkelt niet op een manier zoals in
die culturele context gewaardeerd wordt.
- We realiseren ons niet genoeg wat de impact is van culturele context, wii denken te
veel uit eigen culturele normen. Die DSM kiiken vanuit bepaalde culturele context,
misschien niet zo geschikt voor andere contexten.
Classificatesystemen
Het gezin je Vries bestaat uit moejer met 2 kinjeren, Jasper en Mike, en een nieuwe partner
van moejer. Vajer is joor ziin verslaving slechts op je achtergronj aanwezig. Jasper is een
iongen van 12 iaar, hii vertoont veel onrustg gejrag en is snel aegeleij.
Op school ziin er problemen. Jasper is bliiven ziten in groep 7, omjat hii achter liep met taal
en rekenvakken. School meljt jat Jasper moeite heef met het op ziin plek bliiven ziten en
niet langer jan 5 minuten met een taak bezig kan ziin. Jasper heef geen echte vrienjen in je
klas.
Opa en oma van moejers kant ziin weinig betrokken bii het gezin, je vajer en moejer van
vajer ziin meer betrokken. Zii hebben regelmatg contact met je iongens en komen trouw op
je veriaarjagen van iejereen. Beijen hebben wel aangegeven jat ze het steejs moeiliiker
3
,Collegeaantekeningen Psychopathologie
vinjen om binnen te komen in het huis; moejer opent niet altij je jeur wanneer ze
aanbellen en je iongens niet thuis ziin.
Moejer geef aan het helemaal zat te ziin met iejereen maar met name met haar beije
iongens; ze kan het niet langer aan. Wanneer moejer Jasper aanspreekt kriigt ze een grote
monj van hem oe een jrifbui; eigenliik heef ze je moej opgegeven om hem nog te
corrigeren. Partner van moejer liikt eveneens weinig gemotveerj een onjersteunenje rol te
spelen in je opvoejing van je kinjeren. Vajer van je kinjeren is op jit moment niet in staat
een biijrage te leveren maar heef sinjs een maanj een relate met een vrouw jie hem heef
gevraagj ae te kicken zojat ze een relate kunnen aangaan. Hii is hiervoor sterk gemotveerj.
… etc
- Dus hele verhaal laten lezen aan iemand voor behandelplan
Het gezin je Vries bestaat uit moejer met 2 kinjeren, Jasper en Mike, en een nieuwe partner
van moejer. Vader is door zijn verslaving slechts op de achtergrond aanwezig. Jasper is een
jongen van 12 jaar, hij vertoont veel onrustig gedrag en is snel afgeleid.
Op school ziin er problemen. Jasper is blijven ziten in groep 7, omdat hij achter liep met
taal en rekenvakken. School meljt jat Jasper moeite heef met het op zijn plek blijven
ziten en niet langer dan 5 minuten met een taak bezig kan zijn.n Jasper heef geen echte
vrienden in de klas.
Opa en oma van moeders kant zijn weinig betrokken bij het gezin, de vader en moeder van
vader zijn meer betrokken. Zii hebben regelmatg contact met je iongens en komen trouw
op je veriaarjagen van iejereen. Beijen hebben wel aangegeven jat ze het steejs
moeiliiker vinjen om binnen te komen in het huis; moeder opent niet altijd de deur wanneer
ze aanbellen en de jongens niet thuis zijn.
Moejer geef aan het helemaal zat te ziin met iejereen maar met name met haar beije
iongens; ze kan het niet langer aan. Wanneer moeder Jasper aanspreekt krijgt ze een grote
mond van hem of een drifbuii eigenlijk heef ze de moed opgegeven om hem nog te
corrigeren. Partner van moeder lijkt eveneens weinig gemotiveerd een ondersteunende rol
te spelen in de opvoeding van de kinderen. Vajer van je kinjeren is op jit moment niet in
staat een biijrage te leveren maar heef sinjs een maanj een relate met een vrouw jie hem
heef gevraagj ae te kicken zojat ze een relate kunnen aangaan. Hii is hiervoor sterk
gemotveerj. … etc
- De belangriikste dingen markeren, meer to the point
- Of ie kunt de problematek gaan classifceren a.d.h.v. classifcatesysteem
As !: dimensie van de stoornis
As II: persoonliikheidsstoornis of niet
As III: somatsche problematek (lichameliike aandoeningeng
As IV: psychosociale en omgevingsfactoren
As V: niveau van alledaags functoneren (gafg
DSM-IV
as I: ADHD
as II: V 71.09 (geen diagnoseg
as III: n.v.t.
as IV: afwezigheid & verslaving vader, schoolprobleem (V62.3g
4
,Collegeaantekeningen Psychopathologie
as V: GAF 41 – 50
DSM-5
ADHD, schoolprobleem (V62.3g, ernstg, 55%
- Ernstbepaling wel in DSM-V, niet in DSM-IV.
- Geen assenstelsel in DSM-V. Geen onderscheid meer tussen de stoornissen,
persoonliikheidsstoornis en somatsche problemen. Alles op 1 hoop. Bii DSM-IV nog
idee van hiërarchisch verschil is tussen die type problemen. DSM-V ziet
dwarsverbanden, stoornissen ionger, niet meer zo verschillend.
2 veelgebruikte systemen
- Internatonal Classifcaton of Diseases
o ICD (nu: ICD-10, ICD-11 in mei 201 g
o Ontwikkeld door WHO = World Health Organizaton
Iets meer van Europese origine
- Diagnostc and Statstcal Manual of the mental disorders
o DSM (nu: DSM-5g
o Ontwikkeld door APA = American Psychiatric Associaton
Noord-Amerikaans van oorsprong
- Consensus experts
o Beide systemen hebben een indeling gemaakt van allerlei psychologische
stoornissen op basis van consensus
- Kunnen worden ‘vertaald’ naar elkaar
o Dichter bii elkaar te brengen, biivoorbeeld V codes in beide systemen.
- Verschillen: voor sommige stoornissen hebben clinici voorkeur voor ICD, maar over
algemeen DSM meest in NL. Maar onderzoekers soms voorkeur voor ICDe daar staat
een vorm in die komen wii tegen en daar willen wii wat mee. DSM onderscheidt dat
niet.
- Speelt cultuur een rol tussen deze 2? – niet direct een voorbeeld.
Voordelen
- Internatonale eenduidigheid
o (Onderzoek, onderwiis, beleid, communicateg
o Omdat er een handboek is gekomen voor is er efecteve communicate voor
allen. Minder hindernissen en tid en energie.
- Duideliike beschriiving kern problematek
o Dat maakt dat het makkeliik overgedragen kan worden. Wat ziin de
kernproblemen van… Als we het allemaal leren kunnen we het goed
afstemmen.
- Richtnggevend voor behandeling
o Niet per se 1 op 1 relate behandeling en type stoornis. Het hangt nameliik af
van de leefiid, de ernst van de stoornis, en context van het kind.
Nadelen
- Mogeliik te sterk gereduceerd
o De problematek die speelt wordt sterk gereduceerd tot 1 compacte
classifcate
5
,Collegeaantekeningen Psychopathologie
- Categoriale indeling
o Erg zwart/wit denken, erg gericht op wel/geen stoornis, als ie niet voldoet aan
de criteria heb ie er nog steeds last van en wil ie er wel wat aan doen, maar
dat kost ie eigen geldt.
o Indeling liikt niet helemaal te passen hoe de problematek tot uitng komt.
- Suboptmale basis voor behandeling
Historisch overzicht ICD (niet voor tentamen)
- ICD-6 (194 g (eerste versie met psychische stoornisseng
o Daarvoor alleen maar lichameliike problematek
- ICD-7 (1955g
- ICD- (1965g
- ICD-9 (1977g
- ICD-10 (1992e 1996 – assen toegevoegdg
- ICD-11 (mei 201 g
ICD 10
- Classifcate van alle ziekten
Dat deel komt
overeen met de
DSM.
ICD 10 Hooedstuk V
F00-F09 Organische, inclusief symptomatsche, psychische stoornissen
F10-F19 Psychische stoornissen en gedragsstoornissen door gebruik van
psychoacteve middelen
F20-F29 Schizoerenie, schizotypische stoornissen en waanstoornissen
F30-F39 Stemmingsstoornissen = afecteve stoornissen
F40-F4 Neurotsche stoornissen, stress-gebonden stoornissen en somatoforme
stoornissen
F50-F59 Gedragssyndromen samengaand met lichamelijke symptomen en
stoornissen
F60-F69 Persoonliikheidsstoornissen en gedragstoornissen op volwassen leefiid
F70-F79 Zwakzinnigheid
F80-F89 Stoornissen in psychische ontwikkeling
F90-F98 Gedragsstoornissen en emotonele stoornissen die doorgaans op
kinderleefijd oe in adolescente beginnen
6
,Collegeaantekeningen Psychopathologie
F99-F99 Psychische stoornis, niet nader omschreven
ICD-10
As I: klinische diagnose (biiv. ADHDg (zelfde als DSM-IVg
As II: specifeke ontwikkelingsachterstand (DSM-IV persoonliikheidsstoornisseng
As III: niveau intellectueel functoneren (DSM-IV somatschg
As IV: somatsche aandoening (dit is DSM-IV as IIIg
As V: afwiikende psychosociale omstandigheden (dit is in DSM-IV as IVg
De stressoren en belangriike dingen in de context
As VI: globaal algemeen functoneren (dit is in DSM-IV as Vg
Historisch overzicht versies DSM
- DSM-I (1952g
- DSM-II (196 g
- DSM-III (19 0g
- DSM-III-R (19 7g
- DSM-IV (1994g
- DSM-IV-TR (2000g
- DSM-5 (mei 2013 Engels
o april 2014 Nederlandsg
Invoering NL: januari 2017
Invoering vergt best wel veel tid en geld
DSM 5 tot stand koming
- Start in 1999
- Conferentes voor onderzoeksplannen
o Om bepaalde problemen te onderzoeken om op te lossen
- 162 experts in werkgroepen en ‘task forces’ sinds 2007
- 300 adviseurs - internatonaal
- Gericht onderzoek rond discussiepunten sinds 2005
- Presentates op congressen
- Inspraakrondes met patënten verenigingen
- Feedback geven mogeliik via dsm-5 website
Website DSM-5:
http://dsm.psychiatryonline.org/book.aspx?bookid=556
DSM-IV
As I: klinische diagnose (biiv. ADHD-Cg
As II: persoonliikheidsstoornissen en mentale retardate (biiv. V71.09 geen diagnoseg
As III: somatsche aandoening (biiv. diabetesg
As IV: psychosociale en omgevingsfactoren (biiv. V10, relateproblemen oudersg
As V: Global assessment of functoning (GAFg
DSM-5
- Alle stoornissen (geen hiërarchisch onderscheid m.b.v. assen I-IIIg
- Uitgebreid specifcates & stressoren (V en Z codesg
- Ernst: per stoornis ernst
7
, Collegeaantekeningen Psychopathologie
- Niveau van functoneren:
o WHO DAS (WHO Disability Assessment Schejuleg
Vragenliist met 36 items over 6 domeinen:
communicate, mobiliteit, zelfzorg, sociale omgang, actviteiten,
deelname aan de gemeenschap
o Scoring 100% (volledig afankeliikg – 0% (goed functonerendg
Hoe hoger ie score, hoe lager ie niveau van functoneren.
- Eigen idee van GAF is afgeschaf, maar manier van niveau van functoneren is
overgenomen van ICD-10.
DC: 0-5 (2016)
Diagnostc lassifcaton oe Mental Health anj Developmental Disorjers in Ineancy anj Early
hiljhooj, Zero to Five
- Specifek leefiidsrange 0-5 iaar. De DSM-V heef niet de kenmerken in zich om ionge
kinderen te classifceren.
As I: stoornis
As II: relatonele context
(gedrag, afect, betrokkenheidg
- Er wordt iets gezegd over de belangriike personen van het kind, maar ook de
kwaliteit van de relate (hechtngg
As III: medische en ontwikkelingsstoornis en condite
- Ondervoeding, slecht gevoed, verslaving
As IV: psychosociale stressoren
- Liikt weer op DSM-IV
As V: niveau van ontwikkeling
- Wel nog assenstelsel, in tegenstelling tot DMS-V
Historisch overzicht versies DC: 0-3
- DC: 0-3 (1999g
- DC: 0-3R (2005g
- DC: 0-5 (2016 in VSg
o Gat tussen 3-5 kon DSM ook niet goed invullen.
https://www.zerotothree.org/
Casus
Sophie (6 jaar) wordt aangemeld bij een GGZ instelling.
Ouders: Sinds Sophie in groep 3 zit, durf ze niet meer alleen te slapen. Eén van hen moet ’s
avonds naast haar bed zitten tot ze in slaap valt. Als zii dit niet doen, raakt Sophie in paniek,
durf ze haar ogen niet te sluiten en kriigen ze ruzie.
Ze dachten aanvankeliik dat dit, naarmate ze meer gewend zou raken in haar nieuwe klas,
wel over zou gaan. Sophie heef altid terughoudend gereageerd op nieuwe situates. Na 3
maanden liikt het gedrag eerder te verergeren dan te verminderen. Als Sophie ’s nachts
wakker wordt, roept ze om haar ouders. Deze nemen haar regelmatg bii hun in bed. Ze ziin
bang dat ze slaap tekort komt.
Sinds kort durf Sophie ook niet meer bii haar opa en oma te logeren, wat ze vanaf haar 1e
iaar meerdere keren per iaar deed. De laatste keer hebben haar grootouders haar ‘s avonds
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ikoomen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.52. You're not tied to anything after your purchase.