Summary
Samenvatting - Sturing van complexe vraagstukken (FSWBM-3130)
- Course
- Institution
Samenvatting van het vak sturing van complexe vraagstukken Master Bestuurskunde Erasmus universiteit Rotterdam
[Show more]
Seller
Follow
olafschijvens
Content preview
College 1De overheid heeft 3 taken:
Zorgen voor basisvoorzieningen (rechtstaat)
Produceren collectieve goederen (defensie)
Helpen waar burgers en bedrijven het nalaten (daklozen/Multi probleemgezinnen)
Via verkiezingen laten burgers stem horen en hebben dus invloed over welke onderwerpen
op de beleidsagenda komen. Dit is een lineaire vorm van problemen definiëren en beleid
ontwikkelen.
Deze methode is probleemgestuurd werken. Voorwaarde voor deze methode:
(1) Je moet het probleem begrijpen, (2) willen oplossen, (3) kunnen oplossen, (4) niet
symptomen maar probleem oplossen en (5) beperkte negatieve bijwerkingen.
Niet alle problemen zijn zo simpel. Oorzaak van complexe vraagstukken:
Kennistekorten
Waarde conflicten, waardoor consensus ver weg is.
Hierdoor ontstaat de volgende matrix:
Ook nog sprake van een derde dimensie die complexe vraagstukken complex maken:
multi-actor eigenschap = Er zijn veel mensen mee gebonden met hun eigen frames en
werken onafhankelijk van elkaar. Sturing vereist dat de partijen bij elkaar komen om kennis
te genereren om gezamenlijk tot een diagnose en aanpak te komen.
De problem-solving benadering gaat ervanuit dat je het snapt, wilt en kunt. Terwijl als je het
vraagstuk verder wil brengen en er niet aan deze drie criteria wordt voldaan (dus deels
weten, deels willen of deels kunnen), kan je zelfs na grote inspanningen nooit klaar zijn.
Zeker als actoren werken vanuit eigenbelang.
Literatuur Rittel & Webber (1973)
Voorheen alleen simpele problemen, nu complexe vraagstukken die vragen voor consensus
op het gebied van normen en waarden.
,Stelling van Rittel en Weber:
door diversere maatschappij zijn er minderheden, door groei worden deze minderheden
groter (absolute zin), dit maakt wicked-problems ingewikkelder (denk aan kenmerken:
consensus, kennis te kort en multi-actor).
Kenmerken Wicked Problems:
1. Geen definitieve probleemdefiniëring
2. Geen definitieve oplossing
3. Niks is juist of fout (Oordeel van een oplossing is een persoonlijk oordeel)
4. Oplossing is niet te testen (oplossing zorgt voor nieuwe problemen)
5. Niet mogelijk “leren door te doen” (alles heeft gevolgen)
6. Onbeperkt aantal oplossingen
7. Elk WP is uniek
8. WP is symptoom van ander probleem
9. Discrepanties (verschillen) kunnen op verschillende manieren worden uitgelegd
10. Besluitvormer mag er niet naast zitten
Punt van de auteurs is dat verschillende waarden die gedragen worden door groepen of
individuen voor de ene persoon bevredigend zijn maar voor de ander juist botsend. Maar
ook kan bijvoorbeeld de oplossing voor situatie x een probleem zijn voor situatie y. Vanwege
het ontbreken van een overkoepelende sociale theorie is het niet te zeggen welke groep
juist is en welke niet.
Literatuur: Head & Alford (2013)
Niet alle problemen zijn ofwel simpel of wicked. Heifetz (1994) hanteert 3 typen:
● Type 1: definitie probleem en oplossing zijn duidelijk (tam prrobleem)
● Type 2: definitie probleem is duidelijk, oplossing niet (gecompliceerd)
● Type 3: probleem en oplossing zijn niet duidelijk (complex)
Het doel van het aanpakken van complexe systemen is niet het vinden van een oplossing,
maar het samen in actie gaan.
Verder gaat het artikel in op het feit dat beleidsmakers en publieke managers goed zijn in
routines. Ze hebben alleen problemen met niet routinematige uitdagingen (=wicked
problems). Want: in deze type problemen
- Interacteren problemen met elkaar,
- Leidt meer kennis niet tot betere oplossingen (consensus)
- Ze worden er niet op afgerekend.
Wicked-problems te maken met complexe context. De context verdient juist de aandacht
voor het bedenken van oplossingen. Oplossing waarschijnlijk in de vorm van maatwerk.
Volgens het artikel worden wicked problems vaak geassocieerd met
● Sociale pluriformiteit: meerdere belangen en waarden van stakeholders
● Institutionele complexiteit: de context van coöperatie binnen organisaties en multi-
level governance
● Wetenschappelijke onzekerheid: versplintering en gaten in betrouwbare kennis
, Uitdagingen voor publiek management die deze problemen moeten aanpakken:
Pad afhankelijkheid, NPM heeft niet geholpen door hun focus op taakverdeling en scheiding.
Gevolgen waren:
1. Output ivp outcome focus
2. Scheiden uitvoering en strategie
3. Leidt tot competitie, efficiëntie maar ook ondermijnen samenwerking
Als oplossingen biedt het artikel (dus voor management in de toekomst bij Wicked-
problems): in de kern bewegen ze zich naar maatwerk en meervoudig sturen
● Frame reflection
○ Verder gaan dan technisch/rationeel denken
○ Kijken naar hoe het probleem is gedefinieerd en hoe andere het definiëren.
● Nieuwe vormen van (passend) leiderschap
○ Transformationeel (inspirerende visie, medewerkers activeren)
○ Hervormen bestuurlijke infrastructuur overheid
● Systeemdenken
○ Oog voor parallele processen
○ Oog voor afhankelijkheden en emergentie
○ Focus op interactie/samenwerking
Drie voordelen van collaboratieve relationships:
Cooperatieve netwerken zorgt voor verduidelijking kern probleem
Door samenwerking wordt oplossing sneller gevonden
Implementatie oplossing gaat soepeler
Structuur organisatie moet bovenstaande toelaten:
Structuur moet flexibel zijn
Flexibele budgetering en finance
Meer genuanceerde aanpak van performance meting en evaluatie
Literatuur: Alford & Head (2017)
Maatwerk voor wicked-problems:
Kijk preciezer naar het vraagstuk en kijk naar het type probleem. Beslis dan of je een
doorpakker nodig hebt, wellicht meer onderlinge competitie of samenwerking. Of wellicht is
er meer kennis nodig?
Drie strategieen om WP aan te pakken
Authoritatieve strategies Competitive strategy Publieke consultatie
Een gezaghebbende leider nodig om Stimuleren concurrentie Met andere oplossen (kan
probleem op te lossen (lastig bij WP voor andere inzichten. (kan gemeenschap de oplossing wel
door gelimiteerde capaciteiten) ook voor conflict zorgen) overbrengen)
6 condities van wickedness
- Structurele complexeiteit - Kennis framing
- Kennis over aard probleem - Belangenverschillen
- Kennisfragmentatie (versplintering kennis) - Machtsverhoudingen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller olafschijvens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.66. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67163 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now