Samenvatting van sociologie, prof Dirk Geldof,
Kort samengevat aan de hand van ppt, cursus en eigen notities
Enkel de dingen die je moet kennen
12 pagina's
Sociologie van de sociale ruimte en tijd
Deel 1: Tijd als sociaal construct
Hoe is tijd ondersteunend: sturend vs. dwangmatig à verschillende belevenissen
Deel 2: Ruimte als sociaal construct
Ruimtegebruik: door mensen bepaald à Privé/publiek, eigenaar/huurder/bezoeker
Deel 3: Interactie tussen tijd en sociale ruimte
Tijd en plaats beïnvloeden elkaar à Ontwerp: versnellen/ vertragen van ruimte
DEEL 1: TIJD ALS SOCIAAL CONSTRUCT
Les 1: Hoe ons hedendaags tijdsbegrip tot stand kwam
Geschiedenis van tijdsbesef en tijdsmeting
Paradox: weten niet wanneer mensen tijd beter konden meten à wel impact onderzoeken
Middeleeuwen:
- Meting: zonnewijzer à ‘s nachts onbruikbaar à klepsydra (water) à hangt af van
snelheid water
- Wie: Monniken, wetenschappers, handelaars/ ondernemers (werkdag)
- Tijdssignalen: complexe stad à tijdsignalen nodig d.m.v. klokken à kerk, poorten,
markten
Maar wie bepaalt het uur? à Nood aan zichtbaar uurwerk
Mechanische klok: 13-14de eeuw à eerst water à gewichten à escapement, haakrad
Klokken: architecturaal deel centraal in de stad: Kerken, burgerlijke gebouwen
à Vooruitgang, rijkdom, tijd zichtbaar in stad à uur verschilde van stad tot stad
Tijd verandert van karakter: juister, bewustzijn groeit, deelbaar, los van de natuur, los van
kerk, tijd staat op zichzelf àDoor mensen gemaakt, onder beheer van mensen
Tijdsmeters als diciplineringsmiddel: studietijd, religieuze tijd, economie, werkuren
Waardestijging van tijd: Tijdsverspilling, time is money, verhoging levenstempo
Latere ontwikkelingen: Macht over tijd à macht van tijd
- Democratisering klok à gsm, laptop, …
- Preciezer meten, sneller leven
- Standaardisering à Greenwich mean time, internationaal
Besluit:
- Goudsblom: regiem van tijd à ruimte bepaald door tijdsgrenzen
à Toch botsen: tijdsvertraging: zelfgekozen (meditatie, gebeurtenissen), noodgedwongen
(verlies)
1
, Les 2: tijdsrisico’s in een versnelde samenleving
Westerse maatschappijen versnellen voortdurend à verandering tijdsorde à groei
tijdsdruk
- Afbrokkeling collectieve ritmes
- Alles sneller, flexibeler à online shoppen, ’s nachts werken, multitasking
- Tijd wordt schaarser à mensen gaan er rationeler mee om
- Persoonlijke problemen: tijdsdruk, individualisering, nood aan tijdpolitiek, medicatie
- Maatschappelijke problemen: files, versnelling,
Paradoxen:
1. Korte individuele arbeidstijd >< tijdsdruk
a. Arbeidstijd gestegen op gezinsniveau à tweeverdieners, tijdsbuffer
verdwenen (huisvrouw, iemand altijd thuis)
b. Vervaging grens arbeidstijd – niet-arbeidstijd à bereikbaarheid, moeilijk
deconnecteren
c. Vrije tijd à consumptie/ prestatietijd à FOMO, agenda, to do’s
2. Tijdstekort à poging tot winnen en sparen van tijd
a. Sneller werken multitasking, uitbesteden (poetsvrouw), machines
b. Hoe meer tijd we winnen à hoe minder we lijken over te houden à
objectieve kloktijd (24u, plannen) VS subjectieve tijd (ervaren)
3. Nog nooit zo’n materiele rijkdom >< geen tijd om ervan te genieten
a. Nooit genoeg, streven naar meer
Crisis modern tijdsbegrip:
- Tijd meten: vergroting of verkleining van vrijheid
- Versnelling vs. levenskwaliteit
- Tegenreacties: meer ouderschapsverlof, tijdskrediet, pleidooien voor onthaasting
- Nood aan tijdsbeleid: grenzen aan flexibiliteit, tegen onzekerheid
Sociale versnelling:
- Moderniteit en modernisering à sinds 18de eeuw bepaalde processen
à rationalisatie, individualisering, vermarkting, versnelling, functionele differentiatie
- Wat wordt versneld: samenleving, processen, ook vertraging (files)
- Nood aan systematische theorie van sociale versnelling
= Toename van vervalgraden voor betrouwbaarheid van ervaringen en verwachtingen
= Verkorting van de als heden bepaalde tijdsruimte
- Zugmunt Baumand: Late moderniteit à snelle carrièrewisseling à ‘een leven lang’
à ‘een liefde lang’
Hartmut Rosa: 3 categorieën van versnelling
1. Technische versnelling: transport, communicatie, productie
2. Versnelling sociale veranderingen: versnelling als enige zekerheid à maakt instabiel
a. Krimp van het heden: toekomst en verleden gelden niet (meer), heden:
samenvallen ervaring en verwachting
b. Van intergenerationele naar intragenerationele verandering
c. Kortere vervaldata producten, manier van samenleven, korte carriérewisseling
3. Versnelling levenstempo: subjectief (opjaging), objectief (comprimeren, verdichten
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mariayae7. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.32. You're not tied to anything after your purchase.