Discussievragen Publiekrecht
Discussievraag 1:
“Moet de procedure tot herziening van de Grondwet worden gewijzigd?”
1. Welke garanties biedt de huidige procedure? Zou deze moeten bieden?
2. Worden de waarborgen in werkelijkheid gehaald?
3. Knelpunten?
Staatshervormingen en internationale verdragen
4. Soepelere procedure vereist om deze knelpunten op te lossen?
5. Conclusie?
Procedure tot herziening grondwet
De procedure tot de herziening van de grondwet bestaat uit drie fasen. Ten eerste duidt de pre-
consttuante de artielen aan die in aanmeriing iomen voor de herziening van de Grondwet.
Wanneer deze herzieningslijst gepubliceerd wordt in het Belgisch Staatsblad, worden de iamers van
rechtswege ontbonden. Binnen de veertg dagen moet een veriiezing worden georganiseerd dat de
nieuwe Consttuante (het nieuwe veriozen parlement en de Koning) aanduidt. De nieuwe
Consttuante zal de Grondwet iunnen herzien. de worden echter beperit door de herzieningslijst, de
2/3e quorum en de vereiste 2/3e meerderheid. De procedure is vooral rigide door de tussentjdse
veriiezingen.
De rigide herzieningsprocedure had verschillende doelen. Deze doelen worden in de praitji echter
niet gehaald.
Men wilde ten eerste een stabiele grondwet. Dit tracht men te bereiien door de tussentjdse
veriiezingen en de 2/3e meerderheid. Op die manier ion men niet zomaar iets veranderen in de
grondwet. Niets is minder waar. Parlementen stellen echter een lijst op, op het einde van hun
legislatuur. De tussentjdse veriiezingen verliezen dus hun afschriiweiiende impact.
Ten tweede wilde men de burgers betreiien. Daarom waren er de tussentjdse veriiezingen. Maar
omdat men de lijst altjd opstelt op het einde van een legislatuur, draait de campagne voor de
nieuwe Consttuante eerder om het beleid dan om de nieuwe Grondwet. Bovendien hoef de nieuwe
consttuante de artiels niet te herzien. De herziening ian ooi op een andere manier gebeuren dan
de pre-consttuante voor ogen had.
Ten derde wilde men rusten op een brede consensus. Dit tracht men te bereiien via de tussentjdse
veriiezingen en de 2/3e meerderheid. De opposite mag in de herziening zijn inspraai doen maar
heef geen inspraai in de verdere herweriing van de herziening. Dat is tegen een beginsel in de
Grondwet.
Ten laatste wilde men de grondwet punctueel wijzingen. Op deze manieren werden de grote lijnen
behouden en zouden er geen grote fundamentele wijzigingen ontstaan. Dat is echter misluit. Men
ian de federalisering en de partcipate aan de Europese Unie als grote wijzigingen beschouwen.
Probleem dat de grondwet rigide is?
De grondwet zorgt voor problemen bij drie taiien van de Belgische staat.
België is een federale staat dat geienmerit wordt door vele staatshervormingen. In de
staatshervorming zorgt de herzieningslijst voor moeilijiheden. De Consttuante weet nameliji pas na
de veriiezingen wat er echt veranderd moet worden. Men verandert daarom bepaalde
Grondwetartielen impliciet. Dat is uiteraard niet de beste oplossing.
Verder is men lid van een internatonale organisate, de Europese Unie. In de Europese Unie is het
soms noodzaieliji om de Grondwet te wijzigen om verdragen aan te gaan. Maar nieuwe veriiezingen
zijn te bruut voor deze verdragen en wachten tot het einde van de legislatuur is ooi niet ideaal.
, Tot slot is de herzieningsprocedure gecreëerd wanneer het federalisme nog niet bestond. Bij de
herziening heef men dus lange tjd geen reiening gehouden met de deelstaten. Dat is veranderd in
2014 wanneer de Senaat een deelstateniamer werd.
Conclusie
Aangezien de doelstellingen, of redenen, voor de invoering van de herzieningsprocedure niet worden
behaald, lijit het mij niet noodzaieliji om deze te blijven volhouden. Moest de grondwet stabiel
blijven, punctueel worden gewijzigd, rusten op een brede consensus en met instemming van de
bevoliing, zouden we een goede reden hebben om deze op die manier te behouden. Bovendien zijn
er door de evolute bijiomende problemen geiomen, zoals de staatshervorming en het sluiten van
internatonale verdragen.
Een soepelere procedure zou deze problemen dus iunnen oplossen, maar voorlopig zijn er eniel
voorstellen om de tussentjdse veriiezingen af te schafen, wat geen grote oplossing zou bieden
omdat ze nu al steeds op het einde van de legislatuur artielen aanduiden. Ooi zou hier dan een
verstrenging van de meerderheidsquota worden doorgevoerd, want anders vereist een herziening
van de grondwet een even grote meerderheid als een bijzondere meerderheidswet, wat dan weer te
soepel is.
De versoepeling lijit dus niet meteen de beste oplossing. De herzieningsprocedure is echter wel toe
aan een modernisering. De geldende procedure is erg conservatef en houdt geen reiening met het
huidige Belgische politeie ilimaat van staatshervormingen en internatonalisering.
Discussievraag 2:
“Past de toekenning van het referendum (voor de Gewesten) in het
Belgisch concept van democratie?”
1. Wat zijn de democratische voordelen? Kunnen deze gecompenseerd worden door
alternatieven?
2. Wat zijn de democratische nadelen?
3. Is een gewestelijk referendum verzoenbaar met de representatieve democratie?
4. Verzoenbaar met de consensusdemocratie?
5. Verzoenbaar met de deliberatieve democratie?
6. Conclusie?
REFERENDUM: algemene voor- en nadelen
Aan een referendum zijn voor- en nadelen gebonden.
Het voordeel bij uitstei is de inspraak van de burgers. De burgers irijgen nu, tjdens de ambtsperiode
van de vertegenwoordigers, een inspraai in het beleid. Op deze manier hebben de
vertegenwoordigers een beter beeld van de problematekkenkdekimpact van hun beslissingen. de
iunnen hun beslissing afstemmen op de wil van de burgers (meerderheidsdem).Het helpt de iiezers
een stokkachterkdekdeur te zeten bij beslissingen waar ze het niet mee eens zijn. de iunnen politci
dwingen tot transparantheid en belangenafwegingen (partcipateve). Het weit ooi eenkpubliekk
debat op (deliberateve dem).
Het nadeel houdt echter in dat de inspraai zeer beperit is en nietkconstructee (partcipateve dem).
Burgers iunnen iiezen tussen twee optes maar irijgen niet de ians om te discussiëren. Verder
houdt een referendum eniel reiening met dekmeerderheid (consensus). Hier zijn geen mechanismen
gevonden om een compromis te vormen. Indien het antwoord resulteert in iets waar de regering niet
mee aiioord is, ian dit bovendien voorkinstabiliteit van de regering zorgen (consensus). In een
referendum schuiven politci hun verantwoordelijkheidkooi af op de burgers (consensus,
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper oliviaratinckx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $6.46. Je zit daarna nergens aan vast.