Wat doet een accountant: controle van jaarrekeningen (verlies- en winstrekening),
belastingberekeningen, rendement voorspellen, geven een oordeel over de financiële zekerheid van
bedrijven (advies).
- Ontstaan accountancy beroep – Pincoffs-affaire (1879): maakte per ongeluk verlies en ging zijn
boekhouden verfraaien (doen alsof diensten/goederen meer waard zijn dan ze werkelijk zijn),
presenteerde op papier winst door het verfraaide boekhouden maar, profit is ‘opinion & cash is
fact’ (winst kan je faken maar uiteindelijk moet je toch betalen).
- Limperg (1926-1933): accountant geeft vertrouwen aan banken etc. die hun geld ergens in
willen stoppen (bedrijven, aandelen). Accountant als vertrouwensman van het maatschappelijk
verkeer, niet alleen kijken naar financiële aspecten maar ook maatschappelijk (duurzaamheid).
- ‘80-er jaren: internationalisering en de beveiliging ervan, schaalvergroting, multidisciplinariteit.
- 21ste eeuw: boekhoudschandalen, financieel-economische crisis, kritiek op het beroep.
Accountants mochten advies- en controlediensten beide aan één bedrijf verlenen, dit mag nu
niet meer omdat controletaken achter werden gesteld doordat er met adviesdiensten meer
verdiend werd (aantrekkelijker) – zie fraudedriehoek.
- Toezichthouder voor accountancy bureaus: Autoriteit Financiële Markten – kwaliteitsgebreken,
incidenten en interne toetsingen. Worden strenger.
Weeffout = fout in de structuur/hoe een systeem is opgezet; bedrijven huren een accountant in maar
hebben hier geen baat bij omdat een accountant werkt ten behoeve van maatschappelijk verkeer (als er
iets ontdekt wordt is dat ten nadele van het bedrijf maar ten voordele van de maatschappij), hierdoor
ontstaat er een discrepantie tussen het bedrijf en de accountant waardoor een bedrijf invloed gaat
uitoefenen en de accountant daarvan afhankelijk wordt (terwijl die afhankelijk zou moeten zijn van
maatschappelijk verkeer).
Verwachtingskloof: onderscheid tussen de prestatie- en communicatiekloof; werkelijke prestaties -->
wettelijke- en andere eisen (prestatiekloof) --> verwachtingen maatschappelijk verkeer
(communicatiekloof).
- Prestatiekloof: toezicht op hoe accountant controle uitvoert en fraude opspoort, kloppen de
werkelijke prestaties met de wettelijke eisen? – Fraudedriehoek.
- Communicatiekloof: accountant beweert te doen wat in de wet staat maar vindt dat
aandeelhouders te veel verwachten.
Forensische accountant: ten behoeve van het gerecht, ontrafelen van de constructie die is gemaakt ten
opzichte van de fraude. Verbindt juridische aspecten met accountancy aspecten, inventariseert de feiten
om anderen te kunnen laten oordelen. Mogen niet op de stoel van de rechter zitten!
, 2. Ontginning van de private markt (ontstaan/ontwikkeling van private markt).
3. Stabilisatie en institutionalisering.
4. Verbreding en uitbouw.
5. Tegenwind (weinig regels bij privaat onderzoek zorgde voor tuchtzaken).
6. Heroriëntatie en nieuw leven.
7. Weinig nieuws, concurrentie van advocaten.
Ontwikkeling vanaf 2014: aanvangscontrole d.m.v. inventarisatie frauderisico’s en controleplan, sneller
onderzoek door forensische accountant bij aanwijzingen door ‘normale’ accountant, strijd met
advocaten (accountant heeft geheimhoudingsplicht, deze is niet absoluut dus rechter mag het opzij
zetten, bij een advocaat is deze wel absoluut).
Bedrijf kiest sneller voor advocaten omdat de rechter hierdoor (geheimhoudingsplicht) niet stukken in
beslag mag nemen die gaan over het bedrijf zelf, ook is een accountant niet partijdig maar een advocaat
wel. Een bedrijf kiest liever voor een intern onderzoek door gespecialiseerde advocaten, afhandeling
d.m.v. schikkingen.
4 stromen:
- Publieke forensische accountancy – strafrecht, FIOD, politie, OM (strafrechtelijke onderzoeken).
- Private forensische accountancy – gespecialiseerde afdelingen accountancykantoren, niet alleen
strafrecht maar ook verzekeringsrecht, civielrecht etc. (KPMG, Deloitte).
- Publieke forensische accountancy inzake controle en toezicht – zwakheden opzoeken a.d.h.v.
fraudedriehoek, risico’s (belastingdienst, ingeschakeld door toezichthouders).
- Private forensische accountancy bedrijfsleven – interne fraude (compliance,
veiligheidsafdelingen, financiële instellingen zoals banken).
Harde forensische accountancy (waarheidsvinding, concrete verdenking, aantonen van fraude,
retrospectief/terugkijken, repressie/gericht op maatregelen) vs. zachte forensische accountancy (gericht
op risico’s, prospectief/toekomstgericht, zwaktes in systemen opzoeken, fraudedriehoek).
Verschillen accountant en forensische accountant – slide!!
Mag een onderzoek dat niet wordt uitgevoerd in het kader van rechtspleging maar als vorm van private
dienstverlening gericht op schadeherstel/beperking de naam forensisch dragen? Taken van zowel
deskundige als rechter... mag niet. Enkel de feiten en omstandigheden voorleggen die noodzakelijk zijn
voor het oordeel.
Iets bewust fout doen om er voordeel uit te halen – element van fraude.
Opzet moet je kunnen bewijzen & er moet geen goede verklaring zijn voor de fout die is gemaakt.
Valsheid in geschriften is een van de meest voorkomende/belangrijke vormen van fraude.
Onderzoeken:
- Surinaamse legerleider Bouterse: forensische accountant controleerde de geldstromen tussen
Nederland en Suriname, afwikkelingen van transacties van drugshandel/koophandel waarbij
Bouterse betrokken was om witwassen op te sporen.
- Holleeder/Endstra/Paarlberg.
, - Zie slide voor andere voorbeelden (‘faillissement’ van een niet bestaand project waardoor
miljoenen euro’s alsnog verdiend zijn).
Fraudedriehoek:
Grote zaken in de afgelopen periode:
- Verkenner van de tweede kamer (van Strien) – bestuurder van een dochterbedrijf van de UU
verkocht bedrijven met winst door verkeerde voorstelling te geven van de waarde van deze
bedrijven.
- Vestia – te veel risico genomen met het opkopen van producten met het geld van mensen uit de
woningcorporatie om zo meer provisie te krijgen.
- Ajax – winst verdiend met transfers waardoor geld in eigen zak is gestoken.
- Vitesse – geldstromen zijn onderzocht omdat geld van rijke Russische oligarchen daar is beland
(mogelijke witwastransacties).
HC 2 Witwassen
Witwassen volgens operationele definitie = illegaal vermogen een legale status geven. Criminelen
hebben te veel illegaal cash geld en schakelen accountants in om dat geld te witwassen.
Waar komt het woord vandaan: keten voor wasserettes zorgde voor veel omzet (een bedrijf van
criminele organisatie), er werd meer omzet verantwoord dan de machines effectief konden maken
(capaciteit). Het geld wat hij wilde witwassen werd hierdoor weggesluisd.
Regelgeving witwassen: eind ‘80-er jaren werden criminele organisaties ontdekt doordat grote stromen
van geld ontdekt werden (vaak binnen drugshandel, verbinding tussen boven- en onderwereld),
financiële aanpak hiertegen werd belangrijker en er werd besloten een internationale regelgeving in te
zetten --> EU-richtlijn 91/308. Antiwitwaswetgeving richtte zich vooral op identificatieplicht en
meldplicht. Vooral banken, verzekeringsmaatschappijen en andere diensten zoals casino’s hebben deze
meldplicht, zij moeten controle-informatie aanleveren en onregelmatigheden rapporteren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tessvandoorn0. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.