Summary
Samenvatting - Wetenschappen en techniek
- Course
- Institution
Het boek Natuur Onderwijs Inzichtelijk is hieraan gekoppeld voor een deel.
[Show more]
Seller
Followdavinavercruysse
Content preview
Wetenschappen en techniek1. Indeling van de levende organismen
1.1 het 5-rijken systeem
1.1.1 het rijk van de ééncelligen
− Ze zijn ééncellig.
− Ze kunnen zich autotroof (ééncellige wiertjes) of heterotroof (eencellige diertjes) voeden.
− Ze planten zich geslachtelijk en / of ongeslachtelijk voort, vb.: amoebe,
pantoffeldiertje, éénoogwiertje, ...
1.1.2 het plantenrijk
− Planten zijn meercellig, meerdere cellen staan in verband tot elkaar en vormen weefsels
(bv. dekweefsel), weefsels samen vormen organen (vb. wortel), organen vormen stelsels
(vb. wortelstelsel).
, − Al hun cellen bezitten een celwand die uit cellulose is opgebouwd.
− Ze voeden zich autotroof, d.w.z. ze nemen energiearm (anorganisch) voedsel op uit hun
omgeving en maken zelf energierijke (organische) stoffen d.m.v. fotosynthese
(producenten).
− Ze bezitten bladgroen.
− Ze planten zich geslachtelijk of ongeslachtelijk voort.
− Vb.: bomen, kruiden, meercellige wieren, grassen, varens, ...
1.1.3 het dierenrijk
− Dieren zijn meercellig, meerdere cellen staan in verband tot elkaar en vormen weefsels
(vb. spierweefsel), verschillende weefsels samen vormen organen (vb. hart), organen
samen vormen stelsels (transportstelsel).
− Hun cellen bezitten geen celwand.
− Ze voeden zich heterotroof d.w.z. ze nemen energierijk (organisch) materiaal op uit hun
omgeving waaruit ze de energie halen (om te bewegen, om zich voort te planten,
(consumenten).
− Ze planten zich geslachtelijk of ongeslachtelijk (bladluizen) voort.
− Vb.: spin, kat, vis, mug, slang, zeeanemoon, spons, regenworm, ...
1.1.4 het rijk van de zwammen
− Meercellig (paddenstoelen) of ééncellig (gisten).
− Ze voeden zich heterotroof, nemen hun voedsel op door absorptie (ze hebben
dus geen spijsverteringsstelsel zoals de dieren, maar nemen voedsel op door-
heen hun celmembraan en zetten dit om in anorganische stoffen (reducenten);
− De cellen met celwand bevatten chitine (= hoorn) (dus geen cellulose). Ze
kunnen zich zowel geslachtelijk als ongeslachtelijk voortplanten,
− vb. bakkersgist, vliegenzwam, eekhoorntjesbrood, champignon, schimmel op "
brood, ...
1.1.5 het rijk van de bacteriën
Eencellig maar we hebben bij deze organismen te maken met een heel eenvoudige cel, d.w.z.
dat het erfelijke materiaal in een bacteriecel niet omgeven is met een membraan. De cel bevat
dus geen echte kern, maar los kernmateriaal.
• Autotroof of heterotroof;
• Voornamelijk ongeslachtelijke voortplanting door middel van splitsing,
• Vb. melkzuurbacteriën die in onze mond suikers omzetten in zuren, bacteriën
die keelontsteking of longontsteking veroorzaken (streptokokken).
Bacterie:
o Eéncellig organisme
Geen celkern
Erfelijk materiaal zweeft rond in cytoplasma
, Zichtbaar onder microscoop
Kunnen zich snel vermeerderen
Virus
o Zijn geen echte ‘levende’ organismen omdat ze niet zelfstandig kunnen leven
Ze leven in andere cellen en gebruiken het materiaal van die cel
Ze zijn pathogeen of berokkenen schade aan de gastheer
Voorbeelden: griep, HIV-virus, pokken,…
Microbe
o verzamelnaam voor alle organismen die we niet met het blote oog kunnen
zien en meestal één of andere ziekte veroorzaken
= bacteriën, virussen en ééncelligen
Walvis
Vaars
Zeester
Inktvis
Pinguïn
Hooiwagen
, Mijt
Wants
Salamander
Krab
Kreeft
Zeepaardje
Hagedis
Bloedzuiger
Rups
Aaltje
De voedselkringloop
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller davinavercruysse. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $18.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now