Dit document bevat alle info over de 17e eeuw. Alle belangrijke informatie en extra informatie. Extras zoals beeldanalyses van schilderijen uit deze tijd met uitleg, schema's en voorbeelden. Nadruk op VOC, WIC en de Nederlandse Republiek. Er staan ook eigen meningen in over bezochte bezienswaardig...
Samenvatting Feniks VWO overzicht van de geschiedenis, ISBN: 9789006464917 Geschiedenis
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
Cultuur
Geschiedenis
4
All documents for this subject (1)
1
review
By: faiza_ahsaini • 1 year ago
Seller
Follow
NerdWriter
Reviews received
Content preview
De 17e eeuw: en nog veel
meer.
Beste lezer,
in deze bundel van samengestelde opdrachten reist u over de
tijd van regenten en vorsten of de Gouden Eeuw. Deze speelt
zich af in de periode 1600-1700. Dit is een periode uit de
Vroeg Moderne tijd. De pictogram van dit tijdvak bestaat uit
de volgende symbolen: op de achtergrond de Herengracht in
Amsterdam; hier leefden de stedelijke burgers: de regenten.
Op de voorgrond is een koningskroon te zien, deze staat
symbool voor koninklijke macht van absolute vorsten buiten
de Republiek (1588-1795), die bestond uit zeven opstandige
gewesten die zich los maakten van Spanje tijdens de
Nederlandse Opstand. Deze zeven gewesten vormden de
zelfstandige Republiek en zijn het begin van de Nederlandse
staat zoals wij die nu nog kennen.
Veel leesplezier!
Nederland in de 17e eeuw
In de periode van 1600 tot 1700 zijn er veel ontdekkingen gedaan. Omdat deze ontdekkingen plaats
vonden, konden mensen nog meer kennis op doen en zich verder ontwikkelen.
L’état, c’est moi!
Het streven van vorsten naar absolute macht, een regeringsvorm waarbij de koning alle macht heeft en
er sprake is van het regeren vanuit één hoofdstad, het sterkste naar voren. De consequenties hiervan
waren o.a. nieuwe wetten en het afnemende belang van de daarvoor meer invloedrijkere adelen. De
Staten-Generaal was een vergadering van de drie standen die op verzoek van de koning
bijeenkwamen. In Engeland hadden de burgerij en lage adel juist veel invloed in het parlement. De
hoge adel voelde zich bedreigd en er kwam een burgeroorlog (1642- 1649) : de Glorious Revolution
betekende in 1688 de onthoofding van de koning. De Nederlander Willem III werd officieel koning,
maar had weinig macht. Ook in Rusland en in Pruisen kwam het absolutisme tot ontwikkeling. In
Pruisen was echter wel enige mate van geloofsvrijheid wegens economische redenen: rijke handelaren
hadden immers kapitaal, kennis en konden belasting betalen.
Roaring Republic
Echter gold dit niet voor de Nederlandse Republiek die ten aanzien van de staat en bloeiende
economie en cultuur zich in een bijzondere plaats bevonden. De hoogste staatsmacht, de soevereiniteit
kwam bij de Gewestelijke Staten te liggen. Hierdoor waren ze buitenbeentje in Europa. In de
Republiek der zeven Verenigde Nederlanden werkten de zeven gewesten samen in een centraal
bestuursorgaan: de Staten-Generaal. Hier werden de beslissingen genomen over o.a. buitenlandse
politiek, defensie en conflicten tussen gewesten. Over andere zaken beslisten de gewesten zelf. In feite
had Holland, het grootste en welvarendste gewest, de meeste invloed. In de steden regeerde de
stedelijke elite van kooplieden en handelaren, de regenten. In het oosten had de adel nog wel veel
macht.
, De verovering van Antwerpen door de Spanjaarden
in 1585 leidde tot het verhuizen van veel Antwerpse
handelaren naar Amsterdam. Zij brachten veel
kennis, kapitaal en handelsnetwerken met zich mee.
Ook vinden er nieuwe technische uitvindingen
plaats, zoals het fluitschip en de houtzaagmolen. Die
zorgden voor een drastische toename in de
arbeidsproductiviteit. Bovendien werden de
ondernemingen VOC en WIC opgericht. De VOC
was een bijzondere onderneming: verhandelbare
aandelen financierde het bedrijf, de VOC mocht
oorlog voeren en forten bouwen (wat normaal
gesproken alleen een staat mag) en de onderneming
groeide uit tot de grootste van haar tijd. Dit had wel
een keerzijde: er werd veel gevochten, ontvolkt en
gemarteld om het monopolie — recht om enige
producent/verkoper van een product of dienst te zijn
— te verkrijgen. Ten slotte was er de moeder- Kaart van de Republiek
negotie: de handel met de landen rond de Oostzee die
door kooplieden uit Amsterdam vanaf de Late
Middeleeuwen werd gedreven. Deze handel vormde de voornaamste bron van de welvaart in
Amsterdam.
De toenemende welvaart zou een oorzaak kunnen zijn
geweest van de wetenschappelijke revolutie. Door
toenemende welvaart was er meer geld en tijd voor
onderzoek. Bovendien mag niet vergeten worden dat de
Republiek meer vrijheid kende dan andere staten. Om die
reden kon men in vrijheid publiceren en onderzoeken.
Universiteiten werden opgericht en er ontstond een
wisselwerking tussen ambachtslieden en wetenschappers:
de ambachtslieden maakten instrumenten zodat de
wetenschappers konden onderzoeken. Op hun beurt gaven
de wetenschappers hun kennis door voor commerciële
doeleinden. De wetenschappelijke revolutie zorgde voor
Het wapen van een
de Republiek
nieuwemet als
perceptie: zelf nadenken en niet langer afgaan op de Bijbel. Er werd naar
motto Concordia res parvae crescunt
(Eendracht maakt macht) waarheid gezocht en de betekenis ervan. Rationalisme en
Empirisme — het verstand en de waarnemingen zorgden voor de basis van moderne
wetenschap. Het gevolg van de wetenschappelijke revolutie, is dat het wereldbeeld veranderd
werd: God had dan wel de aarde geschapen, maar mensen moesten zelfstandig zijn, en het is
de zon die in het midden staat en de aarde die eromheen draait.
Kruidnagel, koper en katoen of suiker en slaven?
Handel is een belangrijk kenmerk van de 17e eeuw. Door de handel ontstonden er wereldwijde
handelscontacten, een economisch systeem waarin ondernemer goederen verhandelen om zo veel
mogelijk winst te maken en het begin van een wereld economie. Portugal en Spanje waren de
voorlopers, maar al gauw kregen ook Engeland, Frankrijk en de Nederlanden monopolies buiten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller NerdWriter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.
