In deze samenvatting staat per hoofdstuk de kern gedetailleerd beschreven. Voor het centraal examen heb ik alleen mijn samenvatting geleerd en een 8,9 gehaald.
In de dagelijkse praktjk heee rechtvaardigheid vaak iets te maken met de juiste verdeling van
zaken, maar rechtvaardigheid kan er ook mee te maken hebben dat mensen krijgen wat ze
hebben verdiend. Een bekende defnite van rechtvaardigheid luidt dat iedereen het zijne krijgt.
Suum cuique tribuere: iedereen moet ‘het zijne’krijgen. Iedereen moet krijgen waar hij ‘recht’op
heet, wat hij verdient.
Volgend de oude Romeinen betekent rechtvaardigheid dat iedereen het zijne krijgt – dat wil
zeggen dat iedereen krijgt wat hij verdient – maar niet dat iedereen hetzelfde krijgt.
Gelijke verdeling van lasten
In algemene zin wordt rechtvaardigheid wel opgevat als de wet in acht nemen en de gelijkheid
respecteren > wettelijke of algemene rechtvaardigheid
Aristoteles onderscheidt naast algemene rechtvaardigheid bijzondere of speciale
rechtvaardigheid en daar binnen ziet hij twee vormen:
1. Verdelende rechtvaardigheid: het gaat om de verdeling van rechten, privileges, plichten
en nadelen binnen de maatschappij.
2. Corrigerend recht: er is altjd sprake van een verhouding tussen mensen onder elkaar. De
transactes tussen mensen.
Cicero: er bestaat tussen de plicht om rechtvaardig te zijn en de plicht om medemenselijk te zijn
een duidelijke hiërarchie. De plicht van rechtvaardigheid weegt zwaarder dan de plicht van
medemenselijkheid.
1 plicht: strikt of volledig
e
2 plicht: breed of onvolledig
e
Rechtvaardigheid: “ieder het zijne” en “voldoen aan je verplichtngen”.
Alleen als mensen rechtvaardig zijn, kan de politeke gemeenschap van mensen behouden
blijven. De plicht van rechtvaardigheid geldt altjd en voor iedereen.
De plicht tot medemenselijkheid en tot materiële ondersteuning, net als de plicht tot
rechtvaardigheid is heel belangrijk.
Waar de plichten van rechtvaardigheid altjd gelden, laten de plichten van medemenselijkheid
dus ruimte voor afwegingen.
1. We hoeven niet medemenselijk te zijn als dat te sterk ten koste gaat van onze eigen
welvaart en onze plichten tegenover onze naasten.
2. De plicht van medemenselijkheid (later door Kant bepaald als de plicht van deugd) geldt
sterker naarmate degene om wie het gaat dichter bij ons staat.
,Kritek op het klassieke onderscheid tussen rechtvaardigheid en medemenselijkheid en de
toepassing daarvan op het vraagstuk van mondiale ongelijkheid.
Singer: de plicht van medemenselijkheid heee een veel striktere karakter dan Cicero
aangeee.
Medemenselijkheid is geen vrijblijvende plicht waar we naar eigen inzicht mee om mogen gaan,
maar een fundamentele morele plicht. We kunnen er niet toe gedwongen worden, maar als we
het niet doen brengt dat een sterke morele afeur met zich mee. Wie de armen helpt > moreel
goed, wie niet > moreel verkeerd.
Volgens Singer kan een rechtvaardige wereld alleen maar bereikt worden als op grond van de
medemenselijkheid het welzijn van alle mensen in deze wereld tot op een minimaal niveau is
gebracht.
Pogge: gaat er mee akkoord dat onrechtvaardigheid bestaat in het schaden van belangen
van anderen. De rijken zijn niet verantwoordelijk voor de armoede van de allerarmsten.
Singer : de plicht van medemenselijkheid heee een veel strikter karakter dan Cicero
aangeee.
Pogge: betwist dat aan de eisen van de rechtvaardigheid reeds is voldaan als mensen
elkaar niet actef en direct bestelen:aanvallen. Wereldarmoede is wel degelijk het gevolg van
onrechtvaardig handelen door de regeringen en burgers van de rijke landen.
Tegenwoordig vormt de wereld één economisch systeem met als ruggengraat allerlei
internatonale structuren, waardoor het lot van alle mensen op deze wereld met elkaar
verbonden is. Helaas is deze verbondenheid niet altjd positef. Het zijn vooral de rijke landen die
van de internatonale structuren profteren en de arme landen die eronder lijden.
Alle mensen op deze wereld hebben ‘recht’ op een menswaardig bestaan
Eis van de verdelende rechtvaardigheid: alle mensen moeten toegang hebben tot bepaalde
basisvoorzieningen zodat zij in staat zijn om een menswaardig leven te leiden. Een faire prijs
krijgen voor goederen en alleen een faire prijs hoeven te betalen voor wat zij nodig hebben.
Menswaardigheid/menselijke waardigheid
belangrijkste begrip
Hoofdstuk 2: De vreselijke gezichten van armoede
Er zijn verschillende soorten armoede:
Lange rijen uitgemergelde Afrikaanse kinderen
> acute hongersnood
, Mensen die niet direct van de honger sterven, maar leven wordt getekend door
ondervoeding, ziekte en een lage levensverwachtng
> langdurige sluipende armoede
Kinderen die niet op voetbal kunnen, of mensen die naar de voedselbank gaan
Armoede heee altjd te maken met een situate waarin mensen een tekort of gebrek aan iets
hebben. Bij armoede gaat het om een fundamenteel tekort.
Je bent NIET arm als een gebrekkig leven het gevolg is van een vrije keuze. Wie er voor kiest en
er voor blijft kiezen om in soberheid te leven, kent geen fundamenteel te kort (monnik)
2 antwoorden op de vraag wat voor tekort armoede te maken heee en waarom armoede
onrecht is:
1. Materiële zaken die mensen absoluut nodig hebben. Zonder voedsel, medische zorg en
onderdak is dat niet mogelijk
2. Sociale voorwaarden: mensen die door de gemeenschap worden uitgesloten, door
andere mensen niet worden erkent of niet kunnen deelnemen aan een sociaal leven worden
ook arm genoemd
Materiële basisbehoeeen
Dickens en Steinbeck laten in hun boeken naar voren komen wat echte armoede is: een
fundamenteel tekort aan materiële zaken die nodig zijn om in de eerste (vooral fysieke)
levensbehoeeen van de mens te voorzien.
Je bent dus arm als je de benodigde voorzieningen mist om in leven te blijven. Armoede en
fysieke basisbehoeften van de mens te kijken.
De behoeeen piramide van Maslow
Volgens Maslow is iemand arm die niet in staat is de eerste twee behoeeen te bevredigen. Die
persoon heee dan niet alleen een tekort aan voedsel en drinken, maar moet ook voortdurend in
vrees leven.
Sociale basisbehoeeen
Onzichtbaar zijn, niet gezien en geaccepteerd worden vormt een fundamenteel tekort in het
menselijk leven en is daarmee een kenmerk van armoede. Wanneer we geen deel uitmaken van
de mensen om ons heen kan dit (net als een tekort aan voedsel of water) tot ernstge schade
leiden.
Aristoteles: de mens is een sociaal wezen of een gemeenschapswezen. Hij is altjd afankelijk
van zijn medemens. Zonder dergelijke relates kan er eigenlijk geen sprake zijn van een menselijk
bestaan.
Vriendschap = onmisbaar voor het leven
Armoede hier en daar
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Jeaninekraaijeveld. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.
