Is een bestuurder geneigd tot alle kwaad?
Een onderzoek naar missers door Van Rijn en de ambtenarij in het pgb-dossier.
Inleiding
Het Persoonsgebonden Budget (PGB) is een geldbedrag waarmee mensen met een
beperking hun zorg kunnen inkopen. Op 29 oktober 2012 presenteerden Mark Rutte van de
VVD en Diederik Samsom van de Partij van de Arbeid het regeerakkoord van het kabinet Rutte
II. Dit kabinet maakte bekend de langdurige zorg te willen hervormen om zo miljarden te
besparen, onder verantwoording van staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid,
Welzijn & Sport (NRC Handelsblad, 2017). Pgb’s dienen in het nieuwe systeem bij gemeenten
aangevraagd worden, die hiermee er een nieuwe verantwoordelijkheid bij krijgen. Per 1 januari
2015 betaalt de Sociale Verzekeringsbank (SVB) direct de zorgverleners in plaats van de pgb-
houders (NRC Handelsblad, 2017).
Inmiddels is het 2017 zijn en zijn er vanaf februari 2013 meer dan vijftien
Kamerdebatten gewijd aan de problemen met pgb’s. De invoering van het nieuwe pgb-systeem
lijkt allesbehalve vlekkeloos te verlopen. Zo zouden onder andere de deadlines naar aanloop
naar van de hervormingen onhaalbaar zijn, heeft de SVB moeite om alle betalingen en
aanvragen goed te verwerken en is de informatievoorziening richting de Kamer door de
verantwoordelijk staatsecretaris Martin van Rijn niet optimaal (NRC Handelsblad, 2017).
Deze paper heeft tot doel om bepaalde problemen en gebeurtenissen met betrekking tot
de pgb-problematiek in kaart te brengen en te analyseren. Hierbij worden specifiek de rol van
normen en waarden, de rol van ambtenaren, de uitvoering en belangrijke aspecten inzake de
besluitvorming geanalyseerd aan de hand van relevant geachte literatuur. Omwille van de
doelstelling van dit onderzoek is de volgende hoofdvraag geformuleerd. Hoofdvraag: In
hoeverre zijn er door staatssecretaris Van Rijn en de ambtenaren van zijn departement fouten
gemaakt in het pgb-dossier?
In het theoretisch kader worden de belangrijkste relevante theorieën en belangrijk
geachte literatuur beschreven. Vervolgens worden er aan de hand van drie casussen belangrijke
gebeurtenissen in kaart gebracht in de vorm van een aantal casussen. De casussen worden aan
de hand van de literatuur geanalyseerd en tot slot volgt een conclusie.
Belangrijk geachte theorie
1
, Besluitvorming
Er bestaan vele definities voor het concept ‘besluitvorming’. In dit paper is
besluitvorming de gedefinieerd als het proces van keuzes maken tussen verschillende
alternatieven. Linblom (1950) beschrijft in The Science of Muddling through dat politieke
consensus en de noodzaak van compromisvorming kunnen leiden tot onduidelijke doelen.
Politieke partijen vervullen volgens het systeemmodel een belangrijke rol als ‘poortwachters’
in het besluitvormingsproces (Easton 1956).
Publieke waarden
Volgens Olsen (1988) is een staat een morele gemeenschap, waarbij de waarden een
moreel, normatief raamwerk bieden voor collectieve handelingen. Er is dus normatieve
consensus over publieke waarden (Boozeman, 2007). Publieke waarden zijn dus gebaseerd op
het leveren van bijdragen aan de samenleving. Het belang van doelen en waarden is dat zij
consistent moeten zijn en transparantie moeten bevorderen (Rainey, 2014). Drie waarden die
bijdragen aan een succesvolle publieke sector zijn een goed machtscentrum, collectieve steun
en een helder, realistisch proces (Rainey, 2014). Volgens Olsen (1988) is een staat een morele
gemeenschap, omdat de waarden een normatief-moreel raamwerk geven voor collectieve
handelingen. Belangrijk hierbij is, is dat alle in de staat voorhanden belangen van stakeholders
worden meegewogen en dat doelformulering aan de hand van professionaliteit plaatsvindt
(Rainey, 2014).
Om publieke waarden en ethiek te beschermen kunnen er gedrags- of beroepscodes
opgesteld worden. Het doel van codes is onder andere het geven van een waardenset waaraan
gedrag kan worden beoordeeld. Volgens Taylor (1919) is een conflict een gevaar voor
organisaties. Schwenk (1990) geeft aan dat een goed gemanaged conflict de besluitvorming
vaak verbeterd. In 2009 is de Nederlandse code voor het openbaar bestuur opgesteld. Hierin
staan een aantal beginselen voor deugdelijk overheidsbestuur. In tabel 1 op de volgende pagina
staan een aantal beginselen weergegeven (Beginselen Nederlandse code voor goed openbaar
bestuur, 2009; 9).
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lajeffrey. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.