Samenvatting van het boek Literatuur van de moderne tijd, geschreven door E. van Boven, M. Kemperink. De samenvatting is van de 1e druk van het boek, ISBN 9789062834945. Het uittreksel van Literatuur van de moderne tijd is geschreven door uitgever StudentsOnly en volledig inhoudelijk gecheckt.
Bronvermelding
Titel : Literatuur van de moderne tijd
Druk : 1e druk, 2006
Auteur : E. van Boven
Uitgever : Coutinho
ISBN (boek) : 9789062834945
Aantal hoofdstukken (boek) : 14
Aantal pagina’s (boek) : 335
De inhoud van dit uittreksel is met de grootste zorg samengesteld. Incidentele onjuistheden kunnen niettemin voorkomen.
Je dient niet aan te nemen dat de informatie die Students Only B.V. biedt foutloos is, hoewel Students Only B.V. dat wel
nastreeft. Dit uittreksel is voor persoonlijk gebruik en is bedoeld als wegwijzer bij het originele boek. Wij raden aan altijd
het bijbehorende studieboek te kopen en dit uittreksel als naslagwerk erbij te houden. In dit uittreksel staan diverse
verwijzingen naar het studieboek op basis waarvan dit uittreksel is gemaakt.
www.studentsonly.nl Voor de beste uittreksels! 2
Bron : Literatuur van de moderne tijd – Van Boven en Kemperink
, Hoofdstuk 1 Achtergronden bij de literaire ontwikkelingen 1830-
1880
1.1 Ter inleiding
De moderne literatuur begint ongeveer vanaf 1830. België en Nederlands waren nog met
elkaar verbonden, hoewel er een proces van losmaking in gang was gezet. De literatuur van
rond die tijd zien we daarom nog wel als geheel. Literatuur was geen afgesloten domein, maar
een gegeven dat zich overal mee bezighield en overal te vinden was. Literatuur had vooral een
nuttig doel. Zo brachten de dichters Ten Kate en Cremer in hun gedichten hun zorgen over
sociale kwesties over, waaronder armoede. Het schrijven was een bezigheid die men
verrichtte naast het belangrijkste werk: vrouwen moesten in eerste plaats de zorg voor het
gezin dragen. Men kwam aan literatuur door middel van de bibliotheek, leesgroepen, de krant
of natuurlijk het boek, hoewel dit erg duur was. Er werd veel voorgelezen, in huiselijke kring
maar ook door de auteurs zelf. Multatuli kreeg hier bijvoorbeeld veel bekendheid door. Vaak
werd er geschreven met het doel dat het werk voorgedragen werd, om bijvoorbeeld politieke
standpunten over te brengen, maar ook voor vermaak. De ontwikkelde mens las veel
Franstalig werk. In de negentiende eeuw groeit de Nederlandse literatuur, waarbij laag
(stuiverroman) en hoog (literaire roman) kwalitatief werk een steeds groter publiek krijgt.
1.2 Politieke achtergronden
De slag van Waterloo in 1815, de ondergang van Napoleon, bracht opstanden, oorlog en
revolutie met zich mee. Nationalisme werd geromantiseerd. In 1851 belandde Napoleon de
Derde op de troon. In Amerika was er sprake van een burgeroorlog, waarbij het eind van deze
strijd de afschaffing van de slavernij betekende. In 1870 kwamen Frankrijk en Duitsland met
elkaar in oorlog en tussen 1853 en 1856 vond de Krim-oorlog plaats. Het nationalisme
groeide en men wilde eigen staten vormen, waardoor Duitsland en Italië gebieden bijeen
voegden. Het idee van een groot Nederland ontstond, maar mislukte door het verzet van Zuid-
Nederland. In 1830 vond er een opstand plaats die tot de scheiding tussen België en
Nederland leidde, waarna in 1839 zij officieel twee aparte staten werden. Het nationalisme
wakkerde weer aan. Literatuur die geïnspireerd was op deze onvrede tussen de twee staten,
werd citadelpoëzie genoemd. Van Speyk, een kapitein, werd een legende. Hij liet een
schilderij maken van zijn schip in een slag bij Antwerpen. Adriaan van der Hoop dichtte over
deze man. (Zie: hfst. 1; blz. 17; Literatuur van de moderne tijd; Van Boven en Kemperink).
De Vlamingen in België vormden de zogenaamde ‘flamingantische gezondheid’, een sterke
pro-Vlaamse instelling die tegen het Frans als nationale taal was. In de literatuur kwam dit
duidelijk naar voren, zoals bij de schrijvers Consience en Rooses. Er ontstond een
emancipatiebeweging die vocht voor belangen van het Vlaamse volk. Jan Frans Willems
werd als vader van deze beweging gezien, met zijn werk ‘Aen de Belgen’. Een dilemma was
of het ABZN (Algemeen Beschaafd Zuid-Nederlands) of het ABN (Algemeen Beschaafd
Nederlands) moest worden gehandhaafd.
1.3 Sociaaleconomische achtergronden
In Nederland kwam de industrialisatie langzaam op gang. Het had een duidelijk gevolg voor
de samenleving, waarin massaliteit, snelheid en dynamiek ontstond. De steden werden steeds
belangrijker en men trok daar dan ook heen. Er was werk en vermaak te vinden. De grote
toestroom naar de steden zorgde voor verpaupering en een lage klasse ontstond. In de
literatuur werden de sociale problemen aan de kaak versteld. De oplossing lijkt
volksopvoeding en liefdadigheid. Er was sprake van een standenmaatschappij, waarbij de
stand bepaald werd bij de geboorte. Nicolaas Beets schreef in Camera Obscura het verhaal
‘De familie Kregge’, waarin hij deze standenmaatschappij beschreef. Er waren duidelijke
regels over hoe men zich wel en juist niet behoorde te gedragen, voor de man en voor de
www.studentsonly.nl Voor de beste uittreksels! 3
Bron : Literatuur van de moderne tijd – Van Boven en Kemperink
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StudentsOnly. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.36. You're not tied to anything after your purchase.
