6.1 inleiding
Samenleven is niet perse iets menselijk, dieren doen het ook, we zijn dus niet
het enige sociale dier.
o Mensenkinderen zijn wel afhankelijker van soortgenoten.
o Wat maakt een samenleving dan menselijk en distancieert het van een
dierlijke samenleving?
Twee kenmerkende vragen voor de sociale filosofie:
o Feitelijke vraag: wat maakt ons (samen)leven nou zoveel anders dan
dat van dieren?
Ookwel descriptief genoemd (beschrijvend).
o Wat maakt de samenleving ‘menselijk’?
Hiervoor heb je ‘waarderingen’ nodig, dat is een norm, een
maatstaaf, waarmee je samenlevingen kan beoordelen.
Bijv: alle burgers moeten gelijk zijn voor de wet.
Normatief (al die normen, maatstaven)
Prescriftief (je schrijft de samenleving dingen voor, waar moet
het aan voldoen)
Sociale filosofie: bestudeert het samenleven van mensen.
Politieke filosofie: bestudeert de inrichting van de staat.
o Worden vaak door elkaar gebruikt.
6.2 De maatschappij als theater
Ons bestaan als sociaal dier gaat op in het ‘spelen’ van rollen: leerling, vriend
etc.
o Bij elke rol horen bepaalde verwachtingen en normen.
Iedereen wil zijn rollen zo goed mogelijk vervullen, iedereen wil erbij horen.
o We worden in onze opvoeding geconditioneerd: het aankweken van
automatische reacties door een constante herhaling van bepaalde
prikkels.
o Als er toch iemand opstandig wordt, zorgt de rest weer dat dit ‘normaal
gedrag’ wordt via sociale controle: De manier waarop mensen elkaars
gedrag over en weer beïnvloeden via goed- of afkeurend gedrag.
o Als dat geen invloed heeft, wordt die persoon een outcast: iemand die
buiten de boot valt.
Waarom draaien we in dit rollenspel mee?
, o Omdat we vanaf onze geboorte behoeftige wezens zijn, staan we de
gehele tijd in afhankelijkheidsrelaties. Daarom draaien we leuk mee in
het rollenspel.
o Niet alleen primaire levensbehoeften, ook aangekweekte (iPhone).
Soms is het zo dat alles moet wijken voor een hoger doel; mensen gaan tegen
al de ‘normale’ dingen in.
o Journalist die waarheid belangrijker acht dan veiligheid, politieke
gevangene die weigert zijn vrienden te verraden.
Waar komt deze moed vandaan?
Is het eigenwaarde, trots, loyaliteit?
Waarom zwijgt de meerderheid als één wordt gepest?
Wat beweegt die enkeling die hem te hulp schiet?
o Vele van deze dingen kunnen verklaard worden door het erbij willen
horen.
Als men erbij wil horen, past men zich eerder aan (conformisme) dan dat men
in opstand komt.
Hoe komt het dat mensen in opstand komen?
Omdat we behoeftige wezens zijn, zijn we gevoelig voor macht.
o Macht betekent controle of beheersing.
Macht over jezelf: wanneer ik mijn verlangens, wensen of gevoelens kan
sturen. Ik kan dus mijn behoeften beheersen.
Iemand anders kan invloed uitoefenen op mij zodra hij op een van mijn
behoeftes kan inspelen/invloed kan uitoefenen.
Machtsmisbruik hoeft geen vies woord te zijn. Bijv. de leraar heeft macht over
een leerling wanneer deze de behoefte heeft iets te leren. Dat is dus niet
macht in de slechte zin van het woord.
Als men aan zijn of haar behoeftes toegeeft, erkennen ze de macht die
iemand anders, door op die behoeftes in te spelen, uitoefent.
Als mensen behoeftig zijn, betekent respect voor een ander ook respect voor
zijn of haar behoeftes.
Alleen wie volkomen vrij is van behoeften is niet ontvankelijk voor macht.
o Mensen proberen het wel (bijv. boedhisten) maar totaal onafhankelijk is
niet haalbaar.
Je wordt niet bevrijd van je behoeftes, maar maken je soeverein: zelf bepalen
wanneer welke behoefte wordt bevredigd. De maatschappij heeft op deze
mensen veel minder vat.
o De weg hiernaartoe is alleen zeer moeilijk, dus beginnen er velen niet
aan. We blijven dus een slaaf van onze behoeften.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller KevinKlinkspoor. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.