Summary
Samenvatting NOVA: Hoofdstuk 16 Kern- en Deeltjesprocessen
- Course
- Level
Hoofdstuk 16: 'Kern- en deeltjesprocessen', uit NOVA Natuurkunde voor vwo 6, alle zes paragrafen.
[Show more]
5 reviews
By: igorbaczek04 • 2 year ago
By: KienGajer • 3 year ago
By: lj23395 • 3 year ago
By: kk2008kazuto • 4 year ago
By: josefiendevostnc • 5 year ago
Good, but many misspellings
Seller
Follow
KevinKlinkspoor
Reviews received
Content preview
NatuurkundeHoofdstuk 16: Kern- en deeltjesprocessen
16.1 Subatomaire deeltjes detecteren
Subatomaire deeltjes betrapt
Elementair deeltje: niet verder opgebouwd uit andere deeltjes (bijv. e -).
o Een foton is een wisselwerkingsdeeltje (zie par. 6).
We kunnen de deeltjes ‘zien’ (niet echt) door de invloed die ze hebben op
de omgeving. Uit deze ‘wisselwerking’ kun je de eigenschappen van de
deeltjes eruit halen.
Bellenvat: een vloeistof die bijna kookt. Doordat een deeltje met lading
door de stof gaat, begint de stof op die plek te koken. Je ‘ziet’ zo het
deeltje. Door een magneetveld op het vat te zetten kun je de richting
veranderen, waarna je de snelheid en lading van het deeltje kan bepalen.
Geladen deeltjes waarnemen (Sporen analyseren)
Een positron is een antideeltje van een elektron.
Een foton komt in contact met een atoomkern, vervolgens krijgt men
paarproductie: er ontstaat een elektron en een positron. De positron spint
naar links, de elektron naar rechts (afbeelding 2, blz. 170).
o Vervolgens annihileren het elektron en de positron elkaar. Er
ontstaan twee fotonen.
o Uit een foton ontstaat weer een elektron-positron paar etc.
Elektron en positron herken je dus aan de richting van de spin. De
lorentzkracht (van het magneetveld) op een elektron is namelijk
tegenovergesteld aan die van op de positron.
o De spin wordt heel sneller kleiner: verlies van energie.
Calorimeters: om hele snelle deeltjes te meten, ze absorberen zo goed
mogelijk alle energie van de deeltjes.
Zie voorbeeldopgave 1, blz. 171.
Ongeladen deeltjes waarnemen
Fotonen met te weinig energie geven geen paarproductie. Deze fotonen
detecteer je via het foto-elektrisch effect.
Neutronen wisselwerken met kernen waardoor geladen deeltjes ontstaan,
die je kunt detecteren.
Sommige ongeladne deeltjes zijn instabiel en vervallen in geladne deeltjes,
die je kunt detecteren.
Moderene methoden
, Dradenkamer: een met gas gevulde ruimte, waarin een aantal parallelle
draden zich bevinden tussen twee geleidende platen. De draden zijn
positief (anode), de platen negatief (kathode). KNAP.
o Wanneer een deeltje binnenkomt ioniseert een deeltje waardoor de
rest gaat ioniseren, dit vangen de draden op en via een stroom
wordt dan de distortie gemeten. Via deze gegevens kan de baan
van het inkomende deeltje (incl. snelheid) worden gereconstrueerd.
Halfgeleiderdetector: te vergeleiken met een lichtgevoelige chip in een
camera. Een inkomen deeltje raakt de plaat en maakt elektronen vrij. Door
deze te meten weet je wat de energie van het inkomende deeltje moet zijn
geweest. Voordeel: vaste stof en minder energie benodigd.
Scintillatietellers: wanneer een deeltje voor ionisatie zorgt zenden deze
speciale stoffen licht uit. Ze zijn zeer gevoelig en snel. Vaak in combinatie
met andere detectoren. Wanneer deze snel iets meet, kan hij andere
detectoren ‘aanzetten’. Het spoor van de deeltjes kan niet echt goed
worden gereconstrueerd hiermee.
16.2 Deeltjesversnellers
Het goudfolie-experiment
Nucleonen: kerndeeltjes.
Experiment waarbij fotonen werden gestraald op een vel goudfolie.
Onderzoekers werden verbaasd door het feit dat de straling zowel
terugkaatste als erdoorheen ging.
Atomen moeten dus wel grotendeels legen ruimte zijn.
Structuur van de kern
Hoe blijven protonen bij elkaar? Die moeten toch via de coulombkracht
worden weggekaatst?
o Op kleine schalen geldt de kernkracht die sterker is dan de
coulombkracht waardoor het hele zooitje bij elkaar blijft.
Door neutronen (zonder lading, dus geen coulombkracht) op protonen af te
schieten en vervolgens hun baan te bekijken, is de invloed van de
kernkracht af te leiden.
Kosmische straling
Natuurlijke bron van hoogenergetische deeltjes. Straling uit de ruimte.
Neutrino: zeer kleine massa, ongeladen deeltje.
Muonen: zelfde lading als een elektron, reageren ook zwaarder. Zijn 200x
zwaarder en instabiel.
o Alles vanuit de ruimte zijn primaire kosmische stralen.
Nadat deze in contact zijn geweest met de atmosfeer, geven ze
vervalproducten. Dit zijn de secundaire kosmische stralen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller KevinKlinkspoor. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81177 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now